Antonio Banderas – Wikipedia, wolna encyklopedia

Antonio Banderas

Imię i nazwisko	José Antonio Domínguez Banderas
Data i miejsce urodzenia	10 sierpnia 1960 Malaga
Zawód	aktor, piosenkarz, scenarzysta
Współmałżonek	Ana Leza (1987–1996; rozwód) Melanie Griffith (1996–2015; rozwód)
Lata aktywności	od 1979
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Antonio Banderas, właściwie José Antonio Domínguez Banderas^[1] (ur. 10 sierpnia 1960 w Maladze) – hiszpański aktor, reżyser, producent filmowy, model i piosenkarz. Jedna z największych i najpopularniejszych gwiazd kina hiszpańskiego i amerykańskiego oraz symbol męskiego seksapilu^[2]. Występował w produkcjach hiszpańskich, europejskich jak i amerykańskich takich jak Zabójcy (1995), Evita (1996), Wywiad z wampirem (1994), Filadelfia (1993), Desperado (1995), Maska Zorro (1998), Mali agenci (2001), Wytańczyć marzenia (2006) czy Niezniszczalni 3 (2014). Laureat Złotej Palmy w Cannes dla najlepszego aktora za rolę w filmie Ból i blask Pedro Almodovara^[3]. Za ten sam film nominowany do Oscara w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego^[4].

18 października 2005 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6801 Hollywood Boulevard^[5][6].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Maladze^[7] w rodzinie rzymskokatolickiej jako syn nauczycielki doñi Any Banderas (zm. 4 listopada 2017 w wieku 84 lat^[8]) i policjanta Guardia Civil José Domíngueza (zm. 2 lutego 2008 w wieku 87 lat). Dorastał wraz z młodszym bratem Francisco Javiarem Banderasem „Chico”.

Początkowo chciał zostać zawodowym piłkarzem, ale zakończył treningi po tym, jak w wieku 14 lat złamał nogę^[9]. Kiedy rok później zobaczył na scenie musical Hair, postanowił, że zostanie aktorem. W 1974 ukończył School of Dramatic Art w Madrycie^[10].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Opuścił szkołę i w wieku 19 lat udał się do Madrytu w celu rozpoczęcia kariery w hiszpańskim przemyśle filmowym. W 1980 związał się z hiszpańskim Teatrem Narodowym^[11]. Z powodu cenzury politycznej za rządów Francisco Franco został aresztowany przez hiszpańską policję za udział w sztuce Bertolta Brechta i całą noc spędził na policji^[12]. Podczas pracy z małym zespołem teatralnym, z którym dawał występy na ulicy, miał trzy lub cztery takie aresztowania. Dorabiał jako kelner, pracował w sklepie i małym kinie La Movida Madrileña, a także jako model (174 cm wzrostu)^[13] dla firmy Ralph Lauren i domu mody Gucci.

Po debiucie na scenie w sztuce Los Tarantos (1981) i na ekranie w filmie Sztuczne rzęsy (Pestanas postizas, 1982), zagrał w pięciu obrazach Pedro Almodóvara: komedii Labirynt namiętności (Laberinto de pasiones, 1982) u boku Imanola Ariasa, dreszczowcu Matador (Matador, 1986) z Carmen Maurą jako nadpobudliwy i wrażliwy Ángel Giménez, melodramacie Prawo pożądania (La Ley del Deseo, 1987) w roli heteroseksualnego wdającego się w miłość homoseksualną nieprzewidywalnego Antonia Beníteza, komediodramacie Kobiety na skraju załamania nerwowego (Mujeres al borde de un ataque de nervios, 1988) jako słodki Carlos oraz dramacie kryminalnym Zwiąż mnie (¡Átame!, 1990) w roli zdesperowanego Ricky’ego.

W 1991 roku pojawił się na planie filmu dokumentalnego z trasy koncertowej Madonny W łóżku z Madonną (Madonna: Truth or Dare). Po raz pierwszy wystąpił w hollywoodzkiej produkcji – dramacie muzycznym Królowie mambo (The Mambo Kings, 1992) u boku Armanda Assante. W dramacie Jonathana Demme’a Filadelfia (Philadelphia, 1993) zagrał partnera prawnika-nosiciela wirusa HIV (Tom Hanks). Ogromnym sukcesem okazała się rola wędrowca-samotnika, muzyka z futerałem na gitarę wypełnionym bronią, który przemierza Meksyk w poszukiwaniu morderców swej ukochanej w gangsterskim filmie akcji Roberta Rodrigueza Desperado (1995). W filmie muzycznym będącym adaptacją musicalu Andrew Lloyda Webbera i Tima Rice’a Evita (1996) z Madonną jako narrator ujawnił swoje zdolności wokalne. Pochlebne recenzje przyniosła mu kreacja Alejandro Murriety, czyli Zorro w filmie przygodowym Martina Campbella Maska Zorro (The Mask of Zorro, 1998) z Anthonym Hopkinsem i Catherine Zetą-Jones.

Zadebiutował jako reżyser komediodramatu Wariatka z Alabamy (Crazy in Alabama, 1999) z Melanie Griffith, Davidem Morse, Lucasem Black, Cathy Moriarty, Meatem Loafem, Robertem Wagnerem i Elizabeth Perkins.

Użyczył głosu Kotu w Butach w filmie Shrek 2 (2004), jego sequelach Shrek Trzeci (2007) i Shrek Forever (2010) oraz spin-offie Kot w butach (2011).

W serialu National Geographic Geniusz: Picasso (Genius: Picasso, 2017) wcielił się w postać Pabla Picassa u boku Geoffreya Rusha (Albert Einstein), Michaela McElhattona (Philipp Lenard), Ralpha Browna (Max Planck), Roberta Lindsaya (Hermann Einstein), T.R. Knighta (J. Edgar Hoover) i Emily Watson (Elsa Einstein). Za rolę starzejącego się reżysera w Bólu i blasku (2019) Pedro Almodóvara otrzymał nagrodę aktorską na 72. MFF w Cannes.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

27 lipca 1987 poślubił Anę Lezę, z którą rozwiódł się w 1996. 14 maja 1996 ożenił się z Melanie Griffith, z którą ma córkę Stellę del Carmen (ur. 24 września 1996 w Marbella)^[14]. Jest ojczymem Alexandra Bauera i Dakoty Mayi Johnson. 4 grudnia 2015 doszło do rozwodu^[15].

Został honorowym legionistą Hiszpańskiej Legii Cudzoziemskiej i przez kilka lat w każdy Wielki Czwartek brał udział w ceremonii Traslado del Cristo de la Buena Muerte, podczas której legioniści wynosili ze swojego kościoła garnizonowego w Maladze na wyprostowanych dłoniach potężny krucyfiks, śpiewając hymn Legii „El novio de la muerte”^[16].

Nagrody i nominacje[edytuj | edytuj kod]

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Antonio Banderas w bazie IMDb (ang.)
• Antonio Banderas w bazie Filmweb
• Antonio Banderas w bazie Notable Names Database (ang.)