Ravels

Ravels
Gemeente in België Vlag van België
Ravels (België)
Ravels
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Arrondissement Turnhout
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
95,13 km² (2021)
84,73%
6,11%
9,16%
Coördinaten 51° 22' NB, 4° 60' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
15.338 (01/01/2023)
50,36%
49,64%
161,22 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
18,95%
60,17%
20,88%
Buitenlanders 33,86% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Walter Luyten (CD&V)
Bestuur CD&V
Zetels
CD&V
N-VA
Dorpslijst Ravels
23
13
5
5
Economie
Gemiddeld inkomen 19.089 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 6,17% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
2380
2381
2382
Deelgemeente
Ravels
Weelde
Poppel
Zonenummer 014
NIS-code 13035
Politiezone Kempen N-O
Hulpverleningszone Taxandria
Website www.ravels.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Turnhout
in de provincie Antwerpen
Portaal  Portaalicoon   België
Sint-Servaaskerk
Gemeentehuis Ravels

Ravels is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Arendonk. Hoewel de gemeente vernoemd is naar de grootste deelgemeente, Ravels, staat het gemeentehuis in Weelde, omdat dat centraler in de gemeente ligt. De inwoners van Ravels, de Ravelsenaars of Ravelaars, dragen de bijnaam Ravelse Pieren.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De vroegste benaming van Ravels is Ravenslo en dook reeds op in 1165. Hiervan is niet met zekerheid geweten of de tussen-s op een bezitsvorm wijst ("ravenbos") dan wel op een persoonsnaam. Het achtervoegsel -lo duidt op bos.

De oudst bekende archeologische vindplaats betreft een grafveld met een 16-tal grafheuvels uit de vroege- en middenijzertijd (700-250 v.Chr.).

Ravels behoorde tot het Land van Turnhout, dat tot 1096 bij het Markgraafschap Antwerpen behoorde en daarna onderdeel werd van het Hertogdom Brabant. De heerlijke rechten behoorden tot 1298 aan de Abdij van Tongerlo, doch werden daarna "beschermd" door de Hertogen van Brabant. Einde 18e eeuw werd Ravels een zelfstandige gemeente.

Omstreeks 1850 begon de ontginning van de uitgestrekte woeste gronden in de omgeving van Ravels. Rond deze tijd werd ook het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten gegraven, waarbij men kleilagen aantrof die interessant bleken voor de baksteenindustrie. Omstreeks 1900 werden er meerdere baksteen- en cementfabrieken opgericht. Deze groepeerden zich uiteindelijk in de Cimenteries et Briqueteries Réunies (C.B.R.). De cementfabrieken bereikten hun hoogtepunt omstreeks 1925, maar sloten in 1944.

Omstreeks 1900 werden ook diverse wegen en een tramlijn aangelegd.

Op 1 januari 1977 vormden de gemeenten Poppel, Weelde, de wijk Kijkverdriet van Oud-Turnhout en de oude gemeente Ravels de nieuwe fusiegemeente Ravels. Op 15 oktober van hetzelfde jaar werd de Ravelse heemkundekring Nicolaus Poppelius opgericht.

Samenwerkingsverbanden[bewerken | brontekst bewerken]

  • Sinds 2005 maakt Ravels deel uit van het Land van Turnhout, een toeristisch recreatief samenwerkingsverband tussen de gemeenten Arendonk, Beerse, Oud-Turnhout, Ravels, Turnhout en Vosselaar.

Wapenschild[bewerken | brontekst bewerken]

In het wapenschild van de Ravelse fusiegemeente staan de drie oorspronkelijke patroonheiligen zij aan zij afgebeeld. Van links naar rechts: Sint-Servatius (Ravels), Sint-Michiel (Weelde) en Sint-Valentinus (Poppel).

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Deelgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Ravels 26,34 6.126 233 13035A
2 Weelde 37,21 4.886 131 13035B
3 Poppel 31,58 3.995 126 13035C

Woonkernen[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Ravels bestaat uit drie deelgemeenten: Ravels (met inbegrip van Eel), Poppel en Weelde (met inbegrip van Weelde-Station).

Natuur en landschap[bewerken | brontekst bewerken]

Gewestbossen

Het laagst gelegen gebied (± 22m) ligt bij Aarle in het noorden van Poppel, de hoogste punten (35m) zijn verspreid over de deelgemeente Ravels. Doorheen Ravels loopt de waterscheidingslijn tussen de stroomgebieden van de Schelde (ten westen) en de Maas (ten oosten).

Belangrijke natuurgebieden zijn: het Gewestbos Ravels en het Kijkverdriet, ten oosten van de kom van Ravels gelegen. De Gewestbossen, gelegen tussen de Jachtweg en de Arendonkseweg, zijn een bosrijk gebied van 830 ha groot met een variatie van loof- en naaldbomen. Vanaf het begin van de twintigste eeuw werden de oorspronkelijke vennen bebost. Enkele van de oorspronkelijke vennen bleven bewaard. Het belangrijkste ven hiervan is wel het Kesseven. In de bossen kan men wandelen in alle rust. De geschiedenis van de bossen wordt uitgelegd in het onthaalcentrum, het Boshuis, gelegen op de Jachtweg.

