Coen de Koning

Coen de Koning
Coen de Koning in 1934
Persoonlijke informatie
Geboortedatum 30 maart 1879
Geboorteplaats Edam
Geboorteland Vlag van Nederland Nederland
Overlijdensdatum 29 juli 1954
Overlijdensplaats Breda
Overlijdensland Vlag van Nederland Nederland
Sportieve informatie
Specialisatie(s) Marathonschaatsen, Langebaanschaatsen
Medailleoverzicht
Evenement Goud Zilver Brons
WK Allround 1 0 0
Totaal (1 medaille) 1 0 0
Medailles
Portaal  Portaalicoon   Schaatsen

Coenradus Cornelis Josephus ("Coen") de Koning (Edam, 30 maart 1879Breda, 29 juli 1954) was een Nederlands schaatser. Hij was eenmaal wereldkampioen schaatsen en won tweemaal de Elfstedentocht.

De Koning was al op jonge leeftijd sportief actief, zowel op de schaats als de fiets. De Friese kampioen Albert van Wely ontdekte de jonge De Koning in 1902. Wely haalde de schaatsbond over om het talent naar een trainingskamp in Davos te sturen. De Koning bleek een zeer serieuze sportman, hij rookte niet en dronk geen druppel alcohol. Elke dag trainde hij zowel 's ochtends als 's avonds bijna een uur. Al deze trainingsarbeid maakte hem een uitstekende stayer.

Wereldkampioenschap 1905[bewerken | brontekst bewerken]

Het wereldkampioenschap van 1905 was in eerste instantie gepland voor 14 en 15 januari, vanwege inzettende dooi moest het echter worden uitgesteld. Een jaar eerder moest het toernooi definitief worden afgelast vanwege de dooi. In 1905 bleek de dooi echter niet door te zetten en een week later kon het toernooi toch doorgang vinden. Op dat moment bevindt De Koning zich echter op trainingskamp in Davos, vanwege sneeuw kan hij daar niet veel trainen. Zodra hij hoort dat het wereldkampioenschap in Groningen zal plaatsvinden stapt hij in de trein en 36 uur later arriveert hij vermoeid in Nederland. Hij vertelt aan een journalist dat hij in goede conditie is, ondanks dat hij niet zoveel heeft kunnen trainen.

Voor het toernooi melden zich slechts vijf deelnemers. Naast De Koning schrijven ook G.L Bernhard (uit Amsterdam), Sietze de Waard (uit Groningen), Frans Schilling (uit Oostenrijk) en Martinus Lørdahl (uit Noorwegen) zich in. Schilling komt echter niet opdagen en het toernooi gaat dus van start met slechts vier deelnemers. Op zaterdag 21 januari om een uur 's middags vriest het een paar graden en waait er een zacht briesje als er onder grote publieke belangstelling gestart wordt op de vijfhonderd meter. Nadat de Koning eerst een voorsprong weet te nemen op Lørdahl, moet hij uiteindelijk toch de eer laten aan de Noor. Op de vijf kilometer zijn de rollen echter omgedraaid. De betere stayer, De Koning, neemt al snel afstand van zijn Noorse rivaal en wint uiteindelijk met ruim veertig seconden voorsprong.

Op zondagochtend heeft de dooi wederom ingezet en is het ijs zeer zacht. Ook Bernhard trekt zich terug en slechts drie deelnemers starten op de belangrijke vijftienhonderd meter. In die tijd kon men alleen wereldkampioen worden door ten minste drie afstanden te winnen. Het is dus voor de stayer De Koning belangrijk dat hij de vijftienhonderd meter wint, wat hij inderdaad doet. Op de schaatsmijl komt hij opnieuw uit tegen Lørdahl. Het zware, zachte ijs werkt in het voordeel van de sterke De Koning, die met zijn korte slag duidelijk in het voordeel is. Tijdens de afsluitende tien kilometer is hij oppermachtig, hij zet Lørdahl op bijna twee rondjes. Met zijn derde overwinning pakt De Koning zijn wereldtitel. Hij wordt onder andere door Koningin Wilhelmina gefeliciteerd.

Het zou tot 1961 duren voor De Koning in Henk van der Grift een Nederlandse opvolger kreeg.

Werelduurrecord[bewerken | brontekst bewerken]

Een jaar na zijn wereldtitel doet De Koning in Davos een aanval op het werelduurrecord. Op dat moment staat het record op naam van de Engelsman Edington die tot 30.896 meter was gekomen. De Koning verplettert het record met bijna anderhalve kilometer: 32.370 meter. Dit record zou bijna vijftig jaar stand houden.

In februari 1947 doet Marius Strijbus in Amersfoort een aanval op het record van De Koning. Als Strijbus een paar rondes heeft gereden stapt plotseling iemand op de baan. Strijbus kan een botsing nog net voorkomen. Het onverwachte obstakel blijkt de dan bijna zeventigjarige De Koning te zijn. Zijn poging roet te gooien in de record poging van Strijbus is succesvol. Op 7 februari 1949 lukt het Strijbus in Hamar alsnog om het record uit de boeken te rijden.

Elfstedentochten[bewerken | brontekst bewerken]

De Koning (1914)

De tweede Elfstedentocht in 1912 wordt gereden op dooi-ijs. De Koning ligt samen met Jetze Jan Keizer aan kop. Bij Workum heeft De Koning een inzinking, maar Keizer wacht en samen vervolgen ze de tocht. Op het Slotermeer heeft Keizer het zwaar en hij vraagt De Koning om een korte rustpauze. In plaats van rustig aan te doen, plaatst De Koning een vlammende demarrage en rijdt hij Keizer op deze manier op een onoverbrugbare achterstand.

