Jan Uitham

Jan Uitham
	Jan Uitham (1963)
Persoonlijke informatie
Bijnaam	Kampioen der Verslagenen
Geboortedatum	2 januari 1925
Geboorteplaats	Noorderhoogebrug
Geboorteland	Nederland
Overlijdensdatum	20 april 2019
Overlijdensplaats	Ten Boer
Overlijdensland	Nederland
Sportieve informatie
Specialisatie(s)	Marathonschaatsen
Actieve jaren	1942-1997
Portaal	Schaatsen

Jan Uitham (Noorderhoogebrug, 2 januari 1925 – Ten Boer, 20 april 2019) was een Nederlands schaatser, bekend geworden door het schaatsen van langeafstandswedstrijden en marathons.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Zijn bijnaam is Kampioen der Verslagenen. Anders dan die naam doet vermoeden won hij wel een belangrijke wedstrijd, namelijk de Noorder Rondritten van 1963. Uitham debuteerde als 17-jarige in de Elfstedentocht van 1942.

De Elfstedentocht reed hij in totaal zes keer (1942, 1956, 1963, 1985, 1986 en 1997). Zijn beste resultaat behaalde hij in de barre Tocht der Tochten van 1963: hij werd tweede achter Reinier Paping, maar voor de grote favorieten Jeen van den Berg en Anton Verhoeven.^[1]

Hij beëindigde zijn schaatscarrière op 62-jarige leeftijd. Na zijn schaatsloopbaan bleef de landbouwer wonen op zijn boerderij in Noorderhoogebrug. Hij was bij Provinciale Statenverkiezingen in de provincie Groningen en gemeenteraadsverkiezingen in de gemeente Groningen meerdere keren lijstduwer voor de lokale partijen De Groningers en de Partij voor het Noorden. De laatste keer kort voor zijn overlijden bij de Provinciale Statenverkiezingen 2019.^[2]

In juni 2009 kreeg Uitham bij de presentatie van het boek Jan Uitham - Tjonge, wat een kerel een koninklijke onderscheiding opgespeld door toenmalig PvdA-burgemeester Jacques Wallage en werd hij benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau.^[3]^[4] Datzelfde jaar fietste hij de Alpe d'Huez op. Hij was toen 84 jaar.

Privéleven[bewerken | brontekst bewerken]

Na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog werd Uitham opgeroepen voor de dienstplicht en werd hij overgebracht naar Soerabaja op Oost-Java. Hier werd hij tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog ingedeeld bij de radiocommunicatiedienst. Hierna was Uitham betrokken bij de jaarlijkse herdenking van Nederlands-Indië in Groningen.^[5]^[6]

Uitham was een oom van Peter Rehwinkel, oud-burgemeester van Groningen.^[7] Zijn achterkleindochter, Aveline Hijlkema, is eveneens langebaanschaatser.^[1]

Uitham overleed in 2019 op 94-jarige leeftijd.^[6]^[8]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Pomp, William (2009), Jan Uitham; Tjonge, wat een kerel!. Noordboek. ISBN 978-90-330-0846-7.

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

Arriva heeft een van zijn treinen naar hem vernoemd, namelijk de 10228.^[9]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b Ernst Slagter, Lees hier terug: Het laatste interview met schaatslegende Jan Uitham en zijn getalenteerde achterkleindochter Aveline. Dagblad van het Noorden (17 februari 2019). Gearchiveerd op 21 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.
↑ Jan Uitham weer lijstduwer voor Partij voor het Noorden RTV Noord, 12 december 2018
↑ Boek én lintje voor Jan Uitham. RTV Noord (3 juni 2009).
↑ Ridder Jan Uitham! (pdf). Partij voor het Noorden (21 juli 2009). Gearchiveerd op 4 mei 2016.
↑ Jan Schlimbach, Jan Uitham leest voor bij herdenking Indië-monument. Dagblad van het Noorden (2 juni 2016). Gearchiveerd op 22 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.
↑ ^a ^b Sebastiaan Scheffer, Jan Uitham: Van schaatslegende tot Nederlands-Indië veteraan. OOG (21 april 2019). Gearchiveerd op 21 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.
↑ Oud-burgemeester Rehwinkel te gast op verjaardag Jan Uitham (92). RTV Noord (2 januari 2017). Gearchiveerd op 22 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.
↑ Elfstedentochtlegende Jan Uitham (94), de nummer twee van '63, overleden NOS, 21 april 2019. Gearchiveerd op 22 april 2022.
↑ Jan Uitham voor altijd schaatser met gouden randje. Dagblad van het Noorden (26 januari 2013). Gearchiveerd op 14 augustus 2016.

[:1-1] Ernst Slagter, Lees hier terug: Het laatste interview met schaatslegende Jan Uitham en zijn getalenteerde achterkleindochter Aveline. Dagblad van het Noorden (17 februari 2019). Gearchiveerd op 21 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.

[2] Jan Uitham weer lijstduwer voor Partij voor het Noorden RTV Noord, 12 december 2018

[3] Boek én lintje voor Jan Uitham. RTV Noord (3 juni 2009).

[:0-4] Ridder Jan Uitham! (pdf). Partij voor het Noorden (21 juli 2009). Gearchiveerd op 4 mei 2016.

[5] Jan Schlimbach, Jan Uitham leest voor bij herdenking Indië-monument. Dagblad van het Noorden (2 juni 2016). Gearchiveerd op 22 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.

[:2-6] Sebastiaan Scheffer, Jan Uitham: Van schaatslegende tot Nederlands-Indië veteraan. OOG (21 april 2019). Gearchiveerd op 21 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.

[7] Oud-burgemeester Rehwinkel te gast op verjaardag Jan Uitham (92). RTV Noord (2 januari 2017). Gearchiveerd op 22 april 2019. Geraadpleegd op 22 april 2019.

[8] Elfstedentochtlegende Jan Uitham (94), de nummer twee van '63, overleden NOS, 21 april 2019. Gearchiveerd op 22 april 2022.

[9] Jan Uitham voor altijd schaatser met gouden randje. Dagblad van het Noorden (26 januari 2013). Gearchiveerd op 14 augustus 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]