Dziwnówek – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dziwnówek
	wieś
	; Dziwnówek z lotu ptaka
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	kamieński
Gmina	Dziwnów
Liczba ludności (2022)	416
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	72-420
Tablice rejestracyjne	ZKA
SIMC	0774813
	Położenie na mapie gminy Dziwnów Dziwnówek
	Położenie na mapie Polski Dziwnówek
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Dziwnówek
	Położenie na mapie powiatu kamieńskiego Dziwnówek
	54°02′04″N 14°48′21″E/54,034444 14,805833
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Dziwnówek (niem. Klein Dievenow^[4]) – wieś w północno-zachodniej Polsce, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Dziwnów, 4,5 km na wschód od mostu zwodzonego w Dziwnowie.

Według danych z 2008 r. wieś miała 404 mieszkańców^[5].

W Dziwnówku nad morzem wyznaczono letnie kąpielisko obejmujące 400 m linii brzegowej^[6].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Dziwnówek leży w zachodniej części wybrzeża woj. zachodniopomorskiego, w północnej części powiatu kamieńskiego. Wieś znajduje się u nasady Mierzei Dziwnowskiej pomiędzy Morzem Bałtyckim a Zatoką Wrzosowską, będącego północną częścią Zalewu Kamieńskiego. Miejscowość położona jest na Wybrzeżu Trzebiatowskim – jednym z mezoregionów Pobrzeża Szczecińskiego. Historycznie Dziwnówek znajduje się w północnej części Pomorza Zachodniego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Do 1945 miejscowość występowała pod niemiecką nazwą Klein Dievenow. W marcu 1945 roku na tych terenach toczyły się ciężkie walki z Niemcami. Walczył tu m.in. ówczesny podporucznik Wojciech Jaruzelski dowodzący oddziałem zwiadu w składzie 5 pułku piechoty 2 Dywizji WP^[7].

W latach 1965-1970 wybudowano przebiegającą przez wieś tzw. „Słoneczną Promenadę”, szosę w kierunku wschodnim łączącą wszystkie uzdrowiska^[8]. W latach 1974–2005 Dziwnówek był uznany przez rząd za miejscowość posiadającą warunki do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego, dzięki czemu mogły być prowadzone tu zakłady lecznictwa^[9]. W oparciu o właściwości warunków naturalnych ustalono dla zakładów lecznictwa w Dziwnówku pierwszoplanowe kierunki leczenia: choroby układu oddechowego wieku dziecięcego i choroby narządów ruchu wieku dziecięcego. Ponadto ustalono drugoplanowy kierunek klimatyczno-usprawniający^[10].

18 lipca 1982 wmurowano akt erekcyjny pod budowę we wsi kościoła. Uroczystości przewodził biskup Stanisław Stefanek^[11].

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Największą atrakcją turystyczną Dziwnówka jest morze oraz szeroka, piaszczysta plaża. Jej klifowy fragment na wschód od miejscowości od 2017 objęty jest ochroną jako rezerwat przyrody Klif w Dziwnówku^[12].

W Dziwnówku łączą się drogi wojewódzkie: biegnąca wzdłuż wybrzeża droga wojewódzka nr 102 z Międzyzdrojów na wschód do Kołobrzegu z drogą nr 107 przez Kamień Pomorski do drogi krajowej nr 3.

Przy rondzie współczesny kościół parafialny pw. św. Maksymiliana Maria Kolbe (projektował Jerzy Okniński, 1981-82)^[13] oraz pomnik (odsłonięty w 1975 r.)^[14] poświęcony żołnierzom polskim 2 Dywizji Piechoty I Armii WP walczącym podczas II wojny światowej.

W centrum, u zbiegu ulic Wolności i Kamieńskiej węzeł znakowanych szlaków turystycznych:

Szlak Nad Bałtykiem i Zalewem Szczecińskim (Dziwnówek→ Kamień Pomorski→ Wolin→ Lubin→ Międzyzdroje→ Świnoujście)
E9 Szlak Nadmorski im. dr. Czesława Piskorskiego (Dziwnów→ Pobierowo)
R10 Międzynarodowy szlak rowerowy wokół Bałtyku (Dziwnów→ Pobierowo)

Dziwnówek jest miejscowością uzdrowiskową, w której leczone są schorzenia układu oddechowego u dzieci. Ujęcie wody mineralnej chlorkowo-sodowej nie jest eksploatowane od roku 1950^[15]

.

