French
DeutschBitwa o Łódź (1945) – Wikipedia, wolna encyklopedia
| II wojna światowa, front wschodni, część operacji wiślańsko-odrzańskiej | |||
 Mieszkańcy Łodzi pozdrawiają czołgistów Armii Czerwonej wkraczających do miasta – pojazd widoczny na zdjęciu to działo samobieżne ISU-122 (zdjęcie wykonano 19 stycznia 1945) | |||
| Czas | 19 stycznia 1945 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik | zwycięstwo ZSRR | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||
Położenie na mapie Polski w latach 1945–1951  | |||
 51°46′36″N 19°27′17″E/51,776667 19,454722 | |||
Bitwa o Łódź – zdobycie miasta Łódź przez oddziały 1 Frontu Białoruskiego 19 stycznia 1945 roku podczas operacji wiślańsko-odrzańskiej w toku II wojny światowej.
Sytuacja[edytuj | edytuj kod]
18 stycznia 1945 roku jednostki 1 Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Gieorgija Żukowa: 1. i 2 Gwardyjska Armia Pancerna, wzmogły tempo natarcia w ramach operacji wiślańsko-odrzańskiej i osiągnęły główne linie komunikacyjne prowadzące do Berlina. 8 Gwardyjska Armia atakująca z przyczółka warecko-magnuszewskiego, osiągnęła przedpola Łodzi.
Tego samego dnia o 13:00 kolumny jednostek 28. i 29 Gwardyjskiego Korpusu Armijnego osiągnęły linię kolejową Warszawa-Piotrków Trybunalski, a rozpoznanie dotarło na przedpola Dmosina, Brzezin i Gałkowa. 5 Armia Uderzeniowa wyzwoliła Łowicz.
Przygotowania do szturmu[edytuj | edytuj kod]
Generał Wasilij Czujkow podjął decyzję o ataku na miasto. Opracowano plan szturmu.
Wojska zatrzymano na rubieży Dmosin–Brzeziny–Gałków. Żołnierzom dano jedną dobę odpoczynku. Do 2:00 oddziały rozpoznawcze dywizji uzyskały dane o siłach nieprzyjaciela w Łodzi i przyległych miastach. Następnie dywizje pierwszego rzutu 28. i 29 Gwardyjskiego Korpusu Armijnego (w sumie cztery dywizje) podeszły do miasta, żeby o świcie zająć pozycje wyjściowe do natarcia. Plan przewidywał obejście Łodzi od północy i zachodu.
Szturm[edytuj | edytuj kod]
W szturmie brały udział główne siły korpusów (28. i 29.), wykonując jednoczesne uderzenia ze wschodu, północnego wschodu i z zachodu, przez Zgierz na Konstantynów Łódzki. 88 Gwardyjska Dywizja Strzelecka, prowadząca natarcie na szerokim froncie, wyszła na linię Piątek–Ozorków. Grupa pancerna, złożona z 11 Brygady Pancernej i trzech samodzielnych pułków czołgów, pod dowództwem generała Matwieja Wajnruba, szybkim manewrem znalazła się na zachodnim skraju miasta i zamknęła wojskom niemieckim drogi odwrotu. 4 Gwardyjski Korpus Armijny, pozostający w odwodzie, przerzucono na prawe skrzydło. Chciano uniknąć walk w mieście. O północy korpusy i dywizje przystąpiły do szturmu. Koło południa strzelanina przeniosła się ze śródmieścia do dzielnic południowych. Jednostki 28 Gwardyjskiego Korpusu Armijnego wraz z grupą pancerną generała Wajnruba podjęły natarcie. Grupa generała Wajnruba dotarła na południowo-zachodni skraj Łodzi, a jednostki 28 Gwardyjskiego Korpusu Armijnego zajęły Ozorków, Aleksandrów Łódzki i Radogoszcz. Zwiadowcy osiągnęli szosę Łódź–Konstantynów Łódzki. Oddziały niemieckie szybko wycofały się na południowy zachód. Wielu żołnierzy niemieckich wzięto do niewoli.
19 stycznia Łódź została zajęta przez 8 Gwardyjską Armię wspieraną przez związki taktyczne 16 i 18 Armii Lotniczej.
Następstwa[edytuj | edytuj kod]
Miasto nie zostało zniszczone w wyniku walk (działały między innymi wodociągi i elektrownia). Radość mieszkańców zmąciła wiadomość o mordzie dokonanym przez Niemców w więzieniu na Radogoszczu oraz ekscesy oddziałów tyłowych Armii Czerwonej w Łodzi i okolicach.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Badziak: Wyzwolenie Ziemi Łódzkiej: styczeń 1945. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1980. ISBN 83-218-0063-7.
- Wasilij Czujkow: Koniec Trzeciej Rzeszy. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1982. ISBN 83-11-06846-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wyzwolenie Łodzi 19 stycznia 1945 w serwisie YouTube