François Morel

François Morel
	Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Algemene informatie
Volledige naam	François Morel
Geboren	14 maart 1926
Geboorteplaats	Montreal
Overleden	14 januari 2018
Overlijdensplaats	Quebec-Stad
Land	Canada
Werk
Genre(s)	symfonische muziek, HaFaBramuziek, vocale muziek, kamermuziek
Beroep	componist, muziekpedagoog, dirigent, pianist
Instrument(en)	piano
	Officiële website; (en) IMDb-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

François Morel (Montreal, 14 maart 1926 – Quebec, 14 januari 2018) was een Canadees componist, muziekpedagoog, dirigent en pianist.

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

Morel studeerde van 1944 tot 1953 aan het Conservatoire de musique et d'art dramatique du Québec bij Claude Champagne (compositie), Jean Papineau-Couture (akoestiek), Isabelle Delorme (harmonie, contrapunt en fuga), Arthur Letondal, Germaine Malépart en Edmond Trudel (piano). Verder studeerde hij bij Gérald Gagnier orkestdirectie.

Morel verwierf internationale bekendheid als componist na de première van zijn orkestwerk Antiphonie onder leiding van de dirigent Leopold Stokowski in 1953 in de Carnegie Hall in New York. In 1954 en 1955 werkte hij samen met Serge Garant en Gilles Tremblay, om eigentijdse Europese en Canadese muziek in concerten uit te voeren. Binnen dit soort concerten verzorgde hij zelf de Canadese première van pianowerken van de Franse componist Olivier Messiaen, maar ook eigen werk Île de feu II en Neumes rythmiques. In 1956 ontstond uit deze samenwerking de groep Musique de nôtre temps, waarin naast Morel en Garant ook de componisten Otto Joachim en Jeanne Landry werkten.

Van 1956 tot 1970 werkte Morel bij de Canadese omroepmaatschappij Canadian Broadcasting Corporation (CBC). Hij produceerde het programma Festivals en schreef naast werken voor de omroep ook composities voor meerdere televisieseries.

Hij werkte vanaf 1959 tot 1961 als "docent compositie" aan het Instituut Nazareth, een school voor blinde kinderen in Montreal, en was van 1972 tot 1978 directeur van de Académie de musique du Québec (AMQ). In 1979 en 1980 werkte hij als docent voor orkestratie en compositie aan de Universiteit van Montreal en sinds 1979 ook aan de Laval Universiteit in Quebec.

Dat Morel tot de vooraanstaande Canadese componisten behoort is te zien aan dat bekende Canadese orkesten waaronder het Orchestre symphonique de Montréal onder leiding van bekende dirigenten zijn werken vertolkten. In 1960 dirigeerde Igor Markevitsj de première van de compositie Boréal en in 1964 Thomas Schippers zijn L'Étoile noire, een werk dat naar een gelijknamig schilderij van Paul-Émile Borduas is genoemd. In 1978 dirigeerde Rafael Frühbeck de Burgos het werk Jeux ter opening van de 78e bijeenkomst van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) en in 1988 Charles Dutoit het werk Aux couleurs du ciel dat geïnspireerd is op het boek «Poussières d'étoiles» van de Canadese astrofysicus Hubert Reeves. Morel werd in 1994 onderscheiden als Chevalier (ridder) in de Ordre national du Québec en hij ontving de Prijs Denise-Pelletier in 1996.

Composities[bewerken | brontekst bewerken]

Werken voor orkest[bewerken | brontekst bewerken]

1946-1947 · Esquisse, voor orkest
1953 · Antiphonie, voor orkest
1959 · Boréal, voor orkest
1959 · Rituel de l'espace, voor orkest
1962 · L'Étoile noire (Tombeau de Paul-Émile Borduas), voor orkest
1968 · Radience, voor orkest
1969 · Départs, voor gitaar, harp, slagwerk en 14 strijkers
1971 · Iikkii (froidure), voor dwarsfluit (ook piccolo en altfluit), hobo, klarinet, fagot, hoorn, trompet, trombone, tuba gitaar, harp, piano (en celesta), twee slagwerkers, viool, altviool, cello en contrabas
1976 Jeux, voor orkest
1980 · Melisma, voor piano en orkest
1992 · Die Stelle der Zwillinge, voor orkest
1996 · Et le Crépuscule... se trouva libre, voor orkest
2000 · Les récifs du rêve, concert voor twee piano's (linke hand) en orkest
2001 · Rupture, voor orkest
2005 · Passage à l'aube, voor orkest

Werken voor harmonieorkest[bewerken | brontekst bewerken]

