Doodstraf in Europa

Artikel 2 van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie

De meeste landen in Europa hebben de doodstraf als zwaarst mogelijke straf in de loop der tijd afgeschaft. Anno 2023 wordt zij alleen nog in Wit-Rusland daadwerkelijk voltrokken.

De Europese Unie stelt afschaffing van de doodstraf als een van de voorwaarden voor lidmaatschap; om deze reden is in 2002 de doodstraf in Turkije afgeschaft. Binnen de Europese Unie verbiedt onder andere het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie de doodstraf, in artikel 2, lid 2.

Ook de Raad van Europa stelt afwezigheid van de doodstraf als voorwaarde voor lidmaatschap, maar acht daarbij ook een moratorium of een de facto afschaffing waarbij de doodstraf wel in het wetboek blijft, maar niet meer uitgevoerd wordt, aanvaardbaar.

Binnen de Raad van Europa wordt de doodstraf verboden door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en wel specifiek door de Protocollen 6 (verbod op de doodstraf buiten oorlogstijd) en 13 (totaal verbod) bij dit verdrag. Deze protocollen zijn van kracht voor alle landen die deze protocollen ondertekend en geratificeerd hebben. In het geval van Nederland was de ratificatie van Protocol 6 op 24 april 1986 (inwerkingtreding op 1 mei van dat jaar) en de ratificatie van Protocol 13 op 10 februari 2006 (inwerkingtreding 1 juni 2006)[1]. In het geval van België werd protocol 6 van kracht op 1 januari 1999 en Protocol 13 op 1 oktober 2003.

Doodstraf in de Europese Unie[bewerken | brontekst bewerken]

Methodes van executie, per land en data

Land Methode Laatst gebruikt Afgeschaft in vredestijd
Vlag van Finland Finland Onthoofding 1825 1949
Vlag van Portugal Portugal Ophanging 1846 1867
Vlag van Zweden Zweden Guillotine 1910 1921
Vlag van Malta Malta Ophanging 1943 1971
Vlag van Italië Italië Vuurpeloton 1947 1948
Vlag van Duitsland Duitsland Guillotine 1949 (1981 in de DDR) 1949 (1987 in de DDR)
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk Ophanging 1950 1950
Vlag van België België Guillotine 1918 1996
Vlag van Denemarken Denemarken Onthoofding 1950 1930
Vlag van Nederland Nederland Vuurpeloton 1952 (oorlogsrecht) 1870
Vlag van Ierland Ierland Ophanging 1954 1990
Vlag van Slovenië Slovenië Ophanging 1957 1989
Vlag van Cyprus Cyprus Ophanging 1962 1983
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Ophanging 1964 1965
Vlag van Griekenland Griekenland Vuurpeloton 1972 1993
Vlag van Spanje Spanje Garrote 1975 1978
Vlag van Frankrijk Frankrijk Guillotine 1977 1981[2]
Vlag van Hongarije Hongarije Ophanging 1988 1990
Vlag van Polen Polen Ophanging 1988 1997
Vlag van Bulgarije Bulgarije Vuurpeloton 1989 1998
Vlag van Tsjechië Tsjechië Ophanging 1989 1990
Vlag van Roemenië Roemenië Vuurpeloton 1989 1990
Vlag van Estland Estland Vuurpeloton 1991 1998
Vlag van Litouwen Litouwen Vuurpeloton 1995 1996
Vlag van Letland Letland Vuurpeloton 1996 1999
Voor meer informatie over de doodstraf in landen die geheel of gedeeltelijk in Europa liggen, zie AlbaniëAndorraAzerbeidzjanBelgiëBosnië en HerzegovinaBulgarijeCyprusDenemarkenDuitslandEstlandFinlandFrankrijk - GeorgiëGriekenlandHongarijeIerlandIJslandItalië - KazachstanKosovo - KroatiëLetlandLiechtensteinLitouwenLuxemburgMacedoniëMaltaMoldaviëMonacoMontenegroNederlandNoorwegenOekraïneOostenrijkPolenPortugalRoemeniëRuslandSan MarinoServiëSlovenië - SlowakijeSpanjeTsjechiëTurkije - VaticaanstadVerenigd KoninkrijkWit-RuslandZwedenZwitserland

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]