Vosselaar

Niet te verwarren met Vorselaar en Vosselare.
Vosselaar
Gemeente in België Vlag van België
Vosselaar (België)
Vosselaar
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Arrondissement Turnhout
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
11,83 km² (2021)
53,66%
29,13%
17,2%
Coördinaten 51° 19' NB, 4° 53' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
11.802 (01/01/2023)
49,82%
50,18%
997,41 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2023)
20,16%
59,3%
20,54%
Buitenlanders 6,89% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Gilles Bultinck (CD&V)
Bestuur CD&V
Zetels
CD&V
Open Vld
Vooruit
Onafhankelijk
21
11
4
3
3
Economie
Gemiddeld inkomen 22.898 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 5,27% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
2350
Deelgemeente
Vosselaar
Zonenummer 014
NIS-code 13046
Politiezone Regio Turnhout
Hulpverleningszone Taxandria
Website www.vosselaar.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Turnhout
in de provincie Antwerpen
Portaal  Portaalicoon   België

Vosselaar is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kanton Turnhout.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De naam Vosselaar, voor het eerst vermeld in 1356, zou verwijzen naar een open plek in het bos (laar), waar vossen leven.

In het noorden van de gemeente werden Gallo-Romeinse resten aangetrofen.

Na de vondst van een miraculeus Mariabeeld omstreeks 1220 werd Vosselaar een bekende bedevaartplaats. De geschiedenis van Vosselaar liep enige tijd parallel met die van Beerse. Ook Vosselaar behoorde tot het Land van Turnhout. Onder Amalia van Solms (17e eeuw) werd in 1667 begonnen met de aanplant van dennen op de woeste gronden. Dit groeide uit tot het Grotenhoutbos. Ook de Priorij van Corsendonk te Oud-Turnhout en de Sint-Michielsabdij te Antwerpen ontplooiden ontginningsactiviteiten.

Eenvoudige activiteiten als bezembinden en houtskoolbranden overheersten, naast de landbouw, eeuwenlang de economie. Van 1817-1820 werd echter de Antwerpsesteenweg aangelegd, waardoor ook Vosselaar ontsloten werd. In 1886 kwam er ook een tramverbinding tot stand. Omstreeks 1900 ontstond er wat industrie, zoals pottenbakkerij en steenbakkerij. Later kwam daar nog een gieterij, een schoenfabriek en een betonfabriek bij. In de 2e helft van de 20e eeuw veranderde Vosselaar in een verstedelijkt woondorp.

Tijdens de fusie van Belgische gemeenten in 1976 werd afgezien van het plan om Vosselaar te fuseren met de stad Turnhout. Vosselaar was zodoende een van de weinige gemeenten die in zijn omvang behouden bleef.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Vosselaar is gelegen in de Noorderkempen, heeft verscheidene residentiële woonwijken en is een verstedelijkte randgemeente van Turnhout. Samen met de stad Turnhout en de gemeenten Beerse en Oud-Turnhout maakt Vosselaar sinds 1999 deel uit van de Projectvereniging Regionaalstedelijk Gebied Turnhout. In 2008 kreeg deze samenwerking een nieuwe naam: Stadsregio Turnhout.

Aangrenzende gemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

   Aangrenzende gemeenten   
        Merksplas        
           
 Beerse   Turnhout 
           
 Lille              Kasterlee 

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Vosselaar voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De Onze-Lieve-Vrouwkerk
  • De Onze-Lieve-Vrouwekerk, met laatgotische westertoren (15de eeuw) en neogotisch schip (19de eeuw). Het orgel van deze kerk is beschermd.
  • Miraculeus beeld van Onze-Lieve-Vrouw dat volgens de overlevering tijdens de 13de eeuw werd gevonden in het Mariapark. Dit gepolychromeerd en verguld houten beeld staat nu in de Onze-Lieve-Vrouwekerk.
  • Het Mariapark aan de Parklaan. Het beeld in de kapel van het Mariapark staat er vanaf 1935, bij de inzegening van het Mariapark door kardinaal Van Roey.
  • Vlak naast de ingang van de dorpskerk staat het graf van Adriaan Ghijs, die een aanvang nam met het planten van dennen in het Grotenhoutbos.
  • De Sint-Jozefskerk, aan de Sint-Jozefstraat
  • Looypaal met wegwijzers, een eeuwenoude arduinen scheidingspaal op de grens tussen Beerse, Turnhout en Vosselaar. Te vergelijken met het drie-landenpunt maar dan van deze gemeenten.
  • De Cingel is een driehoekig dorpsplein met waterput.

Natuur en landschap[bewerken | brontekst bewerken]

Vosselaar ligt in de Antwerpse Kempen en de hoogte bedraagt 30 m in het noorden en 18 m in het zuiden. Waterlopen zijn Visbeek en Laak. De Visbeek mondt uit in de Aa, welke in zuidwestelijke richting stroomt en in de Kleine Nete uitmondt.

Natuurgebieden zijn:

  • Het Grotenhoutbos
  • De Konijnenberg, een stuifduin midden in de dorpskern, is beschermd als landschap. Het hoogste punt ligt op 36,33 meter hoogte.
  • In Vosselaar staat een mammoetboom in het oosten van de gemeente. Het is de grootste in de provincie Antwerpen[1].

