Albert Ayler – Wikipedia, wolna encyklopedia

Albert Ayler
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 lipca 1936
Cleveland

Data i miejsce śmierci

25 listopada 1970
Nowy Jork

Instrumenty

saksofon

Gatunki

Jazz, free jazz

Aktywność

1952–1970

Wydawnictwo

Bird Notes, ESP-Disk(inne języki), Impulse!(inne języki), Ayler Records(inne języki)

Powiązania

Gary Peacock, Don Cherry, Sunny Murray(inne języki), Roswell Rudd(inne języki), Alan Silva(inne języki), Donald Ayler(inne języki), Henry Vestine(inne języki)

Albert Ayler (ur. 13 lipca 1936 w Cleveland, zm. 25 listopada 1970 w Nowym Jorku[1]) – amerykański saksofonista jazzowy, uważany – obok Ornette’a Colemana – za twórcę free jazzu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W dzieciństwie grał na saksofonie altowym w kościele. W wieku 10 lat podjął naukę w szkole muzycznej, grywał też w lokalnych zespołach rhytm’n’bluesowych. W 1952 został członkiem bluesowego zespołu Little Waltera Jacobsa. Po ukończeniu szkoły średniej zaciągnął się do wojska, stacjonował m.in. we Francji. Grywał w orkiestrach wojskowych, wojskowe marsze miały stać się w przyszłości silną inspiracją dla jego muzyki.

Na początku lat 60. powrócił do Stanów Zjednoczonych, jednak ze względu na specyficzny styl gry nie mógł znaleźć pracy jako muzyk. W 1962 powrócił do Europy i zamieszkał w Szwecji. Nagrywał płyty, prowadził lokalne zespoły jazzowe, współpracował z Cecilem Taylorem. W 1964 Ayler znów zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, w tym samym roku ukazał się jego przełomowy album Spiritual Unity, nagrany dla nowojorskiej wytwórni ESP. W tym czasie Ayler ostatecznie ukształtował swój freejazzowy styl, grając w trio z basistą Garym Peacockiem i perkusistą Sunnym Murrayem(inne języki). Z trio Aylera współpracował w tym czasie trębacz Don Cherry (zastąpiony kilka lat później przez Dona Aylera).

W 1966 Ayler podpisał kontrakt ze znaną wytwórnią Impulse!(inne języki). W drugiej połowie lat 60. nagrywał najczęściej z dwoma kontrabasami, co nadało jego muzyce twardsze, bardziej zdecydowane brzmienie. Pod koniec życia Ayler zarejestrował też kilka nowatorskich nagrań, inspirowanych rockiem i funkiem, wydanych pośmiertnie na płycie Holy Ghost(inne języki). W 1967 przeżył pierwsze załamanie nerwowe. 5 listopada 1970 zniknął, dwadzieścia dni później jego ciało wyłowiono z rzeki East River w Nowym Jorku. Według oficjalnego śledztwa popełnił samobójstwo.

Wybrana dyskografia[edytuj | edytuj kod]

  • Something Different/The First Recordings (1963)
  • My Name Is Albert Ayler (1963)
  • Spirits(inne języki) (1964)
  • Goin’ Home (1964)swi
  • Spiritual Unity (1964)
  • Ghosts (1965)
  • Bells (1965)
  • Spirits Rejoice (1965)
  • New York Eye and Ear Control (1966)
  • In Greenwich Village (1967)
  • Love Cry (1968)
  • New Grass (1969)
  • Music Is the Healing Force of the Universe (1969)
  • Prophecy (1976)
  • The Village Concerts (1978)
  • Swing Low Sweet Spiritual (1980)
  • Jesus (1981)
  • At Slug’s Saloon (1982)
  • Albert Ayler (1991)
  • Live in Greenwich Village: The Complete Impulse Sessions(1998)
  • The Copenhagen Tapes (2002)
  • Holy Ghost (2004)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Valerie Wilmer: As serious as your life: the story of the new jazz. L. Hill, 1980, s. 96. ISBN 978-0-88208-113-7.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]