3 Dywizja Piechoty (III Rzesza) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy 3 Dywizji Piechoty okresu III Rzeszy. Zobacz też: 3 Dywizja Piechoty - stronę ujednoznaczniającą.

3 Dywizja Piechoty,
3 Dywizja Piechoty (zmot.)

3. Infanterie-Division,
3. Infanterie-Division (mot.)

Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	październik 1934, Frankfurt nad Odrą
Rozformowanie	styczeń 1943, Stalingrad
Tradycje
Kontynuacja	3 Dywizja Grenadierów Pancernych
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Formacja	Wehrmacht
Rodzaj wojsk	piechota zmotoryzowana
Podległość	II Korpus Armijny[1]
Skład	patrz tekst

3 (Wschodniobrandenburska) Dywizja Piechoty (niem. 3. Infanterie-Division) – niemiecka dywizja z czasów II wojny światowej, uczestniczyła w agresji na Polskę i Francję oraz ataku na Związek Radziecki. Rozbita pod Stalingradem.

Formowanie i walki[edytuj | edytuj kod]

Sformowana w 1934 pod ukrytą nazwą Kommandant von Frankfurt, miejsce stacjonowania sztabu Frankfurt nad Odrą. Na mocy rozkazu z dnia 15 października 1935 otrzymała oficjalną nazwę 3 Dywizja Piechoty. Stacjonowała w III Okręgu Wojskowym. Od 27 października 1940 na poligonie Wander i w macierzystych garnizonach rozpoczęto przeformowywać jednostkę w 3 Dywizję Piechoty (zmotoryzowanej). Dywizja została utracona pod Stalingradem w styczniu 1943, odtworzono ją we Francji wiosną 1943 r. i 24 czerwca została przemianowana na 3 Dywizję Grenadierów Pancernych.

Agresja na Polskę

Dywizja 1 sierpnia 1939 rozpoczęła mobilizację i została przetransportowana w rejon Złotowa na północ od Piły. O godzinie 4.45 pierwszego września 1939 jednostka w strukturze II. szczecińskiego Korpusu Armijnego 4 Armii przekroczyła na odcinku między Kujanem a Werskiem polską granicę. W pierwszych dniach kampanii przeciwko Polsce, dywizja prowadziła działania bojowe doprowadzające do przełamania polskiej obrony opartej na łańcuchu jezior koronowskich, następnie zdobyła Koronowo i 3 września osiągnęła zachodni brzeg Wisły. Na odcinku między Topolnem a Grabowem przeprawiła się przez Wisłę i utworzyła wspólnie z 94 pułkiem piechoty z 32 Dywizji Piechoty przyczółek mostowy.

W następnych dniach rozpoczęła pościg prawym brzegiem Wisły w stronę Modlina, 7 września przekroczyła Drwęcę pod Golubiem Dobrzyniem. W wyniku niekorzystnego rozwoju sytuacji na lewym skrzydle 8 Armii, jednostka została skierowana do osłony północnego brzegu Wisły na odcinku długości 90 kilometrów, który ciągnął się od Włocławka przez Płock do Wyszogrodu.

12 września przekroczyła Wisłę i na południe od Płocka utworzyła przyczółek mostowy. Natomiast od 14 września rozpoczęła walki zaczepne na południowy zachód w stronę Gostynina, następnie dokonała zwrotu w stronę Łowicza i wzięła udział w wyniszczającej bitwie na południe od Wyszogrodu. Bitwa nad Bzurą dobiegała końca, w nocy 20 września rozkazem korpusu dywizja została zluzowana i rozpoczęła marsz powrotny w stronę Bydgoszczy. Od 1 października rozpoczęto odtransportowywać pododdziały dywizji przez Kostrzyn - Berlin - Dortmund - Kolonię w obszar Eifel.

Agresja na Francję

Kampanię na zachodzie, dywizja rozpoczęła w strukturze III brandenburskiego Korpusu Armijnego. Brała udział w zajmowaniu Luksemburga, walczyła m.in. w departamencie Aisne, pod Époye i Saint-Masmes. Później skierowała się na południe i kampanię zakończyła pod Le Creusot.

