Ciepłe (województwo pomorskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ciepłe
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	tczewski
Gmina	Gniew
Liczba ludności	339
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	83-140
Tablice rejestracyjne	GTC
SIMC	0161111
	Położenie na mapie gminy Gniew Ciepłe
	Położenie na mapie Polski Ciepłe
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Ciepłe
	Położenie na mapie powiatu tczewskiego Ciepłe
	53°51′15″N 18°50′28″E/53,854167 18,841111
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ciepłe (niem. Warmhof) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew. Przysiółkiem wsi jest Kotło^[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Grodzisko w Ciepłem[edytuj | edytuj kod]

Na terenie wsi u ujścia rzeki Wierzycy do Wisły znajduje się piastowskie grodzisko z około X wieku, które wzmocnione było przez dwa mniejsze grody w pobliżu brzegu Wisły. Gród główny powstał z inicjatywy Piastów i był ważnym obiektem w strukturach administracyjnych państwa piastowskiego^[4]. Upadek grodu przypada na wiek XII.

Cmentarzysko w Ciepłem[edytuj | edytuj kod]

Do zespołu odkrytych obiektów archeologicznych należy również cmentarzysko, na którym po raz pierwszy w 1900 roku odkryto elitarne groby komorowe datowane na lata 1000–1030 (czasy panowania Bolesława Chrobrego). Po analizach genetycznych stwierdzono, że pochowani w grobach wojownicy pochodzili ze Skandynawii^[5]. Do wyposażenia odnalezionego grobu mężczyzny należał miecz z szeroką srebrną głowicą, włócznia, strzemiona, waga z odważnikami, ostrogi typu lutomierskiego. Grób kobiecy wyposażony został w naszyjnik wykonany z kryształu górskiego, agatu i srebra oraz monet arabskich^[6]. Nie ulega wątpliwości, że pochowano w nich osoby o wysokim statusie społecznym, najprawdopodobniej przedstawicieli elit społeczno-politycznych państwa pierwszych Piastów.

Ponownie cmentarzysko było użytkowane w latach 1075-1150, jednak w tym okresie cmentarzysko nie miało aż tak elitarnego charakteru^[7]^[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17563
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 168 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Tetryt 0161128
↑ SławomirS. Wadyl SławomirS., WĘGRY. THE SETTLEMENT COMPLEX IN THE POMERANIAN-PRUSSIAN BORDERLAND IN THE 11TH-12TH C. // WĘGRY. ZESPÓŁ OSADNICZY NA POGRANICZU POMORSKO-PRUSKIM W XI-XII W. [online] [dostęp 2017-02-15] (ang.).
↑ Szymon Zdziebłowski: Naukowcy: czterej wojownicy pochowani w XI w. w grobowcach na Pomorzu pochodzili ze Skandynawii. naukawpolsce.pap.pl, 2020-01-15. [dostęp 2020-01-17].
↑ Zdzisław Skrok, Czy wikingowie stworzyli Polskę? s.286
↑ SławomirS. Wadyl SławomirS., MarcinM. Fedoruk MarcinM., Gdańscy archeolodzy odkrywają cmentarzysko w Ciepłem [online], Archeologia Żywa, 25 stycznia 2019 [dostęp 2019-12-16] (pol.).
↑ Ratajczyk Zdzisława, Nowe odkrycia na cmentarzysku z okresu wczesnego średniowiecza w Ciepłem, gm. Gniew, stanowisko 6, [w:] M. Fudziński, H. Paner (red.), XVII Sesja Pomorzoznawcza, vol. 1: Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza, Gdańsk 2011, ss. 553–570.

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 17563

[2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 168 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[3] Tetryt 0161128

[4] SławomirS. Wadyl SławomirS., WĘGRY. THE SETTLEMENT COMPLEX IN THE POMERANIAN-PRUSSIAN BORDERLAND IN THE 11TH-12TH C. // WĘGRY. ZESPÓŁ OSADNICZY NA POGRANICZU POMORSKO-PRUSKIM W XI-XII W. [online] [dostęp 2017-02-15] (ang.).

[pap-5] Szymon Zdziebłowski: Naukowcy: czterej wojownicy pochowani w XI w. w grobowcach na Pomorzu pochodzili ze Skandynawii. naukawpolsce.pap.pl, 2020-01-15. [dostęp 2020-01-17].

[6] Zdzisław Skrok, Czy wikingowie stworzyli Polskę? s.286

[7] SławomirS. Wadyl SławomirS., MarcinM. Fedoruk MarcinM., Gdańscy archeolodzy odkrywają cmentarzysko w Ciepłem [online], Archeologia Żywa, 25 stycznia 2019 [dostęp 2019-12-16] (pol.).

[8] Ratajczyk Zdzisława, Nowe odkrycia na cmentarzysku z okresu wczesnego średniowiecza w Ciepłem, gm. Gniew, stanowisko 6, [w:] M. Fudziński, H. Paner (red.), XVII Sesja Pomorzoznawcza, vol. 1: Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza, Gdańsk 2011, ss. 553–570.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Miasto	Gniew
Wsie	Brody Pomorskie Ciepłe Dąbrówka Gogolewo Jaźwiska Jeleń Kolonia Ostrowicka Kuchnia Kursztyn Nicponia Opalenie Ostrowite Piaseczno Pieniążkowo Polskie Gronowo Półwieś Rakowiec Szprudowo Tymawa Widlice Wielkie Walichnowy Włosienica
Osada	Aplinki
Części wsi	Abisynia Duchy Jeleń Szlachecki Majątek Małe Gronowo Marianki Na Piaskach Nowy Dwór Osady (Opalenie) Pieniążkowskie Pola Podwał Tymawa-Wybudowanie Widlice Dolne Widlice Górne Wielkie Gronowo
Kolonie wsi	Bielica Gogolewo-Pola Jaźwiska Małe Małe Wyręby Milanowo Osady (Jeleń) Piaseckie Pole Pod Lasem (Półwieś) Potłowo Półwieskie Góry Rzym Szprudowo-Wybudowanie Trzy Króle
Osady wsi	Brodzkie Młyny Cierzpice Dębiny Dębowo Duże Wiosło Jelenica Jesionna Mała Karczma Małe Wiosło Pod Górami Rakówko Stary Młyn Wielkie Wyręby
Osada leśna wsi	Pólko
Osiedla wsi	Osiedle Kraziewicza Osiedle Leśne
Przysiółki wsi	Betlejem Dębowy Las Gaj Gogolewo-Las Jeleń Królewski Kotło Księże Włóki Pilcki Pod Lasem (Piaseczno) Przeczki Rozgarty Szeligi