Latarnia morska[edytuj | edytuj kod]

W centrum, przy głównej drodze prowadzącej do Dziwnowa i Międzyzdrojów, znajduje się metalowa atrapa latarni morskiej, w której prowadzony jest obecnie sklep z pamiątkami, a kilkanaście lat temu była tam kawiarnia. Pierwotnie, w latach 70., była zlokalizowana w Kamieniu Pomorskim.

Została tam wybudowana przez mleczarnię na Turniej Miast, organizowany przez telewizję. Władze Gminy Dziwnów zleciły przewiezienie jej do Dziwnówka i funkcjonowała jako kiosk, w którym sprzedawano produkty mleczarni. Następnie została zakupiona przez prywatne osoby.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 29293
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 246 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte von der Reichseinigung 1871 bis zur Wiedervereinigung 1990. usedom.html. (Online-Material zur Dissertation, Osnabrück 2006)
↑ Plan Odnowy Miejscowości Dziwnówek na lata 2008–2015. Szczecin: Europejskie Centrum Doradcze, 2008-06, s. 8 (Uchwała Nr XXXVI/218/2008 Rady Miejskiej w Dziwnowie z dnia 21 października 2008 r.)
↑ Uchwała Nr XXXVI/467/2013 Rady Miejskiej w Dziwnowie z dnia 27 marca 2013 r. ws. wykazu kąpielisk (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2013 r. poz. 1821)
↑ Peter Raina "Jaruzelski" Wydawnictwo "Efekt" Warszawa 2001 ISBN 83-88900-00-5 str. 56
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 135, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 1974 r. zmieniające rozporządzenie ws. rozciągnięcia niektórych przepisów o uzdrowiskach na inne miejscowości (Dz.U. z 1974 r. nr 16, poz. 89)
↑ Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 21 września 1981 r. zmieniające (Dz.Urz.MZ z 1981 r. Nr 10, poz. 38)
↑ M.W., Nowy kościół w Dziwnówku, w: Przewodnik Katolicki, nr 27/1982, s.7
↑ Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 17 stycznia 2017 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Klif w Dziwnówku”. szczecin.uw.gov.pl, 24 stycznia 2017. [dostęp 2019-01-04].
↑ Roman Kostynowicz: Kościoły archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, Tom II. Szczecin: Ottonianum, 2000, s. 343. ISBN 83-7041-202-5.
↑ Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski: Pomorze Zachodnie i Środkowe. Warszawa: Sport i Turystyka, 2001, s. 144. ISBN 83-7200-583-4.
↑ Atlas uzdrowisk polskich. Warszawa – Wrocław: PPWK, 1990, s. 42. ISBN 83-7000-070-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Dziwnówek na stronie gminy Dziwnów. dziwnow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-29)].

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 29293

[2] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07] .

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 246 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[rademacher-4] Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte von der Reichseinigung 1871 bis zur Wiedervereinigung 1990. usedom.html. (Online-Material zur Dissertation, Osnabrück 2006)

[5] Plan Odnowy Miejscowości Dziwnówek na lata 2008–2015. Szczecin: Europejskie Centrum Doradcze, 2008-06, s. 8 (Uchwała Nr XXXVI/218/2008 Rady Miejskiej w Dziwnowie z dnia 21 października 2008 r.)

[6] Uchwała Nr XXXVI/467/2013 Rady Miejskiej w Dziwnowie z dnia 27 marca 2013 r. ws. wykazu kąpielisk (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2013 r. poz. 1821)

[7] Peter Raina "Jaruzelski" Wydawnictwo "Efekt" Warszawa 2001 ISBN 83-88900-00-5 str. 56

[pomorze-8] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 135, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[9] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 1974 r. zmieniające rozporządzenie ws. rozciągnięcia niektórych przepisów o uzdrowiskach na inne miejscowości (Dz.U. z 1974 r. nr 16, poz. 89)

[10] Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 21 września 1981 r. zmieniające (Dz.Urz.MZ z 1981 r. Nr 10, poz. 38)

[Krzyz-11] M.W., Nowy kościół w Dziwnówku, w: Przewodnik Katolicki, nr 27/1982, s.7

[12] Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 17 stycznia 2017 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Klif w Dziwnówku”. szczecin.uw.gov.pl, 24 stycznia 2017. [dostęp 2019-01-04].

[13] Roman Kostynowicz: Kościoły archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, Tom II. Szczecin: Ottonianum, 2000, s. 343. ISBN 83-7041-202-5.

[14] Jerzy Kosacki, Bogdan Kucharski: Pomorze Zachodnie i Środkowe. Warszawa: Sport i Turystyka, 2001, s. 144. ISBN 83-7200-583-4.

[uzdro-15] Atlas uzdrowisk polskich. Warszawa – Wrocław: PPWK, 1990, s. 42. ISBN 83-7000-070-3.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]