Landschildpadden

Landschildpadden; Fossiel voorkomen: Vroeg-Eoceen – heden
	Klokschildpad (Testudo marginata)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Reptilia (Reptielen)
Orde:	Testudines (Schildpadden)
Onderorde:	Cryptodira (Halsbergers)
	Familie
	Testudinidae; Gray, 1825
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Landschildpadden op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Herpetologie

De seychellenreuzenschildpad, de grootste landschildpad

Landschildpadden^[2] (Testudinidae) zijn een familie van schildpadden (Testudines).^[3] De groep werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door John Edward Gray in 1825.

Landschildpadden verschillen van de water- en moerasschildpadden doordat veel soorten weleens baden maar vrijwel nooit kunnen zwemmen en dus geen gestroomlijnd schild nodig hebben. Veel soorten landschildpadden zouden zelfs verdrinken als ze in dieper water terechtkomen. Het schild is meestal erg hard en bol van vorm, in water levende schildpadden hebben meestal een zachter en dus lichter schild dat veel platter en dus gestroomlijnder is. Een ander kenmerk is dat de meeste landschildpadden voornamelijk of geheel van planten leven, sommige eten ook wel aas.

Een aantal soorten zijn echte grazers die voornamelijk van grassen leven, deze soorten hebben een trage motoriek en stofwisseling maar een voordeel is dat ze zeer oud kunnen worden. Er zijn echter vele water- of moerasschildpadden die ook voornamelijk planten eten. In België en Nederland leeft geen enkele landschildpad; de bekendste Europese soort is de Griekse landschildpad (Testudo hermanni), die veel gehouden wordt in terraria, maar steeds zeldzamer wordt.

In Frankrijk leven in het 'Morengebergte' ('het Massif des Maures') boven Saint-Tropez nog landschildpadden in het wild. Omdat vele schildpadden omkomen in de bosbranden in de zomer of doordat zij worden aangereden, is er in het gehucht 'Mayon' een kwekerij van schildpadden, waar ook gewonde schildpadden ter verzorging worden opgevangen. Tegen betaling van een entree is deze kwekerij te bezoeken. Het plaatsje Mayon ligt even boven La Garde-Freinet (A8, afslag 'Le Luc'). Aan de kant van de weg wordt de kwekerij met een bord aangegeven.

Landschildpadden spreken vaak tot de verbeelding omdat ze erg groot, erg zwaar en vooral erg oud kunnen worden. De oudst bekende schildpad ooit stierf in 2006 op 255-jarige leeftijd en heette Adwaitya. Een andere stokoude schildpad was Tu'i Malila, dit was een stralenschildpad die minstens 188 jaar oud werd, of misschien zelfs 192 jaar. Een eveneens zeer oude schildpad was Harriet en ze vierde in 2006 haar 175e verjaardag. In juni 2006 overleed ze na aan korte ziekteperiode doordat haar hart het begaf. Vroeger heette dit exemplaar overigens Harry omdat men dacht dat het een mannetje was, maar het bleek een vrouwelijke Galapagosreuzenschildpad (Geochelone nigra).

In 2005 lukte het de ZOO Antwerpen om als eerste ter wereld Egyptische landschildpadden (Testudo kleinmanni) zich te laten voortplanten in gevangenschap, iets wat de dierentuinen van Amsterdam, Berlijn en Rotterdam al enkele jaren tevergeefs hebben geprobeerd. De twee Egyptische landschildpadden kwamen erbij in juli 2005.

Taxonomie[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaand een lijst van alle soorten schildpadden uit de familie landschildpadden of Testudinidae. Er zijn 55 soorten die verdeeld worden in 16 geslachten. Vijf geslachten zijn monotypisch wat wil zeggen dat ze slechts door een enkele soort worden vertegenwoordigd. De soorten uit het geslacht Dipsochelys worden sinds 2014 aan andere groepen toegekend.^[4]

Familie Testudinidae

Geslacht Aldabrachelys
Geslacht Astrochelys
Geslacht Centrochelys
Geslacht Chelonoidis
Geslacht Chersina
Geslacht Geochelone
Geslacht Gopherus
Geslacht Homopus
Geslacht Indotestudo
Geslacht Kinixys
Geslacht Malacochersus
Geslacht Manouria
Geslacht Psammobates
Geslacht Pyxis
Geslacht Stigmochelys
Geslacht Testudo

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties

↑ (en) Le M, Raxworthy CJ, McCord WP, & Mertz L (2006). A molecular phylogeny of tortoises (Testudines: Testudinidae) based on mitochondrial and nuclear genes. Molecular Phylogenetics and Evolution 40 (2): 517-531.
↑ Bernhard Grzimek (1971), Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 111. ISBN 90 274 8626 3.
↑ Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Testudinidae.
↑ Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour, Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014).

Bronnen

(en) Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour - Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014) - Website
(en) Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Testudinidae - Website Geconsulteerd 11 juni 2015
(en) C.H. Ernst, R.G.M. Altenburg & R.W. Barbour - Turtles of the World - Website

[1] (en) Le M, Raxworthy CJ, McCord WP, & Mertz L (2006). A molecular phylogeny of tortoises (Testudines: Testudinidae) based on mitochondrial and nuclear genes. Molecular Phylogenetics and Evolution 40 (2): 517-531.

[GRZ-2] Bernhard Grzimek (1971), Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 111. ISBN 90 274 8626 3.

[EMBL-3] Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Testudinidae.

[DIJK-4] Peter Paul van Dijk, John B. Iverson, Anders G. J. Rhodin, H. Bradley Shaffer & Roger Bour, Turtles of the World, 7th Edition: Annotated Checklist of Taxonomy, Synonymy, Distribution with Maps, and Conservation Status - ISSN 10887105 (2014).

[1]

[2]

[3]

[4]