Demografie[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners
van jaar tot jaar
Op 1 januari
1992 tot heden
Aantal[2]
1992 9.498
1993 9.462
1994 9.531
1995 9.640
1996 9.666
1997 9.816
1998 9.895
1999 9.892
2000 10.015
2001 9.972
2002 9.969
2003 10.086
2004 10.117
2005 10.158
2006 10.142
2007 10.212
2008 10.249
2009 10.245
2010 10.300
2011 10.475
2012 10.700
2013 10.704
2014 10.747
2015 10.961
2016 10.935
2017 11.005
2018 11.159
2019 11.187
2020 11.343
2021 11.443
2022 11.556
2023 11.802

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Vosselaar ligt in het kieskanton Turnhout en het provinciedistrict Turnhout. Deze maken deel uit van het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en de kieskring Antwerpen.

Vosselaar Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen Turnhout Vosselaar
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Mechelen-Turnhout Turnhout Turnhout Vosselaar
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Lijst van burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Periode Burgemeester
1800 - 1801 Laurent Keyaerts
1801 - 1808 Jean Renders
1808 - 1827 Carolus Druyts
1827 - 1830 Maximilien Raymond Donnez
1830 - 1835 Petrus Taeymans
1835 - 1843 Joannes Baptiste Horemans
1843 - 1848 Petrus Jespers
1848 - 1871 Jozef Van Meerbeeck
1871 - 1888 Jean Claessen
1888 - 1897 Cornelius Dufraing
1897 - 1901 Pierre Claessen
1901 - 1904 Frans Proost
1904 - 1912 Hendrik Van Ostade
Periode Burgemeester
1912 - 1926 Louis Stroobant
1926 - 1941 J. Bossaert
1941 - 1951 Henri De la Haye
1952 - 1964 Frans Somers
1964 - 1965 Gerard Gladines
1965 - 1979 Paul De Clercq (VGB)
1979 - 1982 Louis Luyten (VGB)
1983 - 1988 Louis Schoenmakers (CVP)
1989 - 1994 Erik De Clercq (VGB)
1995 - 1998 Louis Schoenmakers (CVP)
1998 - 2018 Josee Heykants-Jansens (CD&V)
2019 - heden Gilles Bultinck (CD&V)

Legislatuur 1977 - 1982[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester was Paul De Clercq van de Vosselaarse Gemeentebelangen (VGB).[3]

Legislatuur 1983 - 1988[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester was Louis Schoenmakers die een coalitie leidde van CVP en Vernieuwing.

Legislatuur 1989 - 1994[bewerken | brontekst bewerken]

De PVV (VGB) kwam op in de kartellijst.[4] Burgemeester was Erik De Clercq (VGB), hij leidde een coalitie van VGB en Vernieuwing.

Legislatuur 1995 - 2000[bewerken | brontekst bewerken]

De PVV kwam op in de kartellijst VOSS. Agalev neemt voor de eerste keer deel aan de verkiezingen. CVP haalt 13 van de 21 zetels en vaardigt Louis Schoenmakers af als burgemeester.

Legislatuur 2013 - 2018[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester is Jose Heykants-Jansens van de CD&V.[5] Deze partij heeft de meerderheid met 11 op 21 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij of kartel 10-10-1976[6] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[7] 14-10-2012[8] 14-10-2018[9]
Stemmen / Zetels % 19 % 19 % 19 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21
CVP1 / CD&V2 37,81 7 36,771 8 43,621 9 52,241 13 49,821 12 47,702 12 48,442 11 33,72 8
VGB1 / VOSS2 / VLD3 / Vosselaar Vooruit4 54,831 12 34,761 7 36,111 8 31,392 7 30,463 7 19,893 4 26,394 5 13,44 2
SP1 / sp.a2 7,371 0 8,911 1 7,931 0 7,151 0 - 13,802 3 25,172 5 8,72 1
N-VA - - - - - - - 31,6 8
V!SIE op Vosselaar - - - - - - - 12,6 2
Agalev1 / Groen!2 - - - 9,231 1 9,491 1 5,962 0 - -
Vlaams Belang - - - - - 12,64 2 - -
V - 19,55 3 12,34 2 - 10,24 1 - - -
Totaal stemmen 4952 5770 6452 6795 7183 7500 7784 7981
Opkomst % 96,53 96,04 95,11 96,56 93,84 94,3
Blanco en ongeldig % 3,57 5,13 3,78 3,22 5,49 3,60 7,07 4,6

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Religie en levensbeschouwing[bewerken | brontekst bewerken]

De vondst van een miraculeus mariabeeld in 1220 maakte van Vosselaar meteen het oudste en bekendste bedevaartsoord van de Kempen. Het Mariapark, vlak bij de kerk, is eveneens een getuige van de Mariadevotie. Naast de 14 kruiswegstaties van de kunstenaar Simon Goossens, zijn er ook 15 statiekapellen van de rozenkrans in ondergebracht.

De gemeente is onderverdeeld in twee parochies, met name Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Jozef. Deze parochies maken deel uit van de federatie die op haar beurt dan weer deel uitmaakt van het dekenaat Kempen in het Bisdom Antwerpen.

Bekende inwoners[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Vosselaar of een andere significante band met de gemeente hebben:

Nabijgelegen kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Beerse, Turnhout, Gierle

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Vosselaar van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.