French
DeutschCarel Fabritius – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Imię i nazwisko | Carel Pietersz. Fabritius |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | przed 27 lutego 1622 |
| Data i miejsce śmierci | 12 października 1654 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Ważne dzieła | |
| |
Carel Pietersz. Fabritius (ochrz. 27 lutego 1622 w Middenbeemster, zm. 12 października 1654 w Delfcie)[1] – holenderski malarz okresu baroku.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był bratem Barenta Fabritiusa i jednym z najzdolniejszych uczniów Rembrandta[2][3].
Od 1643 mieszkał w Amsterdamie, gdzie studiował pod kierunkiem Rembrandta, którego wpływ widoczny jest w początkowych pracach Fabritiusa, np. we Wskrzeszeniu Łazarza. Z czasem jednak wypracował swój własny, indywidualny styl, w którym w przeciwieństwie do Rembrandta, postaci znajdują się na jasnym tle. Ponadto wyspecjalizował się w przedstawianiu subtelności efektów światła dziennego, z doskonałym wyczuciem harmoniii chłodnych barw[2][3].
W 1651 osiadł w Delfcie, a rok później był odnotowany jako mistrz w tamtejszej gildii św. Łukasza[1][3].
Zmarł z powodu ran odniesionych podczas wybuchu prochowni w Delfcie, 12 października 1654. Wówczas zniszczona została jedna czwarta miasta, a tysiące ludzi straciło życie[1]. Zniszczeniu uległo też wiele prac artysty[4].
Malował portrety, sceny rodzajowe, pejzaże oraz obrazy o tematyce religijnej[2][3]. Wywarł wpływ na innych malarzy tworzących w Delfcie, m.in. na Pietera de Hoocha i Jana Vermeera[3][4]. Uczniem Fabritiusa był Matthias Spoors[1].
Najważniejsze dzieła[edytuj | edytuj kod]
- Wskrzeszenie Łazarza (1643) — Muzeum Narodowe w Warszawie[5]
- Autoportret (1647) — Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
- Widok Delftu (1652) — National Gallery w Londynie
- Szczygieł (1654) – Mauritshuis, Haga
- Młody mężczyzna w futrzanej czapce i zbroi (autoportret) (1654) — National Gallery w Londynie
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Wskrzeszenie Łazarza (ok. 1643) -
Carel Fabritius – Widok Delftu (1652) -
Młody mężczyzna w futrzenej czapce i zbroi; prawdop. autoportret (1654) -
Szczygieł (1654) -
Strażnik (1654)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Carel Fabritius [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2021-06-04] (ang. • niderl.).
- ↑ a b c Lothar Altmann (red.), Leksykon malarstwa i grafiki, Warszawa: Arkady, 2012, s. 158, ISBN 978-83-213-4729-5 (pol.).
- ↑ a b c d e Ian Chilvers, Concise Oxford Dictionary of Art and Artists, Oxford University Press, 1990, s. 155, ISBN 0-19-866166-5 (ang.).
- ↑ a b Herbert Edward Read, Nikos Stangos (red.), The Thames & Hudson Dictionary of Art and Artists, Londyn: Thames & Hudson, 1994, ISBN 978-0-500-20274-6 (ang.).
- ↑ Carel Fabritius, Wskrzeszenie Łazarza [online], cyfrowe Muzeum Narodowe w Warszawie [dostęp 2024-04-11].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ian Chilvers: Oksfordzki leksykon sztuki. Warszawa: Arkady, 2002, s. 231. ISBN 83-213-4157-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Carel Fabritius w Artcyclopedia.com. [dostęp 2009-03-01]. (ang.).
- Notka biograficzna w Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. [dostęp 2009-03-01]. (niderl.).