Wereldraad van Kerken

Wereldraad van Kerken
World Council Of Churches
Wereldraad van Kerken
Geschiedenis
Opgericht 23 augustus 1948
Structuur
Voorzitter Jerry Pillay
Werkgebied internationaal
Hoofdkantoor Genève, Zwitserland
Type christelijk-oecumenische organisatie
Media
Website http://www.oikoumene.org/
Portaal  Portaalicoon   Christendom
Bioscoopjournaal uit 1948. In Amsterdam komen afgevaardigden van diverse kerkgenootschappen bijeen voor de officiële oprichting van de Wereldraad van Kerken. In de Grote Zaal van het Concertgebouw vindt de constituerende vergadering plaats; de afgevaardigden worden toegesproken door de Amerikaan John Foster Dulles.

De Wereldraad van Kerken (Engels: World Council Of Churches) is een van de belangrijkste internationale christelijk-oecumenische organisaties. De Wereldraad van Kerken werd op 23 augustus 1948 opgericht in Amsterdam en is gevestigd in Genève, Zwitserland.

Er zijn omstreeks 350 kerkgenootschappen lid van deze organisatie. Deze hebben samen zo'n 500 miljoen leden in meer dan 110 landen.[1] De eerste secretaris-generaal was de Nederlander Willem Visser 't Hooft. De huidige secretaris-generaal is de Zuid-Afrikaan Jerry Pillay.

Het grootste kerkgenootschap ter wereld, de Rooms-Katholieke Kerk, is geen lid van de Wereldraad van Kerken, maar werkt wel samen met deze organisatie. Verder zijn binnen de Wereldraad van Kerken ruwweg de meeste christelijke stromingen vertegenwoordigd, zoals de oosters-orthodoxe kerken, Oudkatholieke Kerk, protestantse kerken, de Anglicaanse Kerk, enkele baptisten, de meeste lutheranen, methodisten, verschillende gereformeerde kerken alsmede enkele vrijzinnige kerken. In Nederland zijn de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), de Oud-Katholieke Kerk, de Remonstrantse Broederschap, de Doopsgezinden en de Quakers lid van de Wereldraad van Kerken. De Nederlandse leden van het Centraal Comité van de Wereldraad zijn aartsbisschop Dr. Joris Vercammen van de Oudkatholieke Kerk en dominee Karin van den Broeke van de Protestantse Kerk in Nederland.

Organisatiestructuur[bewerken | brontekst bewerken]

Het hoogste wetgevende orgaan van de Wereldraad van Kerken is de Assembléé die als regel om de zeven jaar bijeenkomt. Het Centraal Comité is het uitvoerende bestuursorgaan.[2] De Wereldraad houdt zich niet slechts bezig met religieuze vraagstukken, maar wanneer kerken daarbij een rol kunnen spelen ook met politieke en ecologische.[3] In 1961 werden voor het eerst waarnemers door Vaticaanstad naar de Assemblée gezonden. Ook een aantal andere christelijke groeperingen, binnen en buiten Nederland, zijn als waarnemer vertegenwoordigd.

Kritiek binnen de WCC[bewerken | brontekst bewerken]

Hoewel de oecumenische gedachte die de Wereldraad van Kerken uitdraagt door christenen enerzijds als positief ervaren kan worden, is er ook kritiek, juist vanwege de oecumene en de wel zeer brede grondslag die uit deze oecumene volgt. Onder meer uit de meer orthodox-protestantse kerkgenootschappen is de kritiek afkomstig dat deze oecumene de mogelijkheid in zich draagt om te leiden tot een minder heldere eigen geloofsovertuiging. Daarnaast is er kritiek omdat de Wereldraad van Kerken zich te veel met de wereld zou vereenzelvigen. Ten derde is er de kritiek dat de raad te veel een bepaald type theologie en christendom op het oog heeft en wanneer contextuele theologie pas echte theologie is de raad onderschat dat een theologie en cultuur ontstaan in een bepaalde context.[bron?]

70-jarig jubileum[bewerken | brontekst bewerken]

Op 23 augustus 2018 werd het 70-jarig jubileum gevierd. Dit vond plaats in de Nieuwe Kerk in Amsterdam, dezelfde plek waar de Wereldraad is opgericht.[4] Paus Franciscus bracht in juni 2018 een bezoek aan de Wereldraad in Genève.[5]

Programma's[bewerken | brontekst bewerken]

EAPPI[bewerken | brontekst bewerken]

Een van de programma's van de Wereldraad is het EAPPI-programma (Ecumenical Accompaniment Programme in Palestine and Israel)[6] dat als reactie op uitspraken van kerkelijke leiders in Jeruzalem in 2002 door de Wereldraad is opgestart voor dialoog en vrede in Israël en de Palestijnse Gebieden. Het is een programma waarbij getrainde vrijwilligers worden uitgezonden om waarnemer te zijn i.g.v. (dreigende) mensenrechtenschendingen of om Palestijnse burgers door hun aanwezigheid bescherming te bieden (b.v. in geval van confrontaties met kolonisten). De Nederlandse predikant Owe Boersma is de coördinator ervan.[7]

