Dan Gurney – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł od 2018-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Daniel Gurney

Dan Gurney na torze Nürburgring (1965)
Imię i nazwisko	Daniel Sexton Gurney
Państwo	Stany Zjednoczone
Data i miejsce urodzenia	13 kwietnia 1931 Port Jefferson
Data i miejsce śmierci	14 stycznia 2018 Newport Beach
Sukcesy
1967: 24h Le Mans (zwycięzca)
Multimedia w Wikimedia Commons

Daniel Sexton „Dan” Gurney (ur. 13 kwietnia 1931 w Port Jefferson, zm. 14 stycznia 2018 w Newport Beach^[1][2]) – amerykański kierowca wyścigowy, konstruktor i założyciel zespołu All American Racers.

Obok Bruce’a McLarena i Jacka Brabhama należy do najbardziej wizjonerskich kierowców wyścigowych w historii, którzy z powodzeniem przełożyli swoją wiedzę i umiejętności na sukcesy w barwach samochodów własnej konstrukcji.

Jako pierwszy kierowca w historii używał tzw. kasku zamkniętego, w którym twarz była osłonięta wizjerem.

Jest autorem tzw. Gurney Flap, metalowej listwy montowanej na zakończeniu tylnego spojlera. Rozwiązanie to zostało zaadaptowane przez konstruktorów na całym świecie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn śpiewaka operowego po ukończeniu szkoły średniej przeprowadził się wraz z rodziną do Kalifornii, gdzie w 1955 roku rozpoczął swoją karierę wyścigową. Trzy lata później pojawił się w Europie, startując w 24-godzinnym wyścigu w Le Mans za kierownicą Ferrari.

Formuła 1[edytuj | edytuj kod]

W 1959 roku udanie zadebiutował w Formule 1 w barwach Ferrari, dwukrotnie stając na podium (Grand Prix Niemiec oraz Portugalii). Jednak styl zarządzania zespołem przez charyzmatycznego Enzo Ferrariego nie odpowiadał Amerykaninowi i współpraca dobiegła końca po zaledwie jednym sezonie.

W 1960 roku startował w prywatnie wystawionym samochodzie BRM, lecz nie ukończył aż sześciu z siedmiu wyścigów. W efekcie nie zdobył ani jednego punktu. Mimo tych niepowodzeń, Amerykanin znalazł się na celowniku fabrycznej ekipy Porsche – został kierowcą zespołu przez kolejne dwa sezony; w 1962 roku zwyciężył w Grand Prix Francji na torze Rouen. Było to jego pierwsze zwycięstwo w karierze i jedyne w historii startów Porsche w F1.

W latach 1963–1965 startował w zespole Jacka Brabhama. W sezonie 1964 odniósł dwa zwycięstwa (we Francji oraz Meksyku), natomiast w kolejnym pięć razy z rzędu stawał na podium. Po zakończeniu kariery przez Phila Hilla w naturalny sposób został najlepszym amerykańskim kierowcą w F1, jednak nie mógł nawiązać walki o mistrzostwo świata z Jimem Clarkiem oraz Johnem Surteesem.

All American Racers[edytuj | edytuj kod]

Już w 1962 roku Gurney wraz z Carrollem Shelby opracował plany stworzenia własnego zespołu wyścigowego. Dzięki wsparciu koncernu oponiarskiego Goodyear plany te zmaterializowały się w 1965 roku. Gurney odszedł z zespołu Jacka Brabhama, by w sezonie 1966 startować we własnym samochodzie, który nosił nazwę Eagle (ang. Orzeł). Od tego momentu wszystkie modele produkowane przez Gurneya nosiły tę nazwę, także w latach późniejszych, poza Formułą 1. W 1966 roku Gurney używał jeszcze silników Coventry-Climax, lecz docelowo samochody Eagle miały być napędzane jednostkami Weslake, co ostatecznie nastąpiło w 1967 roku.

Plany podboju Formuły 1 były imponujące; szczególnie po zwycięstwie w Grand Prix Belgii na torze Spa-Francorchamps wydawało się, że Gurney wreszcie będzie mógł skutecznie włączyć się do walki o mistrzostwo świata. Samochody (w Europie zespół startował pod nazwą Anglo American Racers) okazały się bardzo awaryjne, po zwycięstwie w Belgii Gurney ukończył jeszcze tylko jeden wyścig i w klasyfikacji końcowej uplasował się na ósmym miejscu. Sezon 1968 był jeszcze gorszy, Gurney zdobył tylko trzy punkty i zdecydował o wycofaniu się z Formuły 1, zarówno jako kierowca, jak i właściciel zespołu.

Mimo niepowodzenia w F1, Gurney odniósł spektakularny sukces w 1967 roku, gdy wraz z A.J. Foytem triumfował w 24 godzinnym wyścigu w Le Mans za kierownicą Forda GT40. Był pierwszym kierowcą, który świętował zwycięstwo poprzez entuzjastyczne otwarcie butelki szampana.

W 1970 roku powrócił na krótko do F1, zastępując tragicznie zmarłego Bruce’a McLarena w trzech wyścigach. Ogółem w latach 1959–1970 wystąpił w 86 Grand Prix, odnosząc 4 zwycięstwa; zdobył także 3 pole position. Pod względem zwycięstw F1 wśród amerykańskich kierowców lepszy jest tylko Mario Andretti (który jednak urodził się we Włoszech).

Powrót do Stanów Zjednoczonych[edytuj | edytuj kod]

Kontynuował karierę w Stanach Zjednoczonych w serii USAC National Championship (poprzedniku IndyCar). W 1969 roku zajął czwarte miejsce w klasyfikacji końcowej, mimo iż wystartował tylko w połowie wyścigów. Łącznie w swojej karierze w National Championship wystąpił w 28 wyścigach, z których 8 wygrał. Trzykrotnie stawał na podium Indianapolis 500 (dwukrotnie zajmował drugie miejsce, raz był trzeci).

W latach 70. startował okazyjnie, głównie w serii NASCAR, koncentrując się na prowadzeniu własnego zespołu w mistrzostwach IndyCar oraz Trans-Am. Ostatni wyścig jako czynny kierowca zaliczył na torze Riverside International Raceway w 1980 roku.

W 1986 roku zdecydował wycofać zespół z mistrzostw IndyCar, jednak ciągle odnosił ogromne sukcesy w serii IMSA (następcy cyklu Can-Am), gdzie jego samochody w pewnym okresie zanotowały 17 kolejnych zwycięstw.

Wrócił do IndyCar w 1996 roku dzięki koncernowi Toyoty, która zdecydowała się wejść na rynek amerykańskich wyścigów. Jednak napędzane japońskimi silnikami Eagle wyraźnie ustępowały rywalom i po czterech latach współpraca dobiegła końca. Jednocześnie Gurney po raz drugi – i definitywny – wycofał zespół ze startów.

Wyniki w Indianapolis 500[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Oficjalna strona zespołu All American Racers. allamericanracers.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-03-22)]. (ang.)