Aangrenzende gemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

   Aangrenzende gemeenten   
 Alphen-Chaam (NL)       Goirle (NL)       Hilvarenbeek (NL) 
           
 Baarle-Hertog, Baarle-Nassau (NL)   Reusel-De Mierden (NL) 
           
 Turnhout
Merksplas 
     Oud-Turnhout       Reusel-De Mierden (NL)
Arendonk 

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Ravels voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • Sint-Servaaskerk
  • Grafveld Het Heike bij Klein-Ravels
  • De molen De Nachtegaal der Maatvennen werd opgericht langs de weg naar Arendonk via Ravels-Eel. Hij werd gebouwd in 1869 ter vervanging van een houten molen die in 1868 omwaaide. De windmolen werd volledig gerestaureerd door de gebroeders Caers in 1971. Een inschrift in de molen vermeldt dat op 28 december 1925 in één uur tijd 1315 kg rogge gemalen werd. In de molen is nog de standaard hergebruikt van de vroegere houten molen. De molen is nog regelmatig in werking. Op de muur van de maalzolder staat volgende spreuk:

«Een molenaar schijnt een dief te zijn, mij dunkt dit kan niet mogelijk zijn, wat behoeft hij om geld te geven, daar hij van de wind moet leven.»

Monumenten[bewerken | brontekst bewerken]

  • De Ravelse Pier in het centrum van de deelgemeente Ravels: bijnaam van zowel de Ravelsenaar als de Pierenmarkt
  • Kunstwerk van May Claerhout bij het gemeentehuis in Weelde dat de drie-eenheid van Ravels uitbeeldt
  • Standbeeld 'Vriendschap' van beeldhouwer Stan Grooten bij het oud-gemeentehuis in Poppel dat de vriendschap tussen Belgen en Nederlanders in Poppel symboliseert

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Samenstelling[bewerken | brontekst bewerken]

De Kempense gemeente telt ruim 14.000 inwoners, waarvan meer dan 25% de Nederlandse nationaliteit heeft.

Demografische ontwikkeling voor de fusie[bewerken | brontekst bewerken]

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners
van jaar tot jaar
Op 1 januari
1992 tot heden
Aantal[1]
1992 11.748
1993 11.929
1994 12.105
1995 12.336
1996 12.520
1997 12.775
1998 12.903
1999 12.988
2000 13.099
2001 13.138
2002 13.238
2003 13.347
2004 13.436
2005 13.531
2006 13.762
2007 14.020
2008 14.139
2009 14.323
2010 14.446
2011 14.442
2012 14.515
2013 14.556
2014 14.661
2015 14.712
2016 14.735
2017 14.810
2018 14.871
2019 15.009
2020 15.023
2021 15.104
2022 15.293
2023 15.338

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Ravels ligt in het kieskanton Arendonk en het provinciedistrict Turnhout. Deze maken deel uit van het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en de kieskring Antwerpen.

Ravels Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen Turnhout Ravels
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Turnhout Arendonk Ravels
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Lijst van burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdspanne Burgemeester
1800 - 1802 Adrianus Pluym
1802 - 1804 Pierre Sebastien Demayuli
1804 - 1830 Petrus Janssen
1830 - 1860 Joannes Antonius Vloemans
1860 - 1861 Joseph Bax (waarnemend)
1861 - 1890 Cornelius Beyens
1890 - 1891 Adrianus Van Dun (waarnemend)
1891 - 1919 Clement Mathé
1916 - 1919 Petrus Vincent Van Dun (waarnemend)
1919 - 1927 Petrus Vincent Van Dun
Tijdspanne Burgemeester
1927 - 1931 Florent Jaak Van den Borne
1931 Petrus Ludovicus Heylen (waarnemend)
1931 - 1933 Jan Frans Schillebeeckx (waarnemend)
1933 - 1939 Mathildis Verschueren
1939 - 1941 Jan Antoon Van Dun
1941 Jacobus Van Leent (waarnemend)
1941 - 1944 Frans Van Oekelen (VNV, oorlogsburgemeester)
1944 Adriaan Baeyens (waarnemend)
1944 - 1945 Jan Antoon Van Dun
1945 - 1946 Jacobus Van Leent (waarnemend)
Tijdspanne Burgemeester
1946 - 1947 Frans Bourgeois
1947 - 1952 Jacobus Van Leent
1953 - 1959 Antoon Paulussen (CVP)
1959 - 1982 Francis Tanghe (CVP)
1983 - 2000 Jozef Segers (CVP)
2001 - 2010 Leo Van Nooten (CVP / CD&V)
2010 - heden Walter Luyten (CD&V)

Legislatuur 2012 - 2018[bewerken | brontekst bewerken]

Het kartel sp.a-Groen!-VLD uit de vorige legislatuur werd opengebroken. Open Vld trok naar de kiezer onder de naam 'Dorpslijst Ravels'.[2] Burgemeester is Walter Luyten (CD&V).

