Aleksy Ćwiakowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Aleksy Ćwiakowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1895
Sygontka

Data i miejsce śmierci

4 sierpnia 1953
Londyn

Poseł I kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 5 listopada 1922
do 27 listopada 1927

Przynależność polityczna

Monarchistyczna Organizacja Wszechstanowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie)

Aleksy Ćwiakowski[a] ps. „Zawieja” (ur. 5 kwietnia 1895 w Sygontce, zm. 4 sierpnia 1953 w Londynie) − polski działacz niepodległościowy, członek Polskiej Organizacji Wojskowej, porucznik piechoty Wojska Polskiego, polityk ludowy i monarchistyczny, prawnik, poseł na Sejm RP I kadencji.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 5 kwietnia 1895 we wsi Sygontka pod Janowem w rodzinie chłopskiej jako syn Andrzeja (kandydata do Senatu w 1928) i Katarzyny z domu Ogozy, miał dwoje rodzeństwa. W latach 1905−1914 uczęszczał do gimnazjum w Częstochowie. Studiował potem prawo na Uniwersytecie Warszawskim, ukończył ten kierunek na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1927−1930 odbył aplikacje sądową i adwokacką[2].

Działał w Polskiej Organizacji Wojskowej[3], do której wstąpił w 1915 roku[4]. W grudniu 1918 roku wstąpił do wojska, brał udział w walkach w obronie Lwowa i kresów południowo-wschodnich. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Kraków”, a jego oddziałem macierzystym był 5 Pułk Piechoty Legionów[5]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 5201. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6][7]. W 1922 posiadał przydział w rezerwie do 5 pp Leg. w Wilnie[8], od 1923 do 27 Pułku Piechoty w Częstochowie[9][10], a w 1934 do 22 Pułku Piechoty w Siedlcach[11].

Po demobilizacji został nauczycielem w szkole w Kusiętach i zaangażował się w działalność w chłopskim, radykalnie socjalistycznym PSL „Wyzwolenie”. W 1922 roku został z listy swojej partii wybrany na posła w okręgu częstochowskim[3] (okręg nr 17). W latach 1922−1923 oraz w 1925 roku zasiadał w Zarządzie Głównym ugrupowania, a w 1925 roku był sekretarzem prezydium klubu parlamentarnego PSL „Wyzwolenie” i Jedności Ludowej. Był także prezesem Stowarzyszenia Rolniczo-Handlowego w Częstochowie[4].

Jako poseł długo nie wyróżniał się swoją aktywnością[3]. 31 grudnia 1925 opuścił PSL „Wyzwolenie”[4] i w styczniu 1926 roku założył Monarchistyczną Organizację Włościańską oraz zaczął wydawanie tygodnika „Głos Monarchisty”. Wśród innych organizacji monarchistycznych projekt Ćwiakowskiego został przyjęty pozytywnie, już w lipcu tego samego roku w częstochowskim w lokalu poselskim Aleksego Ćwiakowskiego odbyło się spotkanie przedstawicieli różnych organizacji monarchistycznych, a 8 września zorganizowano na Jasnej Górze zjazd monarchistów z całej Polski, w którym wzięło udział ponad 600 uczestników z całego kraju. Efektem zjazdu było zjednoczenie większości środowisk monarchistów w Monarchistycznej Organizacji Wszechstanowej, której dawano duże szanse w wyborach parlamentarnych. Kosztem szerokiego zjednoczenia było jednak rozmycie propozycji programowych. Nowa organizacja była szykanowana przez autorytarne władze państwowe, jednak nawet bez tego cieszyła się nikłym poparciem i w wyborach zdobyła jedynie 0,5% głosów. Sam Aleksy Ćwiakowski nie wystartował w wyborach, gdyż władze w ramach represji uniemożliwiły mu start, unieważniając listę MOW w okręgu częstochowskim[3].

Po przegranych wyborach wrócił do pracy w szkole oraz skończył studia prawnicze[3]. Po II wojnie światowej wyemigrował do Wielkiej Brytanii[3][4], gdzie zmarł 4 sierpnia 1953 roku[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji Wojska Polskiego w latach 20. XX wieku figurował jako „Aleksander Aleksy”, a w latach 30. jako „Aleksander Ćwiakowski” ur. 8 kwietnia 1895[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-09-26]..
  2. a b Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2018-12-14].
  3. a b c d e f g Jarosław Kapsa: Historie Jarosława Kapsy. Opowieść 39. 2013-07-09. [dostęp 2018-12-14].
  4. a b c d Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Jacek Majchrowski (red.). Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, 1994, s. 260. ISBN 83-7066-569-1.
  5. Spis oficerów 1921 ↓, s. 36, 586, jako por. Aleksander Aleksy Ćwiakowski ur. 8 kwietnia 1895.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 535.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 474.
  8. Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 41, jako por. Aleksander Ćwiakowski ur. 8 kwietnia 1895.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 204.
  10. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 190.
  11. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 25, 454, jako Aleksander Ćwiakowski ur. 8 kwietnia 1895.
  12. M.P. z 1933 r. nr 212, poz. 238, jako dr Cwiakowski Aleksy Aleksander.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 8 lipca 1922, s. 487, jako por. Cwiekowski Aleksander.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]