1521

1521
Eeuwen:	15e eeuw · 16e eeuw · 17e eeuw
Decennia:	1510-1519 · 1520-1529 · 1530-1539
Jaren:	<< · < · 1520 · 1521 · 1522 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita:		2274 MMCCLXXIV
Armeense jaartelling:		970 – 971 ԹՎ ՋՀ – ՋՀԱ
Chinese jaartelling:		4217 – 4218 丁辰 – 戊巳
Christelijke jaartelling:		1521 MDXXI
Ethiopische jaartelling:		1513 – 1514
Hebreeuwse jaartelling:		5281 – 5282
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1576 – 1577
- Shaka Samvat		1443 – 1444
- Kali yuga		4622 – 4623
Iraanse jaartelling:		899 – 900 ۸۹۹ – ۹۰۰
Islamitische jaartelling:		927 – 928 ٩٢٨ – ٩٢٧
Maçonnieke jaartelling:		5520 – 5521
Juliaanse kalender van 1521

Het jaar 1521 is het 21e jaar in de 16e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen[bewerken | brontekst bewerken]

januari

• 3 - Paus Leo X vaardigt de bul Decet Romanum Pontificem. Maarten Luther en zijn volgelingen worden tot ketter verklaart en geëxcommuniceerd.
• 28 januari-25 mei - Rijksdag van Worms. Tijdens deze Rijksdag verdedigt Maarten Luther zijn stellingen, en wordt hij omdat hij deze weigert te herroepen, in de Rijksban gedaan.

april

• 7 - Ferdinand Magellaan komt met drie schepen aan op Cebu en ontdekt daarmee de Filipijnen.
• 16-25 - Maarten Luther verschijnt voor de Rijksdag en verdedigt zijn geschriften.
• 23 - Slag bij Villalar: De opstandelingen in de Opstand van de comunidades worden verslagen door koning Karel I.
• 24 - In Salamanca worden de leiders van de Opstand van de Comunidades onthoofd.
• 27 - Ferdinand Magellaan sneuvelt op het strand van Mactan in een conflict met de plaatselijke hoofdman Lapu-Lapu.

mei

• 6 - Luther komt aan bij de Wartburg in Eisenach, waar hij onder bescherming van de keurvorst van Saksen zich gedurende een jaar verschuilt, en het Nieuwe Testament in het Duits vertaalt.
• 26 - Edict van Worms: Maarten Luther wordt in de rijksban gedaan.
• 31 - Begin van het Beleg van Tenochtitlan, de hoofdstad van de Azteken, door Hernan Cortés.

juni

• Italiaanse Oorlog: Keizer Karel V valt vanuit de Zuidelijke Nederlanden Frankrijk binnen, nadat hij een Franse aanval heeft afgeslagen, en slaat het beleg op voor Doornik.
• Juan Ponce de León doet een mislukte poging Florida te koloniseren.

augustus

• 13 - Cuauhtemoc, de laatste Azteekse hueyi tlahtoani, geeft zich over aan de Spanjaarden onder Hernán Cortés. Einde van het Aztekenrijk.
• 29 - Einde van het Beleg van Belgrado. De Ottomanen onder Süleyman I veroveren Belgrado, waarmee nu geheel Servië in Ottomaanse handen is.

oktober

• 25 - Toledo geeft zich over als laatste stad die nog in handen is van de Opstand van de comunidades.

november

• Keizer Karel V, Hendrik VIII en paus Leo X sluiten een verbond gericht tegen Frankrijk.

december

• 3 - Karel V verovert de stad Doornik op de Fransen.

zonder datum

• Begin van de Zweedse Onafhankelijkheidsoorlog tegen Christiaan II van Denemarken, geleid door Gustaaf Wasa.
• Het Vorstendom Rjazan houdt op te bestaan en wordt bij Moskovië gevoegd.
• Maarten Luther duikt onder in Eisenach en vertaalt het Nieuwe Testament in het Duits.
• De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen komt gereed.
• João Alvarees Fagundes sticht een kortbestaande kolonie op Cape Bretoneiland.
• De carolusgulden wordt in omloop gebracht.
• In Tlaxcala wordt de San Francisco ingewijd, de oudste kerk op het Amerikaanse vasteland.
• Francisco Gordillo landt op de kust van South Carolina.
• De Ajudabrug tussen Elvas (Portugal) en Olivenza (Spanje) wordt gebouwd.

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

• Lucas Cranach de Oudere: Passional Christi und Antichristi
• Philipp Melanchthon: Loci communes
• Tosefta (eerste gedrukte versie)

Beeldende kunst[bewerken | brontekst bewerken]

• 
  Albrecht Dürer: De Heilige Hiëronymus in zijn studeerkamer
• 
  Correggio: Het hoofd van Christus
• 
  Rosso Fiorentino: Kruisafname
• 
  Lorenzo Lotto: Christus neemt afscheid van zijn moeder
• 
  atelier Pieter van Edingen: Handelingen van de Apostelen (1516-1521)

Opvolging[bewerken | brontekst bewerken]

• Brieg: George I opgevolgd door zijn broer Frederik II van Legnica
• Generalitat de Catalunya: Bernat de Corbera opgevolgd door Joan Margarit i de Requesens
• Demak: Pati Oenoes opgevolgd door Trenggana
• Friesland (stadhouder): Wilhelm van Roggendorf opgevolgd door Georg Schenck van Toutenburg
• Kleef - Johan II opgevolgd door zijn zoon Johan van Gulik en Berg
• Ming (China) - Zhengde opgevolgd door zijn neef Jiajing
• Nevers en Eu - Karel II opgevolgd door zijn zoon Frans I
• Oostenrijk - koning Karel V opgevolgd door zijn broer Ferdinand I
• Portugal - Emanuel I opgevolgd door zijn zoon Johan III
• Ratibor: Valentijn van Ratibor opgevolgd door Jan van Oppeln
• Orde van Sint-Jan: Fabrizio del Carretto opgevolgd door Philippe Villiers de l'Isle Adam
• Venetië: Leonardo Loredan opgevolgd door Antonio Grimani

