Anastasio Bustamante – Wikipedia, wolna encyklopedia

Anastasio Bustamante
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 lipca 1780
Jiquilpan

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1853
San Miguel de Allende

Prezydent Meksyku[1]
Okres

od 19 lipca 1839
do 22 września 1841

Przynależność polityczna

Konserwatyści

Poprzednik

Antonio López de Santa Anna

Następca

Francisco Javier Echeverría

Prezydent Meksyku[1]
Okres

od 19 kwietnia 1837
do 18 marca 1839

Przynależność polityczna

Konserwatyści

Poprzednik

José Justo Corro

Następca

Antonio López de Santa Anna

Wiceprezydent Meksyku odpowiedzialny za prace rządu i pełniący obowiązki prezydenta[1]
Okres

od 1 stycznia 1830
do 13 sierpnia 1832

Przynależność polityczna

Konserwatyści

Poprzednik

Pedro Vélez

Następca

Melchor Múzquiz

podpis

Anastasio Bustamante (ur. 27 lipca 1780 w Jiquilpan, zm. 6 lutego 1853 w San Miguel de Allende) – meksykański wojskowy i polityk, dwukrotny prezydent Meksyku (w latach 1837–1839 i 1839–1841) a wcześniej w latach 1830–1832 wiceprezydent Meksyku odpowiedzialny za prace rządu i pełniący obowiązki prezydenta. Należał do stronnictwa konserwatystów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Bustamante urodził się w rodzinie hiszpańskich imigrantów 27 lipca 1780 roku w Jiquilpan w stanie Michoacán[2].

Uczęszczał do seminarium w Guadalajarze i studiował medycynę w Meksyku[1][2]. Następnie praktykował (bez tytułu doktora) w San Luis Potosí[1]. Po wybuchu powstania niepodległościowego kierowanego przez księdza Hidalgo Bustamante przyłączył się do sił rojalistów. W wojsku kolonialnym dosłużył się rangi generała.

W 1821 roku przyłączył się do rebeliantów walczących z Hiszpanami. Wtedy to zajął miasta Guanajuato i Celaya i ogłosił swoje poparcie dla Agustina de Iturbidego (1783–1824) oraz dla manifestu politycznego powstańców nazwanego „planem de Iguala[2]. Dowodził oddziałem w Armii Trzech Gwarancji (hiszp. Ejército Trigarante)[2].

Po odzyskaniu niepodległości, Meksyk stał się cesarstwem pod despotycznymi rządami Iturbidego, który został szybko obalony. Wcześniej jednak zdążył nadać Bustamantemu rangę kapitana generała. Po wygnaniu Iturbidego, Bustamante uzyskał dla siebie stanowisko w Rządzie Tymczasowym (Junta Provisional Gubernativa), który stał się ostoją dla reakcyjnych rządów konserwatystów.

W 1829 roku Bustamante został wiceprezydentem przy prezydencie Vicente Guerrerze (1782–1831). Guerrero okazał się jednak niekompetentnym prezydentem, który nie umiał sobie poradzić z hiszpańskimi próbami odzyskania Meksyku w 1829 roku (Hiszpanie zorganizowali wtedy ekspedycję w celu przywrócenia swoich rządów w tej dawnej kolonii). Bustamante doprowadził wtedy do zorganizowania spisku przeciwko Guerrerze w ramach „Planu de Jalapa”. W latach 1830–1832 pełnił obowiązki wiceprezydenta odpowiedzialnego za prace rządu za potwierdzeniem Kongresu i pełniący obowiązki prezydenta[1][2]. W tym czasie wzmocnił swoje związki z konserwatystami, którzy zajęli najważniejsze stanowiska w jego gabinecie[2]. Bustamante zorganizował tajną policję i ograniczył wolność prasy[2]. Meksyk w tym okresie coraz bardziej pogrążał się w nieładzie, wzrastało także zadłużenie względem państw europejskich. Powstanie wojskowych w garnizonie w Veracruz przyczyniło się do obalenia władzy Bustamantego a on sam musiał uciekać z kraju[2].

W ciągu 5 lat siły, które doprowadziły Bustamantego do upadku, przywróciły go z powrotem do władzy. W 1837 roku Bustamante został wybrany prezydentem Meksyku[1][2]. W trakcie jego prezydentury doszło m.in. do francuskiej inwazji w 1838 roku i oblężenia Veracruz[3] oraz secesji stanów Jukatan, Tabasco i Chiapas. Wszystkie te wydarzenia wzmogły krytykę przeciwko Bustamantemu zarówno ze strony liberałów, jak i konserwatystów.

Utrata politycznego oparcia ze strony konserwatystów osłabiła pozycję Bustamantego. W 1840 roku rozpoczęła się seria niepokojów politycznych, które zakończyły się oblężeniem miasta Meksyk przez rebeliantów w 1841 roku i ostatecznym usunięciem Bustamantego z urzędu w 1841 roku, który po raz kolejny został zmuszony do ucieczki z kraju. Na krótko na scenę polityczną wrócił pod koniec lat 40. XIX w., kiedy poprowadził siły rządowe przeciwko zamachowi kierowanemu przez generała Mariano Paredesa y Arrillagę. Jednak zły stan zdrowia nie pozwolił mu odegrać większej roli.

Bustamante osiadł w San Miguel de Allende, gdzie zmarł w 1853 roku[1][2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h PRESIDENCIA DE LA REPÚBLICA, MÉXICO: ANASTASIO BUSTAMANTE. [w:] calderon.presidencia.gob.mx [on-line]. [dostęp 2017-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-08)]. (hiszp.).
  2. a b c d e f g h i j Juana Vázquez Gómez: Dictionary of Mexican Rulers, 1325-1997. Greenwood Publishing Group, 1997, s. 68. ISBN 978-0-313-30049-3. [dostęp 2017-07-16].
  3. Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 60.