In 2009 bracht de Wereldraad een verklaring uit met betrekking tot de Israëlische nederzettingen in bezet Palestijns gebied om gevolg te geven aan de Conventies van Geneve en de Resoluties van de V.N.. De aangesloten kerken en verbonden organisaties werd opgeroepen te bidden, degenen die eronder lijden te steunen, en regeringen en instanties erover aan te spreken[8]

Relatie met Israël[bewerken | brontekst bewerken]

In december 2016 werd Dr.Isabel Apawo Phiri, die als vertegenwoordiger van de Wereldraad een bijeenkomst van kerkleiders over EAPPI in Jeruzalem zou bijwonen, bij aankomst op het vliegveld Ben Gurion door Israël teruggestuurd; eerst werd ze ervan beschuldigd Israël illegaal te hebben willen binnenkomen, daarna van steun bieden aan de BDS-beweging.[9] Bij monde van Ds. Olav Fykse Tveit waren de beschuldigingen aan haar adres en aan dat van EAPPI met klem afgewezen als onjuist. De Wereldraad zei het incident te beschouwen als een frontale aanval van Israël tegen de leiding van de Wereldraad van Kerken in het bijzonder en tegen de oecumenische beweging in het algemeen.[10] In oktober 2018 werd de Israëlische beslissing hoger beroep nietig verklaard evenals de beschuldiging van betrokkenheid bij de BDS-beweging.[11]

Aanvallen en beschuldigingen door Israël en door de Israëlische media gericht tegen de Wereldraad van Kerken en de oecumenische beweging worden door de Wereldraad hoog opgenomen, onjuist genoemd en met klem afgewezen.[12]

In 2017 maakte de Wereldraad bekend dat het hele EAPPI-project bemoeilijkt werd.[13]

Medio januari 2019 werd de Wereldraad door de NGO Monitor, in een rapport over het EAPPI-programma, beschuldigd van antizionisme en van antisemitisme.[14] Naar de mening van de NGO Monitor zou de WCC het bestaansrecht van Israël betwisten en haar EAPPI-programma[15] zou een "trainingskamp voor de anti-Israël-lobby" zijn. Van antisemitisme omdat "de raad zich blind zou staren op het conflict in Israël, maar vergelijkbare conflicten elders in de wereld grotendeels zou negeren."[16] De Wereldraad neemt scherp afstand van dergelijke beschuldigingen. Zij heeft antisemitisme altijd afgekeurd als een zonde tegen God en de menselijkheid.[17] De Wereldraad propageert ook geen boycot gebaseerd op nationaliteit in deze context of economische maatregelen tegen Israël. Echter, zij neemt met betrekking tot boycot van goederen en diensten van de internationaal als illegaal aangemerkte Israëlische nederzettingen geen afwijzend standpunt in.[18][19] In dezelfde verklaring geeft de Wereldraad aan kritisch te staan tegenover de zogenaamde IHRA-werkdefinitie van antisemitisme.[20] De "vage formuleringen" in de definitie "dienen vooral degenen die elke kritiek op Israëlisch overheidsbeleid als antisemitisch zien".

Eind januari 2019 maakte de Wereldraad bekend zijn EAPPI-vrijwilligers uit Hebron te zullen terugroepen.[21] In een persverklaring stelde zij dat kolonisten-bewoners van illegale nederzettingen gesteund door het Israëlische leger (IDF) hen het werken daar als onafhankelijke waarnemers onmogelijk maakten.[22] Op 31 januari 2019 werd het mandaat van de Internationale waarnemingscommissie (TIPH)[23], die sinds 1994 in Hebron aanwezig was om toe te zien op handhaving van de mensenrechten door premier Benjamin Netanyahu niet meer verlengd.[24].

Vanuit hun solidariteit met ieder die in onveiligheid en angst leeft, en om de situatie in Hebron beter te kunnen beoordelen, voegden Israëlische joodse rabbijnen van de organisatie Rabbis for Human Rights[25] zich op 5 februari 2019 bij de EAPPI-vrijwilligers.[26]

Begin 2020 kondigde de Israëlische regering aan grote delen van de Westelijke Jordaanoever bij Israël te zullen annexeren. Dit was gebaseerd op de veronderstelde steun ervoor van de VS vanwege een 'nieuw ontwerp voor Palestina' (Peace to Prosperity) door de president van de Verenigde Staten Donald Trump.[27] De plannen werden van alle kanten, zowel binnen als buiten Israël, bestreden en aangevochten. De Wereldraad van Kerken en de Raad van Kerken in het Midden-Oosten (MECC) riepen op 11 mei 2020 de buitenlandvertegenwoordigers van de Europese Unie in een brief op aan om zich tegen Israëls plannen te verzetten. De Raden zijn van oordeel dat die niet kunnen leiden tot rechten en vrede, maar eerder tot groter onrecht, onteigening, oplopende spanningen, regionale instabiliteit en de verdere afbraak van respect voor internationaal recht.[28] Dr. Munther Isaac, directeur van het Bethlehem Bible College, waarschuwde dat deze plannen een doodsteek zouden betekenen voor de toekomst van het christendom in het Heilige Land[29]