Atak na Związek Radziecki

3 Dywizja walczyła początkowo w składzie Grupy Armii Północ w ofensywie na Leningrad i w bitwie pod Diemiańskiem. Później walczyła przeciw Armii Czerwonej pod Moskwą i ostatecznie pod Stalingradem, gdzie została zniszczona^[2], a niedobitki 31 stycznia 1943 oddały się do niewoli Armii Czerwonej.

Dowództwo dywizji[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy:

• płk/gen. mjr Curt Hasse 4 kwietnia 1934 – 7 marca 1936;
• gen. mjr Walter Petzel 7 marca 1936 – 31 października 1938;
• gen. mjr Walter Lichel^[3] 1 listopada 1938 – 30 września 1940.

dowódca piechoty dywizyjnej:

• gen. mjr Paul von Hase

Szefowie sztabu:

• mjr Wolfgang Hassenstein (w czasie ataku na Polskę^[3])

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

• Skład w sierpniu 1939:
  • 8 pułk piechoty: miejsce postoju sztabu, I, II i rezerwowego batalionu – Frankfurt nad Odrą, III batalionu – Lubin;
  • 29 pułk piechoty: miejsce postoju sztabu, I i III batalionu – Gubin, rezerwowego batalionu – Zielona Góra;
  • 50 pułk piechoty: miejsce postoju sztabu, III. oraz II. rezerwowego batalionu – Gorzów Wielkopolski, II. i I. batalionu uzupełnień– Kostrzyn;
  • 3 pułk artylerii: miejsce postoju sztabu, II i III dywizjonu – Frankfurt nad Odrą, I. dywizjonu – Krosno Odrzańskie;
  • I dywizjon 39 pułku artylerii ciężkiej: miejsce postoju – Kostrzyn;
  • 3 batalion pionierów: miejsce postoju – Kostrzyn;
  • 3 oddział przeciwpancerny: miejsce postoju – Frankfurt nad Odrą;
  • 3 oddział łączności: miejsce postoju – Frankfurt nad Odrą;
  • 3 oddział obserwacyjny: miejsce postoju – Frankfurt nad Odrą.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• CzesławC. Grzelak CzesławC., HenrykH. Stańczyk HenrykH., Kampania polska 1939, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2005, ISBN 83-7399-169-7, OCLC 830817444 .brak strony (książka)
• TadeuszT. Jurga TadeuszT., Obrona Polski 1939, WaldemarW. Strzałkowski (oprac.), Warszawa: „Pax”, 1990, ISBN 83-211-1096-7, OCLC 830078818 .brak strony (książka)
• Janusz Piekałkiewicz: Stalingrad. Anatomia bitwy. Warszawa: 1995. ISBN 83-86510-42-0.
• Dieckhoff, G., 3. Infanterie Division, 3. Infanterie Division (mot.), 3. Panzergrenadier - Division 1939 – 1945, Bad Nauheim 1960;
• Haupt Werner, Die deutchen Infanterie Division b.m.w i b.d.w; ISBN 3-89555-274-7;
• Stahl Friedrich, Heereseinteilung 1939. Gliderung, Standorte und Kommandeure sämtlicher Einheiten des Friedensheeres am 3.1.1939 und die Kriegsliederung vom 1.9.1939; ISBN 978-3-89555-338-7, ISBN 3-89555-338-7;
• Stoves Rolf Die gepanzerten und motorisierten deutschen Grossverbande (Divisionen und Selbstandige Brigaden) 1939 - 1945, b.m.w i b.r.w; ISBN 3-89555-102-3.
• Piotr Zarzycki: Suplement do Września 1939. Orde de Bataille armii niemieckiej, słowackiej i sowieckiej wraz z obsadami personalnymi. Warszawa: Centralna Biblioteka Wojskowa, 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.