Na de race werd De Koning door een achtervolger Jan Ferwerda er van beschuldigd dat hij zich door een gids zou hebben laten voortrekken. Het officiële protest werd afgewezen, maar De Koning vond dat zijn goede naam besmeurd was. Hij zei dat hij Ferwerda dit nooit zou vergeven.

Vijf jaar later meldde de Koning zich aan de vooravond van de volgende Elfstedentocht in Leeuwarden. Hij zei dat hij slechts op doorreis was en niet zou deelnemen aan deze editie. Toen hij vernam dat Ferwerda wel van de partij was besloot hij alsnog mee te doen. In een nieuwe recordtijd van 9 uur 53 wist hij zijn titel te verdedigen. Hij verpletterde de concurrentie. Zijn voorsprong op de nummer twee was 27 minuten en op Ferwerda zelfs 1 uur en 56 minuten.

Overige kampioenschappen en records[bewerken | brontekst bewerken]

De Koning heeft ook aan twee Europese kampioenschappen meegedaan (in 1904 en 1906), en drie Nederlandse kampioenschappen (in 1903, 1905 en 1912). Alle Nederlandse kampioenschappen heeft hij gewonnen. Zijn nationaal records op de 500 en 10.000 meter uit het jaar 1905 hebben langer dan 20 jaar stand gehouden, totdat deze respectievelijk in 1926 en 1929 werden verbroken.

Dynastie[bewerken | brontekst bewerken]

Coen de Koning was de eerste in een ware schaatsdynastie.

Jacobus de Koning met vier zoons. Coen links, Jacques rechts zittend. Edam ca. 1900

Stamboom[bewerken | brontekst bewerken]

 
 
Jacobus de Koning
1850 - 1936
 
Catharina Maria Elisabeth Turkenburg
1858 - 1929
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Coenradus Cornelis Josephus de Koning
1879 - 1954
 
Petronella Boot
1858 - 1930
 
Jacobus Petrus de Koning
1885 - 1962
 
Maria van Schaik
1882 - 1929
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jacobus Petrus Coenradus de Koning
1907
 
Jacobus de Koning
1921
 
onbekend
 
Adrianus Jacobus Petrus de Koning
1928 - 2010
 
Paulien
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jacques de Koning
1950
 
Geertruida Catharina Dijkstra
1951
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jacques de Koning
1981
 
Esther
 

Prestaties[bewerken | brontekst bewerken]

Naam geboorte-
datum
Elfste-
dentocht
Olympische
spelen
WK
allround
WK
sprint
EK
allround
NK
allround
NK
kortebaan
NK
sprint
Coenradus "Coen" Cornelis Josephus de Koning 30-03-1879 1912 Goud
1917 Goud
1905 Goud 1904 (2)
1906 (3)
1903 Goud
1905 Goud
1912 Goud
Jacobus "Sjaak" Petrus de Koning 03-03-1885 1912 Brons
1914 Goud
1917 Brons
1919 Zilver
Jacobus "Sjaak" Petrus Coenradus de Koning 05-12-1907 1942 25e
Jacobus "Jacques" de Koning 14-09-1912
Adrianus "Aad" Jacobus Petrus de Koning 25-12-1928 1954 Zilver
1956 (1) DQ
1963 8e
1948 23e 500m
1948 25e 1500m
1948 20e 5000m
1951 14e 1947 NC
Jacques "Sjaak" de Koning 01-04-1950 o.a.
1972 9e
1974 8e
Geertruida "Truus" Catharina de Koning-Dijkstra 24-02-1951 1974 12e 1974 6e o.a.
1972 10e
1974 4e
1975 8e
1971 Goud
1972 Goud
1973 Goud
1974 12e
Jacques de Koning 09-12-1981 2005 24e
2008 8e
2002 5e o.a.
2003 Zilver
2005 Brons
2008 Zilver

Records[bewerken | brontekst bewerken]

Persoonlijke records[bewerken | brontekst bewerken]

Afstand Tijd Datum Baan
500 meter 48,4 27 januari 1906 Vlag van Zwitserland Davos
1500 meter 2.32,6 28 januari 1906 Vlag van Zwitserland Davos
3000 meter 5.49,7 15 januari 1924 Vlag van Zwitserland Sankt Moritz
5000 meter 9.16,8 27 januari 1906 Vlag van Zwitserland Davos
10.000 meter 18.50,2 28 januari 1906 Vlag van Zwitserland Davos

Wereldrecords[bewerken | brontekst bewerken]

Nr. Afstand Afstand Datum Baan
1. Werelduurrecord 32.370 m* 29 januari 1906 Vlag van Zwitserland Davos
* = officieus wereldrecord

Resultaten[bewerken | brontekst bewerken]

Jaar NK Allround EK Allround WK Allround
1903 Goud - -
1904 - Zilver -
1905 Goud - Goud
1906 - Brons -
1907 - - -
1908 - - -
1909 - - -
1910 - - -
1911 - - -
1912 Goud - -
1913 - - -
1914 - - -
1915 - - -
1916 - - -
1917 - - -
1918 - - -
1919 4e - -

Medaillespiegel[bewerken | brontekst bewerken]

Kampioenschap Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons
NK Allround 3 0 0
EK Allround 0 (1) (1)
WK Allround 1 0 0