French
DeutschDries van Agt – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Dries van Agt (1980) | |
| Pełne imię i nazwisko | Andreas Antonius Maria van Agt |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 2 lutego 1931 |
| Data i miejsce śmierci | 5 lutego 2024 |
| Premier Holandii | |
| Okres | od 19 grudnia 1977 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
 | |
| Odznaczenia | |
 | |
Andreas Antonius Maria „Dries” van Agt (ur. 2 lutego 1931 w Geldrop[1], zm. 5 lutego 2024 w Nijmegen[2]) – holenderski polityk, prawnik, dyplomata i nauczyciel akademicki, działacz Katolickiej Partii Ludowej (KVP) i Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego (CDA), parlamentarzysta, wicepremier i minister, w latach 1977–1982 premier Holandii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1949 ukończył szkołę średnią w Eindhoven, a w 1955 studia prawnicze na Katolickim Uniwersytecie w Nijmegen. Praktykował w prywatnej kancelarii prawniczej, po czym w 1958 przeszedł do administracji rządowej. Do 1968 był urzędnikiem w resortach rolnictwa i sprawiedliwości, w 1968 został wykładowcą w katedrze prawa publicznego macierzystej uczelni[1].
Był aktywistą Katolickiej Partii Ludowej. Od lipca 1971 do września 1977 sprawował urząd ministra sprawiedliwości, od maja 1973 pełnił jednocześnie funkcję wicepremiera, a od kwietnia do maja 1973 czasowo wykonywał obowiązki ministra kultury. W międzyczasie w 1973 zasiadł w Tweede Kamer. Do niższej izby Stanów Generalnych uzyskiwał reelekcję w wyborach w 1977, 1981 i 1982. W październiku 1976 został liderem federacyjnego Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego, który w 1980 przekształcił się w jednolitą partię[1].
W grudniu 1977 Dries van Agt objął urząd premiera, który sprawował do listopada 1982[1]. Kierował w tym czasie trzema kolejnymi holenderskimi gabinetami[3]. Od maja 1982 jednocześnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych. Zrezygnował po wyborach z 1982, ustępując również w październiku tegoż roku ze stanowiska lidera CDA[1].
W latach 1983–1987 był komisarzem królowej w prowincji Brabancja Północna. Później związał się z dyplomacją Wspólnoty Europejskiej. Był jej ambasadorem w Tokio (1987–1989) i Waszyngtonie (1989–1995)[1]. Został również członkiem InterAction Council, organizacji zrzeszającej byłe głowy państw i szefów rządów. Od połowy lat 90. gościnnie wykładał na uniwersytetach w Japonii. W 2009 objął funkcję prezesa fundacji The Rights Forum[4].
Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Oranje-Nassau (1982) oraz Medalem za Przedsiębiorczość i Talent Orderu Domowego Orańskiego (1974). Otrzymał doktoraty honoris causa kilku uczelni z Japonii, Korei Południowej i Stanów Zjednoczonych[1].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Od 1958 jego żoną była Eugenie van Agt-Krekelberg, z którą miał trójkę dzieci[5].
W 2019 doznał wylewu krwi do mózgu. 5 lutego 2024 wraz z żoną poddał się eutanazji[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Mr. A.A.M. (Dries) van Agt, parlement.com [zarchiwizowane 2013-01-28] (niderl.).
- ↑ Oud-premier Dries van Agt (93) overleden [online], NOS, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09] (niderl.).
- ↑ Kabinetten sinds 1945 [online], rijksoverheid.nl [dostęp 2017-04-30] (niderl.).
- ↑ Biografie, driesvanagt.nl [dostęp 2017-04-30] [zarchiwizowane 2016-10-19] (niderl.).
- ↑ Niels Klaassen, Oud-premier Dries van Agt (93) overleden: „Hij stierf hand in hand samen met zijn vrouw Eugenie” [online], parool.nl, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09] (niderl.).
- ↑ Waldemar Stelmach, Były premier Holandii i jego żona poddali się eutanazji [online], RMF24, 9 lutego 2024 [dostęp 2024-02-09].
