French
DeutschCmentarz ewangelicki w Wilnie – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Kaplica wśród pozostałości cmentarnych | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | Pamėnkalnio |
| Typ cmentarza | wyznaniowy |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Data otwarcia | 1800 |
| Data likwidacji | 1956 |
Położenie na mapie Wilna  | |
Położenie na mapie Litwy  | |
 54°41′02,4″N 25°16′08,4″E/54,684000 25,269000 | |
Cmentarz ewangelicki w Wilnie – położony na Pohulance, na Górze Bouffałowej. Nieistniejącą dziś kaplicę cmentarną zbudowano w 1819; projektował ją Karol Schildhausen.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz został założony według planów wileńskiego ogrodnika Webera. Początkowo był to cmentarz luterański, ale od 1830 miały tam miejsce także pochówki kalwińskie.
Uszkodzony w trakcie działań wojennych; zamknięty w 1956; niektóre nagrobki przewieziono na cmentarz na Rossie i na Sołtaniszki. W 1960 zburzono kaplicę cmentarną i na tym terenie utworzono park miejski oraz zbudowano w 1974 „Pałac Ślubów“. Jedynym obiektem, który pozostał na terenie dawnego cmentarza jest klasycystyczne mauzoleum Niszkowskich (architekt Karol Podczaszyński) – to jedyna dziś pozostałość nekropolii, dziś tak zwany kiosk z pamiątkami. W mauzoleum tym pochowany został Jan Fryderyk Niszkowski (1774–1816), polski profesor chirurgii Uniwersytetu Wileńskiego[1].
Pochowani[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz bardzo ważny dla historii Wilna; spoczęło na nim wielu wybitnych Wilnian:
- Bolesław Bohusz-Siestrzeńcewicz – polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego,
- Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz – malarz
- Michał Jastrzębski – polski duchowny ewangelicko-reformowany, superintendent Wileńskiego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego,
- Szymon Konarski – polski działacz niepodległościowy, powstaniec listopadowy; stracony w 1839 przez Rosjan za rogatkami Pohulanki,
- Jan Fryderyk Niszkowski – polski profesor chirurgii Uniwersytetu Wileńskiego,
- Karol de Perthées – polski kartograf,
- Wawrzyniec Puttkamer – marszałek szlachty powiatu lidzkiego,
- Aleksander Strauss – polski artysta malarz i fotografik,
- Maciej Vorbek-Lettow – lekarz nadworny króla Polski Władysława IV,
- Aleksander Zasztowt – polski działacz polityczny, dziennikarz, poseł na Sejm Wileński i Ustawodawczy Rzeczypospolitej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Krzysztof Wałejko (z zespołem red. ks. Marek Borysiak, Anna Franko, Irena Jutkiewicz i Katarzyna Jutkiewicz: Praktyczny przewodnik po Wilnie. Przedsiębiorstwo Wydawnicze "Krzysztof Wałejko", Suwałki 2003, s. 99. ISBN 83-918978-2-6.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Edmund Małachowicz, Wilno, Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 1996, ISBN 83-7085-182-7, OCLC 749625807.
- http://przegladbaltycki.pl/6256,pamiec-ludzka-krucha-dawne-cmentarze-ewangelickie-wilnie.html
