De Zalm (Gouda)

De Zalm
Hotel De Zalm aan de Markt te Gouda anno 2011
Locatie
Locatie Markt
Adres Achter de Waag 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, Markt 34Bewerken op Wikidata
Coördinaten 52° 1′ NB, 4° 43′ OL
Status en tijdlijn
Oorspr. functie herberg
Huidig gebruik restaurant
Start bouw 1670
Erkenning
Monumentstatus rijksmonument
Monumentnummer 16857
Gevelsteen van hotel de Zalm op de Markt van Gouda
Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

De Zalm is de naam van een hotel aan de Markt in de Nederlandse stad Gouda.

Al voor de Waag van Gouda in 1668 werd gebouwd bevond zich ernaast een herberg. In 1551 werd deze herberg de Oude Salm of de Vergulde Salm genoemd. Toen er sprake was van de bouw van de Waag vreesde de toenmalige herbergier Anthony Witbols, dat zijn zaak in het gedrang zou komen als het nieuwe gebouw zijn etablissement te veel zou overschaduwen. Hij besloot een nieuwe herberg te bouwen. Het stadsbestuur stond dit toe, maar wel onder zeer strikt voorschriften. Zo moest de door hem te bouwen herberg zes voet lager zijn dan de Waag.[1] De herbergier heeft deze eis voor het nageslacht in 1670 vastgelegd in een gevelsteen met de tekst: Niet te hooch niet te laech van passe (zie:afbeelding). Het pand heeft vanaf steeds een horecafunctie gehouden.

De herberg zou de oudste herberg van Noord- en Zuid-Holland zijn.[1] De Zalm was in de 19e eeuw ook pleisterplaats voor de postritten tussen Amsterdam en Antwerpen. Daartoe werd achter het hotel een paardenstal gebouwd, die in de 20e eeuw werd verbouwd tot restaurant.[2]

In historisch opzicht is deze plaats interessant omdat de plaatselijke Ortskommandant op 5 mei 1945, daartoe ontboden door de districtscommandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, in de Zalm de macht over de stad overdroeg. De bevrijding van Gouda was daarmee een feit.[1]

Het pand werd op 28 maart 1966 als rijksmonument ingeschreven in het monumentenregister.

Zie de categorie Hotel de Zalm van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.