Aleksandr Wiertinski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Aleksander Wertyński
Ilustracja
Aleksandr Wertyński
Data i miejsce urodzenia

8 marca?/20 marca 1889
Kijów

Data i miejsce śmierci

21 maja 1957
Leningrad

Zawód

pieśniarz, kompozytor, poeta, aktor

Współmałżonek

Lidija Wiertinska

Odznaczenia
Nagroda Stalinowska
Tango magnolia (Wertyński)

Aleksandr Nikołajewicz Wiertinski, w Polsce znany jako Aleksander Wertyński (ros. Александр Huколаевич Вертинский, ur. 8 marca?/20 marca 1889 w Kijowie, zm. 21 maja 1957 w Leningradzie) – rosyjski pieśniarz, kompozytor, poeta i aktor. Mąż Lidiji Wiertinskiej. Ojciec radzieckiej aktorki Anastasiji Wiertinskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wiertinski był autorem śpiewanych romansów, które uczyniły go najsłynniejszym rosyjskim bardem okresu międzywojennego, mimo że już wtedy przebywał on na emigracji, m.in. w Warszawie (wyemigrował z Rosji w 1919[1]). Koncertował też na terenie całej Polski, m.in. 9 listopada 1924 roku wystąpił z recitalem w łódzkiej Filharmonii[2].

Do ZSRR powrócił w 1943 roku[3]. Podczas wojny dawał koncerty m.in. dla żołnierzy Armii Czerwonej. W 1951 otrzymał Nagrodę Stalinowską. Jego utwory na język polski tłumaczyli m.in. Julian Tuwim oraz Jonasz Kofta.

Pieśni Wiertinskiego śpiewają m.in. Mieczysław Święcicki i Olena Leonenko.

Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[4].

Wybrana filmografia[edytuj | edytuj kod]

  • 1913: Obryw jako Kadet (jeden z gości)
  • 1928: Geheimnisse des Orients jako Wezyr
  • 1953: Skanderbeg jako doża wenecki
  • 1954: Anna na szieje jako Książę

Polska dyskografia[edytuj | edytuj kod]

  • Longplay pt. Romanse cygańskie [Aleksandra Wertyńskiego] śpiewa Mieczysław Święcicki (wyd. Polskie Nagrania, nr XL-0600 (mono) i SXL-0600 (stereo); lista utworów: A: „Żółty Anioł”, „Madame Irene”, „Liliowy Negr”, „Step Mołdawiański”, „Długa Droga”, „Zapomniane Pieszczoty” • B: „Litość Miej”, „Kominek Zgasł”, „Stary Cygan”, „Kto Mi Samotność Osłodzi”, „Chryzantemy”, „O Pieśni Me Prosisz”)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Александр Вертинский (Aleksandr Vertinsky) - актёр - биография - советские актёры - Кино-Театр.Ру [online], kino-teatr.ru [dostęp 2021-08-29].
  2. ↑ „Łódź w Ilustracji” z 16 XI 1924, nr 13, s. 6 (wraz z informacją zdjęcie portretowe)
  3. ↑ Иван Толстой: Вертинский. svoboda.org, 27 Май 2007. [dostęp 2018-06-13].
  4. ↑ Московский некрополь. Могилы знаменитостей Вертинский Александр Николаевич (1889-1957)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • „Łódź w Ilustracji” z 16 XI 1924, nr 13, s. 6 (zdjęcie portretowe).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksandr_Wiertinski&oldid=72960236”