Olympische Winterspelen 1994

XVIIe Olympische Winterspelen
Olympische Winterspelen 1994
Locatie Vlag van Noorwegen Lillehammer, Noorwegen
Motto "Se ilden lyse" ("Zie het felle vuur")
Deelnemende landen 67
Deelnemende atleten 1.737 (1.215 mannen, 522 vrouwen)
Evenementen 61 in 6 sporten
Openingsceremonie 12 februari 1994
Sluitingsceremonie 27 februari 1994
Officiële opening door Koning Harald V
Atleteneed Vegard Ulvang (langlaufen)
Juryeed Kari Karing (kunstschaatsen)
Olympische vlam kroonprins Haakon Magnus
Vorige Spelen 1992: Albertville (Frankrijk)
Volgende Spelen 1998: Nagano (Japan)
Portaal  Portaalicoon   Olympische Spelen
Sport

De XVIIe Olympische Winterspelen werden van 12 februari tot 27 februari 1994 gehouden in Lillehammer in (Noorwegen). Ook Anchorage (Verenigde Staten), Östersund/Åre (Zweden) en Sofia (Bulgarije) hadden zich kandidaat gesteld om deze spelen te organiseren.

In 1986 had het IOC besloten dat de Olympische Zomerspelen en Winterspelen niet meer in hetzelfde jaar zouden worden gehouden. Om dit nieuwe schema mogelijk te maken werden de Spelen in Lillehammer al twee jaar na de Spelen van Albertville gehouden.

Hoogtepunten[bewerken | brontekst bewerken]

  • 1737 atleten, waarvan 1215 mannen en 522 vrouwen vertegenwoordigden 67 landen.[1]
  • Het olympisch vuur werd het stadion binnengesprongen door een schansspringer. Het vuur werd ontstoken door Kroonprins Haakon Magnus.
  • Voor de Noren waren deze Spelen een succes, zowel organisatorisch als op sportief vlak. De Spelen trokken een recordaantal toeschouwers (1,8 miljoen). De Noren behaalden ook de meeste medailles: 10 gouden, 11 zilveren en 5 bronzen; 26 in totaal.
  • Lillehammer is de noordelijkste stad in de historie van de Winterspelen.[2]
  • De Spelen waren de koudste tot dan toe, met temperaturen tot - 25° Celsius.
  • De Spelen waren zeer milieubewust. Bij de bouw van de infrastructuur werd er in grote mate op de bescherming van het milieu gelet. Bij de bouw werden vooral ecologisch verantwoorde materialen gebruikt en de gebouwen werden zo neergeplant dat ze in harmonie waren met de omgeving.
  • Johann Olav Koss won bij het schaatsen drie olympische titels op de 1500, 5000 en 10.000 meter. Hij zette zijn overmacht kracht bij door het verbeteren van de wereldrecords op alle drie de afstanden.
  • Het Noorse succes was ook deels te danken aan Bjørn Dæhlie, die in het langlaufen twee gouden en twee zilveren medailles won.
  • Bij het kunstrijden voor paren wonnen Jekaterina Gordejeva en Sergej Grinkov zij hadden dit eerder al gedaan tijdens de spelen van 1988, daarna waren ze professional geworden en mochten dus niet meer meedoen aan de Olympische Spelen. Na de spelen van 1992 maakte het IOC geen onderscheid meer tussen amateurs en professionals en kon dit succesvolle paar wederom meedoen.
  • Net als tijdens de spelen van Albertville wint de Amerikaanse Bonnie Blair de 500 en 1000 meter schaatsen, dit bracht haar totaal over drie Spelen op 5 gouden medailles.
  • De man van de Amerikaanse kunstschaatsster Tonya Harding huurde een maand voordat de Spelen begonnen, iemand in om een van haar tegenstandsters aan te vallen. Nancy Kerrigan werd op haar knie geslagen, maar kon toch deelnemen aan de Spelen. Kerrigan werd uiteindelijk tweede achter Oksana Baiul (Oekraïne), Harding eindigde als achtste.
  • In het kunstrijden voor paren maakten het Britse paar Jayne Torvill en Christopher Dean een opmerkelijke rentree. Zij wonnen op de Olympische Winterspelen 1984 van Sarajevo olympisch goud op deze discipline met hun interpretatie van de 'Bolero'.
  • De Russische Ljoebov Jegorova was de meest succesvolle sporter in Lillehammer. Zij behaalde drie gouden en één zilveren medaille bij het langlaufen. Eerder, op de Olympische Winterspelen 1992 van Albertville haalde zij driemaal goud en twee keer zilver.

