Matteo Ricci , a enciclopedia libre

Matteo Ricci naceu o 6 de outubro de 1552 en Macerata, nos Estados Pontificios (na actualidade, pertence á rexión italiana de Marche). Estudou os clásicos na súa vila natal, e logo viaxou a Roma, onde cursou Dereito durante dous anos. En abril de 1571, ingresou na Sociedade de Xesús do Colexio Romano. Alí, ademais de Filosofía e Teoloxía, profundou nas Matemáticas, a Cosmoloxía e a Astronomía baixo a dirección de Christophorus Clavius. En 1577, solicitou partir na expedición misioneira cara o leste asiático. Saíu de Lisboa en marzo de 1578 e chegou a Goa, unha colonia portuguesa, en setembro. Ricci exerceu a docencia e o ministerio até finais da Coresma de 1582, cando lle ordenaron trasladarse a Macau para introducirse na China. Ricci chegou a Macau a comezos de agosto.^[2]

En agosto de 1582, Ricci chegou a Macau, un porto comercial portugués no mar da China Meridional.^[3] Naquela época, a actividade misioneira católica na China limitábase a este territorio, onde algúns dos locais se converteran á nova relixión. Tres anos antes, Michele Ruggieri, asentado na India Portuguesa, fora invitado polo fundador do Colexio de San Paulo de Macau, Alessandro Valignano, co expreso propósito de estudar chinés e preparar unha futura delegación xesuíta na China continental.^[4]

Ao chegar a Macau, Ricci principiou os seus estudos da lingua e os costumes chineses. Foi o comezo dun longo proxecto que o convertería no primeiro erudito occidental en dominar os sinogramas e o chinés clásico. Con Ruggieri, viaxou até as principais cidades de Guangdong, como Guangzhou e Zhaoqing (naquel momento, residencia do vicerrei de Guangdong e Guangxi), coa intención de establecer unha misión xesuíta permanente fóra de Macau.^[2]

En 1583, Ricci e Ruggieri asentáronse en Zhaoqing a invitación do seu gobernador, Wang Pan, quen escoitara falar da habilidade de Ricci para as matemáticas e a cartografía. Nesta localidade, en 1584, Ricci creou o primeiro mapamundi ao estilo europeo en lingua chinesa, o Da ying quan tu (en chinés tradicional: 大瀛全圖; lit. "Mapa completo do gran mundo").^[5] Non se conservan impresións desta obra, mais si do seu Kunyu wanguo quantu (1602), unha versión posterior e expandida que sobreviviu en versións de papel de arroz.

Pénsase que, durante a súa estancia en Zhaoqing, Ricci e Ruggieri compilaron un dicionario portugués-chinés, o primeiro a unha lingua europea, para o cal desenvolveron un sistema de transcrición do chinés ao alfabeto latino. O manuscrito perdeuse nos arquivos xesuítas de Roma até que foi redescuberto en 1934, mais só se publicou en 2001.^[6] Na actualidade, hai unha placa en Zhaoqing conmemorando os seis anos nos que Ricci permaneceu na cidade, así como un Centro Memorial Ricci, situado nun edificio da década de 1860.