Świr (osiedle typu miejskiego) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Świr
Ilustracja
Kościół św. Mikołaja
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Wysokość

153 m n.p.m.

Populacja (2010)
• liczba ludności


1000[1]

Nr kierunkowy

1797

Kod pocztowy

222387

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Świr”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Świr”
Ziemia54°49′N 26°24′E/54,816667 26,400000

Świr (biał. Свір) – osiedle typu miejskiego na Białorusi w rejonie miadziolskim obwodu mińskiego, 1,0 tys. mieszkańców (2010), położone na brzegu jeziora Świr.

Siedziba parafii prawosławnej (pw. Świętych Cyryla i Metodego)[2] i rzymskokatolickiej (pw. św. Mikołaja Biskupa). Znajdują się tu

  • cerkiew prawosławna[3]
  • kościół pw. św. Mikołaja, ufundowany w 1693 r., rozbudowany w latach 1908-1909, przekształcony w fabrykę w 1961 r., oddany wiernym w 1990 r[4].
  • molenna staroobrzędowców pw. Zaśnięcia Matki Bożej[5].

Prywatne miasto duchowne położone było w końcu XVIII wieku w powiecie oszmiańskim województwa wileńskiego[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Molenna staroobrzędowców

Gniazdo rodowe książąt Świrskich.

Podczas wojny polsko-rosyjskiej w latach 1577–82, Stefan Batory przeprowadzał w 1579 roku w Świrze mobilizację konnicy przed wyruszeniem na wyprawę, która skończyła się zdobyciem Połocka[7]. Tutaj miała miejsce narada wojenna.

Podczas wojny litewskiej był jednym z miejsc działania Samoobrony Mińskiej.

Za II RP siedziba wiejskiej gminy Świr.

Podczas okupacji hitlerowskiej 5 listopada 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 800 osób. W sierpniu 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów wywieziono do getta w Michaliszkach[8].

Urodzeni w Świrze[edytuj | edytuj kod]

  • Eduard Wajciachowicz (ur. 1960) – białoruski parlamentarzysta
  • Wiktoria Ciechanowicz (nazwisko przebrane: Krzyżanowska) zd. Kosteczko - żołnierz Armii Krajowej pd. "Kalina, autorka książki autobiograficznej "Śladami Wspomnień"[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
  2. Приход храма святых равноапостольных Мефодия и Кирилла г.п. Свирь. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-06]. (ros.).
  3. Świr – zabytki | zdjęcia. radzima.org. [dostęp 2021-03-06]. (pol.).
  4. K. Shastouski, Kościół Św. Mikołaja | miasteczko Świr obwód miński [online], www.radzima.org [dostęp 2023-09-13].
  5. Świr. Molenna staroobrzędowców (cerkiew Zaśnięcia NMP). radzima.org. [dostęp 2021-03-06]. (pol.).
  6. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s.81.
  7. Postawy [online], personal.inet.fi [dostęp 2016-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-19].
  8. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1130.
  9. Ciechanowicz Krzyżanowska Wiktoria, „Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu” [dostęp 2023-09-13].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]