French
DeutschMensenrechtencommissie van de Verenigde Naties
| Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties (en) United Nations Commission on Human Rights | ||
|---|---|---|
 | ||
 | ||
De zaal van de Mensenrechtenraad | ||
| Geschiedenis | ||
| Opgericht | 10 december 1946 | |
| Verdrag | VN Handvest | |
| Opgeheven | 15 maart 2006 | |
| Opvolger | VN-Mensenrechtenraad | |
| Organisatie | ||
| Hoofdkantoor | .svg){kind=small} Genève | |
| Bestuursorgaan | - Algemene Vergadering - Economische en Sociale Raad | |
| Doel | Mensenrechten | |
| Media | ||
| Website | ohchr.org | |
De Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties ((en) United Nations Commission on Human Rights, afgekort UNCHR) was een functionele commissie binnen de Verenigde Naties.[1] Deze commissie werd opgericht in 1946, en in maart 2006 vervangen door de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties (UNHRC).[2]
De UNCHR was een tak van de Economische en Sociale Raad van de Verenigde Naties (ECOSOC), en had tot doel het assisteren van het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties. De commissie was het primaire mechanisme en internationale forum van de VN ter promotie en bescherming van de mensenrechten.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
De UNCHR werd opgericht op 10 december 1946 bij de eerste bijeenkomst van de ECOSOC. Het was een van de eerste twee functionele commissies binnen de vroege VN-structuur. De andere was de commissie voor de status van vrouwen. De commissie werd in het leven geroepen volgens de termen van het Handvest van de Verenigde Naties (artikel 68).
De commissie doorliep twee duidelijke fasen. Van 1947 tot 1967 volgde ze een beleid van absenteïsme, wat inhield dat ze zich bezighield met promoten van de mensenrechten en staten helpen bij het opstellen van verdragen voor deze rechten, maar niet met het opsporen en vervolgen van overtreders van de mensenrechten.
In 1967 stapte de commissie over op een beleid van interventionisme. Dit mede vanwege de dekolonisatie van Afrika en Azië, waardoor veel landen de VN aanspoorden harder op te treden voor mensenrechten. Vanaf nu ging de commissie zich ook bezighouden met opsporing en vervolging van overtreders van de mensenrechten.
Om beter aan te sluiten bij dit nieuwe beleid, vonden er meer veranderingen plaats. In de jaren zeventig werd de mogelijkheid voor geografisch georiënteerde werkgroepen gecreëerd. Deze groepen richtten zich op een bepaalde regio of land, zoals in Chili. In de jaren 80 kwamen er ook werkgroepen die zich bezighielden met een bepaald type van mensenrechtenschending.
Geen van deze maatregelen bleek echter voldoende om de commissie zo effectief te maken als de VN had gehoopt. Dit mede omdat ook veel landen die zelf de mensenrechten schonden lid waren van de commissie. De UNCHR raakte steeds meer in diskrediet bij zowel overheden als andere mensenrechtenorganisaties.
Uiteindelijk werd in 2006 besloten om de UNCHR op te heffen en haar te vervangen door een nieuw orgaan, de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties.
Structuur[bewerken | brontekst bewerken]
Regionale verdeling[bewerken | brontekst bewerken]
Om een mondiale verdeling van de zetels te garanderen krijgt ieder van de vijf onofficiële regionale VN-groeperingen een aantal zetels toebedeeld.
- Afrika
- Azië
- Latijns-Amerika & Caraïben (GRULAC)
- Oost-Europa
- West-Europa & Overige (WEOG)
De hoeveelheid leden per regio is in de opbouw van de commissie een aantal keren gewijzigd.
Leden[bewerken | brontekst bewerken]
De staten die lid waren van de Commissie voor de Rechten van de Mens werden gekozen door de Economische en Sociale Raad van de Verenigde Naties (ECOSOC). Deze verkiezing, die gewoonlijk in mei van elk jaar plaatsvonden, koos ongeveer een derde van de leden van de Commissie. De leden dienden voor periodes van drie jaar en waren herkiesbaar. De Commissie had geen permanente leden.[3][4]
Historisch ledenoverzicht[bewerken | brontekst bewerken]
1947 - 1966[bewerken | brontekst bewerken]
De regionale bezetting was wisselend:
Van 1947 t/m 1955 was er slechts één land uit de regio Afrika lid van de commissie.
Van 1956 t/m 1962 was er geen enkel land uit de regio Afrika lid van de commissie.
| Het begon met: | Het eindigde met: | |
| Afrika | 1 lid | 2 leden |
| Azië | 5 leden | 4 leden |
| Latijns-Amerika & Caraïben | 3 leden | 4 leden |
| Oost-Europa | 4 leden | 3 leden |
| West-Europa & Overige | 6 leden | 8 leden |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
1967 - 1979[bewerken | brontekst bewerken]
De regionale bezetting werd aangepast:
| Voor 1967: | Vanaf 1967: | |
| Afrika | 2 leden | 8 leden |
| Azië | 4 leden | 6 leden |
| Latijns-Amerika & Caraïben | 4 leden | 6 leden |
| Oost-Europa | 3 leden | 4 leden |
| West-Europa & Overige | 8 leden | 8 leden |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