1948-1954 · Dyptique, voor klein harmonieorkest
1956 · Symphonies, voor harmonieorkest
1965-1966 · Requiem for winds, voor harmonieorkest
1967 · Neumes d'Espace et Reliefs, voor harmonieorkest
1967 · Prismes-Anamorphoses, voor harmonieorkest
1982 · Aux marges du silence, voor harmonieorkest
1985-1987 · Aux couleurs du ciel, voor harmonieorkest
1986 · Aerea, voor blazers
1987 · Les Voix de l'ombre, voor harmonieorkest
1989 · De subitement lointain, voor harmonieorkest
1992 · Lumières sculptées : Litanies de la reconciliation, voor twee hoorns, twee trompetten, twee trombones, tuba en drie slagwerkers
2002 · Calligraphies sonores, voor groot harmonieorkest
Le Mythe de la Roche Percée, voor harmonieorkest

Vocale muziek[bewerken | brontekst bewerken]

Liederen[bewerken | brontekst bewerken]

1949 · Quatre Chants japonais, voor zangstem en piano
1956 · Les Rivages perdus, cyclus voor zangstem en piano - tekst: Wilfrid Lemoine
1. L'oiseau demain
2. Dans l'aube
3. Des murs

Kamermuziek[bewerken | brontekst bewerken]

1952 · Strijkkwartet nr. 1 (won de 2e prijs tijdens een compositiewedstrijd ter gelegenheid van het 100-jaar jubileum van de Laval Universiteit in Quebec)
1954 · Cassation, voor blaasseptet
1. Epilogue
2. Complainte
3. Interlude
4. Danse des satyrs
1962 · Kwintet, voor koperkwintet
1963 · Strijkkwartet nr. 2
1968 · Koperkwintet
1982 · Duolet I, voor fluiten
1982 · L'Oiseau-Demain, voor twaalf fluiten, twee klarinetten en slagwerk
1983 · Divergences, voor gitaar en viool
1984 · Talea (Couleur), voor dwarsfluit, hobo en klarinet
1986 · Fulgurance I, voor dwarsfluit, hoorn, cello, piano, harp en slagwerk
1988 · Duolet II, voor fluiten
1990 · Figures-Segments-Ellipses, voor twee klarinetten en strijkkwartet
1990 ·Fulgurance II, voor altfluit, oboe d'amore, klarinet, hoorn, viool, altviool, cello, piano, harp en slagwerk
1990 · Paysage dépaysé, voor twee violen, altviool en twee cello's
1991 · Distance intime, voor dwarsfluit en piano
1995 · Les éphémères, voor hoornkwartet en tuba
1999 · Strophes, sequences, mouvements, voor twaalf saxofoons

Werken voor orgel[bewerken | brontekst bewerken]

1954 · Prière
1964-1968 · Alleluia

Werken voor piano[bewerken | brontekst bewerken]

1949 · Ronde enfantine
1954 · Deux Études de sonorité
1969 · Ronde enfantine

Werken voor gitaar[bewerken | brontekst bewerken]

1975 · Me Duele España

Werken voor slagwerk/percussie[bewerken | brontekst bewerken]

1957/1970 · Rythmologue, voor slagwerkensemble
1965 · Étude en forme de toccate, voor 2 slagwerkers
1986 · Lyre de crystal, voor slagwerkensemble (zes slagwerkers)
1993 · Ekleipsis, voor marimba solo

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

Annalen van de opera gezelschappen in Nederland 1886-1995, Amsterdam: Den Uitgave van Theater Instituut Nederland, 1996. 1276 p.
Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Dominique Olivier: Pas de retraite pour François Morel, in: Paroles & musique, juillet/août 2000.
Retraité en action, (interview), FAMEQ à la une, mars 1998.
Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
Paul Cadrin: François Morel: A composer in action, in: SoundNotes, Fall/Winter 1993.
Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
Carolyn Beatty, Mark Hand, Simone Auer, Ned Bouhalassa, Mireille Gagne, Gilles Marois, Veronique Robert: Repertoire des compositeurs agrees, Toronto: Centre de Musique Canadiene, 1989.
Paul Cadrin: Aux couleurs de François Morel,, in: Sonances, vol 8, Summer 1989.
Repertoire des compositeurs du Quebec, Montreal: Centre de Musique Canadienne, 1986
Gilles Tremblay: Compositeurs au Quebec [1-10], Montreal: Canadian music Centre de Musique, 1978.
Musicanada : a presentation of Canadian contemporary music: Presence de la musique canadienne contemporaine, Dept. of External Affairs of Canada and the Canada Council, Ottawa: Dept. of External Affairs, [1977?], 105 p.
Jacques Theriault: Francois Morel, in: The Many Worlds of Music (February, 1971), p. 20.
Jacques Theriault: Francois Morel, in: The Music Scene, No. 256 (November-december, 1970), p. 4-5.
Lyse Richer: Compositeurs au Québec: François Morel, Montreal, 1974.
François Morel, interview with Jacques Thériault, in: Music Scene, 256, Nov-Dec 1970.
Noël Bisbrouck: Francois Morel, in: Culture Information, Vol. 1, No. 1 (April-May, 1969), p. 18-20.
Bernard Lagacé: François Morel, musicien canadien, in: Liberté, Vol. 2, No. 1 (1960), p. 66-71.