Nagieb Mahfoez

Nagieb Mahfoez
11 december 1911 – 13 augustus 2006
Mahfoez in 1982
Geboorteland	Egypte
Geboorteplaats	Caïro, Egypte
Nationaliteit	Egyptisch
Overlijdensplaats	Caïro, Egypte
Nobelprijs	Literatuur
Jaar	1988
Reden	"Die door geschakeerde werken - soms scherpzinnig realistisch, soms suggestief ambigue - een Arabische romankunst van algemeen menselijke waarde heeft gevormd."
Voorganger(s)	Joseph Brodsky
Opvolger(s)	Camilo José Cela
Bekende werken	Kinderen van Gabalawi (1959)

Nagieb Mahfoez (Arabisch: نجيب محفوظ, Nağīb Maḥfūẓ) ook wel geschreven als Nadjib of Naguib Mahfouz (Caïro, 11 december 1911 – aldaar, 30 augustus 2006), was een Egyptisch schrijver.

Loopbaan[bewerken | brontekst bewerken]

Mahfoez begon met schrijven na zijn studie filosofie. Na drie historische romans, die Egypte belichten in de tijd van de farao's, begon hij met het portretteren van zijn geboortestad. Die reeks over Caïro werd afgesloten met de driedelige familieroman De Caïro-trilogie, het zou zijn bekendste werk worden. Voor deze trilogie kreeg hij in 1957 de hoogste Egyptische literaire onderscheiding: de Staatsprijs voor literatuur.

In 1988 ontving hij als eerste Arabische auteur de Nobelprijs voor Literatuur. Op 14 oktober 1994 werd er een moordaanslag op hem gepleegd door moslimextremisten: hij werd neergestoken, vlak bij zijn woning in Caïro en overleefde deze aanslag. Hij werd in zijn nek geraakt en kreeg moeite met zien en schrijven, handicaps die niet meer overgingen.

Mahfoez schreef meer dan dertig romans en verhalenbundels. Verscheidene werden verfilmd. Tot heden is hij de enige schrijver in de Arabische taal die ooit een Nobelprijs ontving.

De invloed die Nagieb Mahfoez heeft uitgeoefend op de moderne Arabische literatuur is zeer groot. Die grote invloed ontleent hij niet alleen aan de omvang van zijn romanoeuvre, maar ook aan de veelzijdigheid van zijn werk. Mahfoez beoefende uiteenlopende literaire genres en experimenteerde met allerlei technieken en stijlen. Sinds 1996 wordt de Naguib Mahfouz Medal for Literature uitgereikt, een prijs voor de beste hedendaagse roman gepubliceerd in het Arabisch, maar nog niet in het Engels. Later vertaald in het Engels.

Thema's[bewerken | brontekst bewerken]

Het werk van Mahfoez wordt gewoonlijk in twee hoofdperioden verdeeld: de periode van de naturalistische romans, die een gedetailleerd beeld geven van het sociale en culturele leven in Caïro, met als hoogtepunt de Trilogie, en de periode van de psychologische romans, die aanving in de jaren 60 en waarin de verstoorde verhouding tussen een individu en zijn omgeving centraal staat. De dief en de honden, in de Arabische wereld misschien wel zijn meest gelezen werk, markeert het begin van die nieuwe periode.

In het Nederlands vertaald werk[bewerken | brontekst bewerken]

• 1945 - Nieuw Caïro (vert. 1998)
• 1947 - De Midaksteeg (vert. 2011)
• 1956 - Begin en eind (vert. 2002)
• 1956-1957 - De Caïro trilogie:
  • 1956 - Tussen twee paleizen (deel 1; vert. 1990)
  • 1957 - Paleis van verlangen (deel 2; vert. 1991)
  • 1957 - De suikersteeg (deel 3; vert. 1993)
• 1959 - Kinderen van Gabalawi (vert. 1999)
• 1961 - De dief en de honden (vert. 1989)
• 1964 - De dwaaltocht (vert. 1989)
• 1966 - In een roes op de Nijl (vert. 1994)
• 1967 - Pension Miramar (vert. 2004)
• 1982 - Arabische dagen en nachten (vert. 2008)
• 1985 - De dag dat de leider werd vermoord (vert. 2014)
• 1988 - De moskee in de steeg
• 1996 - Taveerne De zwarte kat (vert. 1996)

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

• Tarik Fadili: ‘De Arabische poëzie draait om de vorm, de inhoud is ondergeschikt’^{[dode link]}. Interview met Richard van Leeuwen, naar aanleiding van de vertaling van Layeli Alf Laylah.
• Naguib Mahfouz The Nobel Prize in Literature 1988 Nobelprize.org