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij of kartel 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018[6]
Stemmen / Zetels % 21 % 21 % 21 % 21 % 23 % 23 % 23 % 23
CVP1 / CD&V2 68,551 15 65,031 15 69,351 14 52,111 14 55,471 16 58,822 15 47,572 13 64,22 16
VLD1 / sp.a-Groen!-VLDA / Dorpslijst Ravels2 19,051 4 22,601 5 27,06A 6 19,612 5 -
SP1 / sp.a-Groen!-VLDA 2,73 0 4,83 0 9,85 1 9,80 1 5,61 0 - -
Ruimte1 / sp.a-Groen!-VLDA / Groen2 13,781 2 8,911 1 5,562 0 11,52 2
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 5,261 0 7,411 1 14,112 2 5,522 0 - -
N-VA 21,74 5 24,3 5
Gemeentebelangen 28,72 6 30,15 6 20,80 4
Totaal stemmen 5867 6507 6953 7250 7883 7667 8004 8.288
Opkomst % 97,31 96,29 95,29 95,81 93,77 94,3
Blanco en ongeldig % 2,66 5,13 5,08 4,29 4,15 4,98 2,22 5,3

Het aantal zetels van de gevormde meerderheid wordt in het vet weergegeven. De grootste partij is in kleur.

Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]

In de deelgemeente Ravels bevindt zich nabij de Sint-Servaaskerk het gemeenschapscentrum De Wouwer. Hier wordt een verscheidenheid aan optredens georganiseerd en is tevens de gemeentelijke bibliotheek gevestigd.

Evenementen[bewerken | brontekst bewerken]

  • Jaarmarkt: de Pieren(jaar)markt in het dorpscentrum vindt steeds plaats op de eerste zondag van september.
  • Loopwedstrijd: op de dag voor de Pierenmarkt wordt de Pierenloop georganiseerd, een loopwedstrijd over verschillende afstanden met aankomst in het centrum. De afstand van de eigenlijke Pierenloop bedroeg in 2012 10 Engelse mijl (=16,1 km). Er zijn ook edities van 5 km en 10 km.

Streekspecialiteit[bewerken | brontekst bewerken]

In Poppel wordt de Poppelse Janhagel vervaardigd.

Jeugdbewegingen[bewerken | brontekst bewerken]

Van de traditionele jeugdverenigingen zijn Scouts en Gidsen, Chiro, KLJ, KAJ en KSJ vertegenwoordigd:

  • KSA Weelde, aan het Eykantpad
  • Scouting Ravels, aan de Jachtweg
  • Chiro Weelde, bij Baetenheide en Chiro Heidebiekens (Poppel), aan de Krommendijk
  • KLJ Ravels-Eel, in de Eelstraat en KLJ Poppel, aan de Krommendijk
  • KAJ Kajotters Poppel, aan de Krommendijk

Hiernaast zijn er ook nog de lokale verenigingen Jeugdhuis De Sjepap (Weelde, Weeldestraat) Jeugdhuis De Kromme (Poppel, Krommendijk) en Quiza's Child Play (Eel, Eelstraat).

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

Gemeentelijk sportcentrum[bewerken | brontekst bewerken]

" 't Molenslop " in Weelde biedt plaats aan een sportzaal, een polyvalente ruimte, een vechtsportruimte en twee squashlokalen.

Zwemmen[bewerken | brontekst bewerken]

In 2012 werd het volledig vernieuwde gemeentelijk zwembad te Weelde geopend. De bodemhoogte kan worden afgesteld in functie van de leeftijdscategorieën.

Voetbal[bewerken | brontekst bewerken]

In Ravels zijn er drie voetbalploegen aangesloten bij de KBVB. Deze zijn:

Na afloop van de gewone competities meten deze zich per leeftijdsafdeling met elkaar in de Beker van Ravels.

Tennis[bewerken | brontekst bewerken]

De tennisclub RWP (Ravels Weelde Poppel) beschikt over 8 gravelterreinen en is gelegen in de deelgemeente Ravels nabij de terreinen van KFC Flandria.

Volleybal[bewerken | brontekst bewerken]

Nabij KFC Flandria en tennisclub RWP is VC Power Ravels gevestigd.

Fitness[bewerken | brontekst bewerken]

Fitnesscenter Hi-Limit in Poppel en Fitnesscenter (personal training en groepslessen) Focus, gelegen in Weelde.

BMX[bewerken | brontekst bewerken]

The BMX Devils zijn gevestigd in Ravels.

Mountainbike[bewerken | brontekst bewerken]

De mountainbikeclub ATB Kempen is gelegen vlak bij de tennisclub en beschikt over een parcours van ongeveer 6 km singletrack.

Bekende Ravelsenaars[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Ravels of een andere significante band met de gemeente hebben:

Nabijgelegen kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Eel, Oosthoven

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Ravels van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.