Moderne vijfkamp op de Olympische Zomerspelen

De moderne vijfkamp is een van de sporten die op de Olympische Zomerspelen worden beoefend.

De moderne vijfkamp (schermen, zwemmen, paardrijden, hardlopen en schieten) is uitgevonden door Pierre de Coubertin, vader van de moderne Olympische Spelen. Op de veertiende vergadering van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), in 1911 in Boedapest, verklaarde de Coubertin "de Heilige Geest van de sport heeft mijn collega's verlicht en ze hebben een competitie aanvaard waaraan ik groot belang hecht." De geschiedenis van de vijfkamp is dus nauw verweven met die van de Spelen; tot aan de oprichting van de Union internationale de pentathlon moderne (UIPM) in 1948 werd de sport zelfs rechtstreeks beheerd door het IOC.[1]

De sport stond voor het eerst op het programma van de Olympische Spelen van 1912 met het onderdeel mannen individueel en deze stond vanaf toen op elke editie op het programma. Op de elf edities van 1952-1992 stond het onderdeel mannen team als tweede onderdeel op het programma. Vanaf 2000 werd het onderdeel vrouwen individueel het tweede onderdeel op het programma.

De latere generaal George Patton werd vijfde in 1912; ironisch genoeg was het schieten zijn zwakste onderdeel. De moderne vijfkamp heeft altijd een bijzondere aantrekkingskracht uitgeoefend op militaire atleten, en het was pas in 1952 dat een niet-militair (Lars Hall) goud won.[1]

De moderne vijfkamp staat als Olympische sport ter discussie omdat het door velen als esoterisch wordt ervaren, en omdat het moeilijk weer te geven is op televisie.[1]

Onderdelen[bewerken | brontekst bewerken]

Onderdeel 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 Totaal
Mannen individueel 26
Vrouwen individueel 7
Afgevoerd onderdeel
Mannen team 11
Totaal 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 44

Medailles[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van olympische medaillewinnaars moderne vijfkamp voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Hongaar András Balczó is de 'succesvolste medaillewinnaar' in de moderne vijfkamp, hij won drie gouden en twee zilveren medailles. De Sovjetrus Pavel Lednjov behaalde met zeven medailles (2-2-3) de meeste olympische medailles. Bij de vrouwen is er bij de vijf deelnames nog geen meervoudige medaillewinnares.

Over alle onderdelen[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaande tabel geeft de top van meervoudige medaillewinnaars over alle onderdelen bij de moderne vijfkamp weer.

NOC Olympiër Jaren Goud Zilver Brons Totaal
1 Vlag van Hongarije HUN András Balczó 1960-1972 3 2 0 5 individueel, team
2 Vlag van Sovjet-Unie URS Pavel Lednjov 1968-1980 2 2 3 7 individueel, team
3 Vlag van Sovjet-Unie URS Igor Novikov 1956-1964 2 2 0 4 individueel, team
4 Vlag van Zweden SWE Lars Hall 1952-1956 2 1 0 3 individueel, team
Vlag van Italië ITA Daniele Masala 1984-1988 2 1 0 3 individueel, team
Vlag van Sovjet-Unie URS Anatoli Starostin 1980-1992 2 1 0 3 individueel, team
7 Vlag van Hongarije HUN Ferenc Török 1964-1968 2 0 1 3 individueel, team
Vlag van Tsjecho-Slowakije TCH
Vlag van Tsjechië CZE
János Martinek 1988-1996 2 0 1 3 individueel, team
9 Vlag van Hongarije HUN Ferenc Németh 1960 2 0 0 2 individueel, team
Vlag van Polen POL Arkadiusz Skrzypaszek 1992 2 0 0 2 individueel, team
Vlag van Rusland RUS Andrei Moiseev 2004-2008 2 0 0 2 individueel
12 Vlag van Italië ITA Carlo Massullo 1984-1992 1 2 2 5 individueel, team
13 Vlag van Zweden SWE Bo Lindman 1924-1932 1 2 0 3 individueel
Vlag van Sovjet-Unie URS Boris Onischtschenko 1968-1972 1 2 0 3 individueel, team
15 Vlag van Hongarije HUN Imre Nagy 1960-1964 1 1 1 3 individueel, team

Op één onderdeel[bewerken | brontekst bewerken]

Vier mannen wonnen drie of meer medailles op één onderdeel. Van de mannen die twee keer een medaille wonnen zijn Lars Hall en Andrei Moiseev de enigen die twee gouden medailles wonnen.

3 of meer medailles
NOC Olympiër Jaren Medailles Onderdeel
Vlag van Zweden SWE Bo Lindman 1924, 1928, 1932 Goud Zilver Zilver individueel
Vlag van Sovjet-Unie URS Igor Novikov 1956, 1960, 1964 Goud Zilver Goud team
Vlag van Hongarije HUN András Balczó 1960, 1968, 1972 Goud Goud Zilver team
Vlag van Sovjet-Unie URS Pavel Lednjov 1968, 1972, 1976, 1980
1968, 1972, 1980
Brons Brons Zilver Brons
Zilver Goud Goud
individueel
team
2x goud
Vlag van Zweden SWE Lars Hall 1952, 1956 Goud Goud individueel
Vlag van Rusland RUS Andrei Moiseev 2004, 2008 Goud Goud individueel

Medaillespiegel[bewerken | brontekst bewerken]

N.B. Medaillespiegel is bijgewerkt tot en met de Olympische Spelen van 2020.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van Hongarije Hongarije HUN 9 8 6 23
2 Vlag van Zweden Zweden SWE 9 7 5 21
3 Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie URS 5 5 5 15
4 Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië GBR 4 2 3 9
5 Vlag van Rusland Rusland RUS 4 1 0 5
6 Vlag van Polen Polen POL 3 0 1 4
6 Vlag van Italië Italië ITA 2 2 3 7
8 Vlag van Duitsland Duitsland GER 2 0 1 3
9 Vlag van Litouwen Litouwen LTU 1 3 1 5
10 Vlag van Tsjechië Tsjechië CZE 1 0 1 2
11 Vlag van Australië Australië AUS 1 0 0 1
Vlag van Kazachstan Kazachstan KAZ 1 0 0 1
13 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 0 6 3 9
14 Vlag van Finland Finland FIN 0 1 4 5
15 Vlag van Frankrijk Frankrijk FRA 0 1 2 3
16 Vlag van Gezamenlijk team Gezamenlijk team EUN 0 1 1 2
Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije TCH 0 1 1 2
18 Vlag van China China CHN 0 1 0 1
Vlag van Egypte Egypte EGY 0 1 0 1
Vlag van Letland Letland LAT 0 1 0 1
Vlag van Oekraïne Oekraïne UKR 0 1 0 1
22 Vlag van Wit-Rusland Wit-Rusland BLR 0 0 2 2
23 Vlag van Brazilië Brazilië BRA 0 0 1 1
Vlag van Mexico Mexico MEX 0 0 1 1
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea KOR 0 0 1 1
Totaal 42 43 42 126