Cmentarz ewangelicki w Siemianowicach Śląskich – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cmentarz ewangelicki
w Siemianowicach Śląskich
Obiekt zabytkowy nr rej. A/649/2020[1] z dn. 18.05.2020 r.[2]
Ilustracja
Główna aleja (2020)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Siemianowice Śląskie

Adres

ul. Cmentarna[1]

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

luteranizm

Stan cmentarza

czynny

Powierzchnia cmentarza

62,15 a

Data otwarcia

1886

Zarządca

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Siemianowicach Śląskich

Położenie na mapie Siemianowic Śląskich
Mapa konturowa Siemianowic Śląskich, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelickiw Siemianowicach Śląskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelickiw Siemianowicach Śląskich”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelickiw Siemianowicach Śląskich”
Ziemia50°18′11,9″N 19°02′44,6″E/50,303306 19,045722

Cmentarz ewangelicki w Siemianowicach Śląskichcmentarz założony w 1886 roku w Siemianowicach Śląskich, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Teren pod cmentarz został wytyczony w 1886 roku[3] dość daleko od centrum miasta[3], przy drodze do Parku Pszczelnik[3]. Nekropolię poświęcono w 1887 roku[3]. W 1890 roku na przecięciu alej umieszczono krucyfiks, ufundowany przez braci Richarda i Wilhelma Fitznerów[3], co poświadcza inskrypcja u podstawy cokołu[3]. Na cmentarzu zachowały się nagrobki z końca XIX wieku[4]; jednak wiele nagrobków jest w złym stanie[4], część inskrypcji jest nieczytelna[5]. W 2020 roku nekropolia została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego[1]. Cmentarz jest nadal wykorzystywany do celów grzebalnych[6].

Pochowani[edytuj | edytuj kod]

  • fundatorzy gminy ewangelickiej Siemianowic[3]
  • rodzina Fitznerów: Richard[5] i Wilhelm junior z żoną Anną[3] oraz ich syn Max[5]
  • Gustaw Kramer, księgowy[4]
  • Theodor Meyer, dyrektor kopalni[4]
  • Erich Nagel, dyrektor kopalni[4]
  • Jan Pellar, inżynier[4]
  • Jerzy Pilarski, radca Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce[7]
  • Richard Radmann, naczelny lekarz[4]

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz wytyczono na planie prostokąta[3] o powierzchni 62,15 a[3], przez środek biegnie jedna szeroka aleja[3] od bramy wejściowej[4], z którą krzyżuje się druga aleja w połowie jej długości[3]. Na ich przecięciu znajduje się pięciometrowy cynowy krucyfiks na kamiennym postumencie[3]. Z tyłu cokołu znajduje się inskrypcja „1890”[3]. Na frontowej części cokołu umieszczono tablicę z czarnego marmuru z inskrypcją: Ich bin die Auferstehung und das Leben. Wer an mich glaubt der wird leben ob er gleich stürbe (pol. Jam jest Zmartwychwstanie i Żywot. Kto we mnie wierzy, choćby i umarł żyć będzie), będącą cytatem z Ewangelii[3] według świętego Jana[8].

Na końcu głównej alei znajduje się grobowiec[4], kryjący prawdopodobnie prochy Richarda Fitznera[4][5]. Przy krawędzi nekropolii znajduje się kaplica cmentarna[9].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 114 [dostęp 2020-11-24].
  2. Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 30 października 2020 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-03)]. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-11-26]
  3. a b c d e f g h i j k l m n o Pilarska 2019 ↓, s. 123.
  4. a b c d e f g h i j Pilarska 2019 ↓, s. 124.
  5. a b c d ZEW: Zapomniane groby to zapomniana historia. „Śląskie Siemianowice”, 2018-07-10. [dostęp 2020-11-24].
  6. Pilarska 2019 ↓, s. 125.
  7. Zmarł śp. Jerzy Pilarski. Centrum Informacyjne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce. [dostęp 2020-11-25].
  8. Wykaz obiektów zabytkowych na terenie Siemianowic Śląskich. Urząd Miasta w Siemianowicach Śląskich. s. [2]. [dostęp 2020-11-25].
  9. Pilarska 2019 ↓, s. 132.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]