Locaties[bewerken | brontekst bewerken]

Lillehammer[bewerken | brontekst bewerken]

  • Birkebeineren Ski Stadion: Biathlon, Langlaufen, Noordse Combinatie
  • Kanthaugen Freestyle Arena: freestyle skien
  • Lillehammer Olympic Bobsleigh and Luge Track, Hunderfossen: Bobsleeen
  • Håkons Hall: IJshockey
  • Lysgårdsbakken: Schansspringen, Noordse Combinatie, Openingsceremonie, Sluitingsceremonie

Hamar[bewerken | brontekst bewerken]

  • Vikingskipet: Langebaanschaatsen
  • Hamar Olympisch amfitheater: Kunstrijden, Shorttrack

Kvitfljell[bewerken | brontekst bewerken]

  • Kvitfjell Alpinanlegg: Alpine Skieen - Afdaling, Super G, Combinatie

Hafjell[bewerken | brontekst bewerken]

  • Hafjell Alpinsenter: Alpine Skieen - Slalom, Reuzeslalom, Combinatie

Gjøvik[bewerken | brontekst bewerken]

  • Fjellhallen: IJshockey

Belgisch prestaties[bewerken | brontekst bewerken]

  • De Belgische deelname aan de Spelen was beperkt. Vijf atleten namen deel in het skiën en de shorttrackcompetitie. Hun deelname bleef beperkt tot de voorrondes of tot een plaats in de staart van het klassement.

Nederlandse prestaties[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Nederland op de Olympische Winterspelen 1994 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • Tijdens de openingsceremonie werd het Nederlandse team (13 mannen en 8 vrouwen) voorafgegaan door Christine Aaftink (schaatsen) die de vlag droeg.
  • Rintje Ritsma introduceerde tijdens deze Spelen een nieuwe type schaats. Bij deze schaats was de gebruikelijke opening tussen de schoen en het ijzer gesloten door een plastic omhulsel. Dit zou de aerodynamica moeten bevorderen. Op deze schaatsen, die al snel 'toverschaatsen' genoemd werden, kon Ritsma niet imponeren.
  • Achter de oppermachtige Johann Olav Koss wordt Rintje Ritsma tweede en Falko Zandstra derde op de 1500 meter.
  • Ook is er brons voor Ritsma op de 5000 meter en voor Bart Veldkamp op de tien kilometer.

Nederlandse medailles[bewerken | brontekst bewerken]

Medaille Winnaar Onderdeel
Zilver Zilver (1) Rintje Ritsma schaatsen, 1500 m.
Brons Brons (3) Falko Zandstra schaatsen, 1500 m.
Rintje Ritsma schaatsen, 5000 m.
Bart Veldkamp schaatsen, 10.000 m.

Disciplines[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de Olympische Winterspelen van 1994 werd er gesport in zes takken van sport. In twaalf disciplines stonden 61 onderdelen op het programma.

Olympische sport Discipline Onderdelen
Biatlon 10 km (m)
7,5 km (v)
20 km (m)
15 km (v)
4x 7,5 km (m)
4x 7,5 km (v)
Bobsleeën 2-mansbob (m) 4-mansbob (m)
Rodelen 1-persoons (m) 1-persoons (v) dubbel (open)
Schaatssport Kunstrijden mannen vrouwen paren ijsdansen
Schaatsen 500 m (m)
500 m (v)
1000 m (m)
1000 m (v)
1500 m (m)
1500 m (v)
5000 m (m)
3000 m (v)
10.000 m (m)
5000 m (v)
Shorttrack 500 m (m)
500 m (v)
1000 m (m)
1000 m (v)
5000 m aflossing (m)
3000 m aflossing (v)
Skisport Alpineskiën afdaling (m)
afdaling (v)
slalom (m)
slalom (v)
reuzenslalom (m)
reuzenslalom (v)
super-g (m)
super-g (v)
combinatie (m)
combinatie (v)
Freestyleskiën aerials (m)
aerials (v)
moguls (m)
moguls (v)
Langlaufen 10 km (m)
5 km (v)
15 km (m)
10 km (v)
30 km (m)
15 km (v)
50 km (m)
30 km (v)
4x10 km (m)
4x5 km (v)
Noordse combinatie individueel (m) team (m)
Schansspringen normale schans (m) grote schans (m) team grote schans (m)
IJshockey mannen

Kalender[bewerken | brontekst bewerken]

 ●  Openingsceremonie     Wedstrijden  ●  Wedstrijden met medailles  ●  Sluitingsceremonie  ● 
Februari vr
12
za
13
zo
14
ma
15
di
16
wo
17
do
18
vr
19
za
20
zo
21
ma
22
di
23
wo
24
do
25
vr
26
za
27
Tot.
Alpineskiën 10
Biatlon 6
Bobsleeën 2
Freestyleskiën 4
Kunstrijden 4
Langlaufen 10
Noordse combinatie 2
Rodelen 3
Schaatsen 10
Schansspringen 3
Shorttrack
6
IJshockey 1
Totaal 3 3 4 4 4 3 5 4 4 4 4 5 6 5 3 61
Cumulatief 3 6 10 14 18 21 26 30 34 38 42 47 53 58 61
Ceremonies
Februari vr
12
za
13
zo
14
ma
15
di
16
wo
17
do
18
vr
19
za
20
zo
21
ma
22
di
23
wo
24
do
25
vr
26
za
27

Mutaties[bewerken | brontekst bewerken]

Sport Nieuw Verdwenen (t.o.v. 1992) Wijzigingen/Opmerkingen
Biatlon 3x7,5 km estafette wordt 4x7,5 km estafette (v)
Nog steeds 6 onderdelen
Freestyleskiën aerials (m)
aerials (v)
Nu 4 onderdelen
Shorttrack 500 m (m)
1000 m (v)
Nu 6 onderdelen
4 0 1

Medaillespiegel[bewerken | brontekst bewerken]

Er werden 183 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.

