Banderowcy – Wikipedia, wolna encyklopedia

flaga używana przez banderowców

Banderowcy – w ścisłym znaczeniu: członkowie frakcji rewolucyjnej Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów[1]; także potoczne określenie Ukraińców, którzy brali udział w ludobójstwie Polaków na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej oraz dokonywali pogromów antyżydowskich[2]. Nazwa pochodzi od nazwiska przywódcy OUN-BStepana Bandery (niekiedy używano też określenia „bandurzyści”[3]).

Część Polaków we wspomnieniach, używając określenia „banderowcy”, ma na myśli sprawców masowych mordów na Wołyniu oraz w Małopolsce Wschodniej, niezależnie od tego, czy byli oni członkami UPA, czy też nie. Analogicznie określenie „banderowcy” w potocznym znaczeniu – odnoszące się do partyzantów UPA, członków OUN-B lub ukraińskich milicjantów – używane jest we wspomnieniach Żydów[2]. Nie jest natomiast jasne, czy nazwa ta funkcjonowała w zbliżonym sensie wśród Ukraińców, którzy również padli ofiarą ukraińskich organizacji nacjonalistycznych, gdyż ich nie popierali lub też współpracowali z NKWD[2].

Określenie „banderowcy” pojawiało się również w propagandzie komunistycznej, głównie na Ukrainie radzieckiej, rzadziej w Polsce. Przykład ukraińskich nacjonalistów był przywoływany w celu wykazania wyższości ustroju komunistycznego nad ruchem nacjonalistycznym. W propagandzie miano „banderowcy” również nie było stosowane w znaczeniu ścisłym, a miało odcień pejoratywny: służyło dyskredytowaniu i demonizowaniu ruchu, z którym związany był Stepan Bandera[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. „Енциклопедія українознавства”, T. 1, Lwów 2000, s. 88, ISBN 5-7707-4048-5.
  2. a b c d Grzegorz Rossoliński-Liebe, Obraz Stepana Bandery w polskiej świadomości narodowej.
  3. Alfred Andrzej Burnatowski: Dziennik młodzieńca. Sanok: Exodus, 1992, s. 17.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]