Homohuwelijk in het Koninkrijk der Nederlanden

In het Koninkrijk der Nederlanden kunnen partners van hetzelfde geslacht alleen in Nederland trouwen. In de overige drie landen van het Koninkrijk bestaat deze mogelijkheid (nog) niet, als gevolg van het feit dat het Koninkrijk der Nederlanden geen gemeenschappelijk civiel recht kent.

Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Homohuwelijk in Nederland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Sinds 2001 kunnen twee vrouwen of twee mannen in Nederland voor de wet trouwen. De Wet Openstelling Huwelijk is op 1 april van dat jaar in werking getreden. Sindsdien staat het burgerlijk huwelijk er ook open voor partners van hetzelfde geslacht.

Voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba is de openstelling op 10 oktober 2012 ingegaan.

Aruba[bewerken | brontekst bewerken]

Aruba kent het homohuwelijk niet en daar kan het dus niet worden voltrokken. Het was oorspronkelijk ook niet mogelijk voor een homopaar om zich als echtpaar in te laten schrijven op Aruba. De Hoge Raad heeft hierover uitspraak gedaan en stelde een echtpaar in het gelijk. Sindsdien kunnen homoparen die in Nederland getrouwd zijn in Aruba wel geregistreerd worden.

Oduber-Lamers/Aruba[bewerken | brontekst bewerken]

De burgerlijke wetboeken van de niet-Europese delen van het Koninkrijk der Nederlanden kennen noch erkennen het homohuwelijk. Toen Charlene Oduber en Ester Lamers, die in Rotterdam zijn getrouwd, zich op Aruba wilden inschrijven als echtpaar, kregen zij te verstaan dat dit niet mogelijk was. Zij wendden zich hierop tot het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba. De rechter oordeelde in zijn uitspraak van 9 december 2004 dat artikel 40 van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden, waarin bepaald wordt dat alle "authentieke akten" in het hele Koninkrijk gelden, meebrengt dat ook de huwelijksakte op Aruba erkend moet worden. Op 23 augustus 2005 stelde in hoger beroep ook het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van de Nederlandse Antillen en Aruba het echtpaar in het gelijk.

Het tegen de beschikking van het Gemeenschappelijk Hof gerichte cassatieberoep van Aruba is op 13 april 2007 verworpen door de Hoge Raad. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat artikel 40 van het Statuut meebrengt dat een in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba (de landen waar het Koninkrijk op dat moment uit bestond) door een ambtenaar opgemaakte akte, zoals een huwelijksakte, in alle delen van het Koninkrijk dezelfde rechtskracht en gevolgen heeft. Het Koninkrijk geldt op dit punt als één rechtsgebied. Daarom moet de Arubaanse rechter de rechtskracht van deze Nederlandse huwelijksakte zonder meer aanvaarden en mag hij die niet toetsen aan het Arubaanse recht of de Arubaanse openbare orde. Dat wordt niet anders doordat het hier gaat om een huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht en een dergelijk huwelijk in de cultuur van Aruba en van de landen in de regio wordt afgewezen omdat dit als strijdig met de goede zeden wordt beschouwd.^[1]

Curaçao en Sint Maarten[bewerken | brontekst bewerken]

In Curaçao en Sint Maarten kan een huwelijk slechts worden gesloten tussen een man en een vrouw. Het homohuwelijk kan daar dus niet worden voltrokken. Overeenkomstig de uitspraak van de Hoge Raad in de zaak Oduber-Lamers worden Nederlandse akten op Curaçao ingeschreven in het register voor de burgerlijke stand .^[2][3]

Volgens de rechter betekent het recht op inschrijving als gehuwd volgens de wet basisadministratie (verplicht volgens de cassatie-uitspraak in Aruba) echter niet dat naar Nederlands-Antilliaans recht (dat is overgenomen op Curaçao en Sint Maarten) ieder huwelijk een huwelijk is volgens de Nederlands-Antilliaanse huwelijksdefinitie, volgens welke een man immers alleen met een vrouw getrouwd kan zijn (en andersom). Daarom is verschillende behandeling mogelijk.^[3] Regelingen op basis waarvan samenwonende heterostellen bepaalde voordelen genieten, moeten echter (conform het non-discriminatiebeginsel) ook voor homostellen gelden (ongeacht hun huwelijkse status).^[2]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

• Homo LesBische Federatie Nederland

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

• Persbericht COC over de zaak Oduber-Lamers