In de volgende tabel staat de top-10 en het Nederlandse resultaat. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.

Zie de medaillespiegel van de Olympische Winterspelen 1994 voor de volledige weergave.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van Rusland Rusland RUS 11 8 4 23
2 Vlag van Noorwegen Noorwegen NOR 10 11 5 26
3 Vlag van Duitsland Duitsland GER 9 7 8 24
4 Vlag van Italië Italië ITA 7 5 8 20
5 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 6 5 2 13
6 Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea KOR 4 1 1 6
7 Vlag van Canada Canada CAN 3 6 4 13
8 Vlag van Zwitserland Zwitserland SUI 3 4 2 9
9 Vlag van Oostenrijk Oostenrijk AUT 2 3 4 9
10 Vlag van Zweden Zweden SWE 2 1 0 3
18 Vlag van Nederland Nederland NED 0 1 3 4

Deelnemende landen[bewerken | brontekst bewerken]

Een recordaantal van 67 landen nam deel aan de Spelen. Dit was drie meer dan bij de vorige editie twee jaar daarvoor. De samenstelling van de landen toonde grote verschillen. Ten opzichte van de vorige editie ontbraken Algerije, Bolivia, Costa Rica, Honduras, Ierland, India, Noord-Korea, Libanon, Marokko, Nederlandse Antillen, Filipijnen, Swaziland. Joegoslavië mocht vanwege een internationale (sport)boycot niet meedoen.

Negen voormalige Sovjet-staten kwamen niet meer als een verenigd team uit, maar als afzonderlijke landen. Dit betekende het debuut op de Winterspelen voor Armenië, Georgië, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Oekraïne, Oezbekistan, Wit-Rusland en Rusland. Met het uiteenvallen van Tsjechoslowakije kwamen nu ook Tsjechië en Slowakije met een eigen team en debuteerden beide landen. Hun debuut maakten ook Amerikaans-Samoa, Bosnië-Herzegovina, Israël, Trinidad en Tobago. Fiji en Portugal maakten hun rentree. Na de internationale boycot was Zuid-Afrika weer welkom.

Vlag van Amerikaanse Maagdeneilanden Amerikaanse Maagdeneilanden
Vlag van Amerikaans-Samoa Amerikaans-Samoa
Vlag van Andorra Andorra
Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Armenië Armenië
Vlag van Australië Australië
Vlag van België België
Vlag van Bermuda Bermuda
Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina
Vlag van Brazilië Brazilië
Vlag van Bulgarije Bulgarije
Vlag van Canada Canada
Vlag van Chili Chili
Vlag van China China
Vlag van Chinees Taipei Chinees Taipei
Vlag van Cyprus Cyprus
Vlag van Denemarken Denemarken

Vlag van Duitsland Duitsland
Vlag van Estland Estland
Vlag van Fiji Fiji
Vlag van Finland Finland
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Georgië Georgië
Vlag van Griekenland Griekenland
Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië
Vlag van Hongarije Hongarije
Vlag van IJsland IJsland
Vlag van Israël Israël
Vlag van Italië Italië
Vlag van Jamaica Jamaica
Vlag van Japan Japan
Vlag van Kazachstan Kazachstan
Vlag van Kirgizië Kirgizië
Vlag van Kroatië Kroatië

Vlag van Letland Letland
Vlag van Liechtenstein Liechtenstein
Vlag van Litouwen Litouwen
Vlag van Luxemburg Luxemburg
Vlag van Mexico Mexico
Vlag van Moldavië Moldavië
Vlag van Monaco Monaco
Vlag van Mongolië Mongolië
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
Vlag van Noorwegen Noorwegen
Vlag van Oekraïne Oekraïne
Vlag van Oezbekistan Oezbekistan
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
Vlag van Polen Polen
Vlag van Portugal Portugal
Vlag van Puerto Rico Puerto Rico

Vlag van Roemenië Roemenië
Vlag van Rusland Rusland
Vlag van San Marino San Marino
Vlag van Senegal Senegal
Vlag van Slovenië Slovenië
Vlag van Slowakije Slowakije
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van Trinidad en Tobago Trinidad en Tobago
Vlag van Tsjechië Tsjechië
Vlag van Turkije Turkije
Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Wit-Rusland Wit-Rusland
Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea
Vlag van Zweden Zweden
Vlag van Zwitserland Zwitserland

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie 1994 Winter Olympics van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.