Assemblées van de Wereldraad van Kerken[bewerken | brontekst bewerken]

Jaar Plaats Data
1948 Amsterdam, Nederland 22 augustus - 4 september
1954 Evanston, Illinois, USA 15 - 31 augustus
1961 New Delhi, India 19 november - 5 december
1968 Uppsala, Zweden 4 - 20 juli
1975 Nairobi, Kenia 23 november - 10 december
1983 Vancouver, Brits-Columbia, Canada 24 juli - 10 augustus
1991 Canberra, Australië 7 - 21 februari
1998 Harare, Zimbabwe 3 - 14 december
2006 Porto Alegre, Brazilië 14 - 23 februari
2013 Busan, Zuid-Korea 30 oktober - 8 november
2022 Karlsruhe, Duitsland 31 augustus - 8 september

Secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken[bewerken | brontekst bewerken]

De belangrijkste functionaris van de Wereldraad is die van 'secretaris-generaal'; het waren respectievelijk:

Jaren Naam Kerk Land
1948–1966 Willem Visser 't Hooft Nederlandse Hervormde Kerk/ Zwitsers Kerkverbond (Genève) Nederland
1966–1972 Eugene Carson Blake Presbyterian Church (USA) Verenigde Staten
1972–1984 Philip A. Potter Methodist Church Jamaica
1985–1992 Emilio Castro Evangelisch-methodistische kerk Uruguay
1993–2003 Konrad Raiser Evangelische Kerk in Duitsland (EKD) Duitsland
2004-2009 Samuel Kobia Methodist Church Kenia Kenia
2010-2020 Olav Fykse Tveit Noorse Kerk Noorwegen
2020-2022 Ioan Sauca (waarnemend) Roemeens-Orthodoxe Kerk Roemenië
2023- Jerry Pillay Uniting Presbyterian Church Zuid-Afrika Zuid-Afrika

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. What is the World Council of Churches?, World Council of Churches, ingezien op 21 november 2014
  2. Organizational structure oikoumene.org
  3. What we do oikumene.org
  4. WCC 70th anniverary in Amsterdam oikumene.org, 23 augustus 2018
  5. Paus Franciscus bezoekt de Wereldraad van Kerken: hoe staat het ervoor met de oecumene? trouw, 19 juni 2018
  6. What we do
  7. Nederlander leidt EAPPI Nederlander leidt EAPPI raadvankerken.nl, augustus 2016
  8. Statement on Israeli settlements in the occupied Palestinian territory 2009
  9. In First, Israel Denies Entry to Religious Official Citing Support of BDS Movement Haaretz, 6 december 2016.
  10. Israëlische intimidatie schokt Wereldraad van Kerken kerknet.be,7 december 2016
  11. Court Orders Israel to Reconsider Entry Ban of First BDS Deportee Haaretz, 17 oktober 2018.
  12. Israëlische intimidatie schokt Wereldraad van Kerken kerknet.be, 7 december 2016
  13. EAPPI-programma is de facto uitgehold kerknet.be, 15 oktober 2017
  14. Working definition antisemitism holocaustremembrance.com, 26 mei 2016
  15. Eappi.org
  16. reports ngo-monitor, januari 2019
  17. Wereldraad van Kerken verwerpt antisemitisme WCC, 2 februari 2019
  18. WCC responds to misleading report by NGO Monitor and its criticism of EAPPI WCC, 14 januari 2019
  19. Vrijwilligers van Wereldraad weg uit Hebron Nederlands Dagblad, 31 januari 2019
  20. working definition antisemitism holocaustremembranche.com, mei 2016
  21. Wereldraad stopt waarnemersmissie in Hebron kerknet.be, januari 2019
  22. Vrijwilligers van Wereldraad weg uit Hebron nd.nl, 31 januari 2019
  23. [1] TIPH
  24. Israël zet internationale waarnemers in Hebron buiten 28 januari 2019
  25. RHR
  26. RHR joins EAPPI in Hebron to hear concerns & tour the city rhr.org.il, 7 februari 2019
  27. Trump’s ‘Conceptual Maps’ show Israel, ‘enclave communities,’ ‘Future Palestine’ timesofisrael, 28 januari 2020
  28. Joint letter to foreign ministers that are part of the European Union oikoumene.org, 11 mei 2020
  29. Donald Trump Is Complicit in a Catastrophe for Christians Haaretz, 6 mei 2020