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

• 
  Magellan's Cross, door Magellaan opgericht op Cebu
• 
  De dood van Ferdinand Magellaan
• 
  De marteling van Cuauhtemoc
• 
  De bul Decet Romanum Pontificem
• 
  Executie van de Comuneros
• 
  graftombe van paus Leo X
• 
  Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, Antwerpen
• 
  Passional Christi und Antichristi
• 
  Carolusgulden
• 
  Ajudabrug

Geboren[bewerken | brontekst bewerken]

• 6 februari - Sebastian Ochsenkhun, Duits componist
• 21 maart - Maurits, keurvorst van Saksen
• 20 april - Pontus de Tyard, Frans dichter
• 8 mei - Petrus Canisius, Noord-Nederlands theoloog
• 10 mei - Johan Ernst van Saksen-Coburg, Duits edelman
• 9 juni - Thomas Perrenot, Frans diplomaat
• 25 juli - Richard van Palts-Simmern, Duits edelman
• 4 augustus - Urbanus VII, paus (1590)
• 19 augustus - Lodovico Guicciardini, Italiaans geschiedschrijver
• 1 oktober - Frederik Magnus van Solms-Laubach-Sonnenwalde, Duits edelman
• 21 oktober - Lucio Sassi, Italiaans kardinaal
• november - Christina, Deens prinses, echtgenote van Francesco II Sforza en Frans I van Lotharingen
• 1 december - Takeda Shingen, Japans daimyo
• 13 december - Sixtus V, paus (1585-1590)
• Jacob Aelbrechts, Zuid-Nederlands muziekinstrumentmaker
• Andreas Avellinus, Siciliaans geestelijke
• Willem Benson, Zuid-Nederlands schilder
• Cornelis Brouwer, Nederlands geestelijke
• Pieter van Foreest, Noord-Nederlands arts
• Gillis Hooftman, Zuid-Nederlands koopman
• Dirk van Liesvelt, Zuid-Nederlands staatsman
• Philippus de Monte, Zuid-Nederlands componist
• Girolamo Siciolante da Sermoneta, Italiaans schilder
• Antoon van Stralen, Zuid-Nederlands politicus
• Thomas Wyatt, Engels opstandelingenleider
• Marcus Gerards, Zuid-Nederlands kunstenaar (jaartal bij benadering)
• Wynant Hacfort, Noord-Nederlands politicus (jaartal bij benadering)
• Robrecht Holman, Zuid-Nederlands abt (jaartal bij benadering)
• Goswin II Kettler van Neu-Assen, Duits edelman (jaartal bij benadering)
• Lodewijk III de la Trémoille, Frans edelman (jaartal bij benadering)
• Johan I van Waldeck-Landau, Duits edelman (jaartal bij benadering)

Overleden[bewerken | brontekst bewerken]

• 7 januari - Willem van Croÿ (~23), aartsbisschop van Toledo
• 10 januari - Fabrizio del Carretto (~65), grootmeester van de Orde van Sint-Jan
• 15 maart - Johan II (62), hertog van Kleef
• 9 april - Roelof van Baern (~65), Noord-Nederlands edelman
• 20 april - Zhengde (29), keizer van Ming China (1505-1521)
• 26 april - Jan van Horne (~60), Zuid-Nederlands edelman
• 27 april - Ferdinand Magellaan (~40), Portugees ontdekkingsreiziger
• 28 april - Suzanna van Bourbon (29), Frans edelvrouw
• 7 mei - Johanna van Nassau-Saarbrücken (57), Duits edelvrouw
• 10 mei - Sebastian Brant (~63), Duits humanist
• 17 mei - Edward Stafford (43), Engels staatsman
• 28 mei - Willem II van Croÿ (~62), Zuid-Nederlands staatsman
• 30 mei - George I van Brieg (~39), Silezisch edelman
• 31 mei - Claudia van Chalon (~22), Frans edelvrouw
• juli - Juan Ponce de León (61), Spaans conquistador
• 27 augustus - Karel II van Nevers (~30), Frans edelman
• 27 augustus - Josquin Des Prez (~70), Bourgondisch componist
• 22 oktober - Edward Poynings (~62), Engels staatsman
• 24 oktober - Robert Fayrfax (57), Engels componist
• 29 oktober - Jacob van Lalaing, Zuid-Nederlands edelman
• 2 november - Margaretha van Lotharingen (~58), Frans edelvrouw en non
• 1 december - Leo X (45), paus (1513-1521)
• 8 december - Christina van Saksen (59), echtgenote van Johan van Denemarken
• 13 december - Emanuel I (52), koning van Portugal (1495-1521)
• Axayacatl Xicohténcatl, Azteeks prins
• Frederik van Egmont (~81), Noord-Nederlands edelman
• Leonardo Loredano, doge van Venetië
• Pati Oenoes, sultan van Demak
• Francisco Serrão, Portugees ontdekkingsreiziger
• Adriano di Castello, Italiaans kardinaal (jaartal bij benadering)
• Martin Waldseemüller, Duits cartograaf (jaartal bij benadering)

Zie de categorie 1521 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.