Eduskunta – Wikipedia, wolna encyklopedia

Eduskunta
Suomen eduskunta
Finlands riksdag
Herb Eduskunta
Państwo

 Finlandia

Rodzaj

jednoizbowy

Rok założenia

9 maja 1906

Kierownictwo
Przewodniczący

Jussi Halla-aho (PS)

Wiceprzewodniczący
Struktura
Struktura Eduskunta
Liczba członków

200

Stowarzyszenia polityczne

Koalicja rządząca (109)

  •     Kok. (48)
  •     PS (46)
  •     RKP (10)
  •     KD (5)

Opozycja (91)

Ordynacja

proporcjonalna

Ostatnie wybory

2 kwietnia 2023

Siedziba
Siedziba Eduskunta
Mannerheimintie 30, Helsinki
Strona internetowa

Eduskunta (szw. Riksdagen) – jednoizbowy parlament w Finlandii, wybierany raz na cztery lata w wyborach powszechnych (system proporcjonalny, metoda D’Hondta).

Z uwagi na fakt, że w Finlandii językami urzędowymi są fiński oraz szwedzki, parlament tego państwa posiada dwie oficjalne nazwy w obu językach – eduskunta oraz riksdagen. Fińskie słowo „eduskunta” powstało jako neologizm w XIX wieku i oznacza w przybliżeniu „zgromadzenie reprezentantów”. Zgodnie z zasadami pisowni języka fińskiego, powinno być ono zapisywane małą literą[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Jednoizbowy parlament Finlandii został ustanowiony w 1906 roku w wyniku reform politycznych w Wielkim Księstwie Finlandii, stanowiącym ówcześnie część Imperium Rosyjskiego. Zastąpił dotychczasowy sejm stanowy. Wprowadzono wówczas w pełni równe i powszechne prawo wyborcze. 1 czerwca 1906 czynne i bierne prawo wyborcze otrzymały kobiety (po raz pierwszy w Europie). Pierwsze wybory do parlamentu miały miejsce w 1907. Wybrano wówczas 19 kobiet. Pozycja parlamentu była jednak mocno ograniczona przez podległy jedynie wielkiemu księciu Senat. 15 listopada 1917 Eduskunta stosunkiem głosów 127:68 przyjęła uchwałę o przejęciu najwyższej władzy w kraju. 6 grudnia 1917 stosunkiem głosów 127:68 uchwaliła Deklarację niepodległości[2].

Uprawnienia

[edytuj | edytuj kod]

Do podstawowych funkcji Eduskunty należą:

  • funkcja ustawodawcza – inicjatywa ustawodawcza, która przysługuje deputowanemu i Radzie Państwa, czyli rządowi
  • funkcja kontrolna – możliwość egzekwowania odpowiedzialności parlamentarnej i konstytucyjnej wobec rządu
  • funkcja kreacyjna – powoływanie ombudsmana i jego zastępcy, audytorów państwowych i ich zastępców, trzech audytorów parlamentarnych i ich zastępców, dziewięciu gubernatorów Banku Finlandii.

Eduskunta, przy współudziale prezydenta i sędziów Sądu Najwyższego, wybiera również premiera.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mistä tulee sana eduskunta?. Eduskunta. [dostęp 2023-10-22]. (fiń.).
  2. Jussila, Osmo; Hentila, Seppo; Nevakiki, Jukka: Historia polityczna Finlandii 1809-1999, Universitas, Kraków 2001

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ryszard M. Małajny (red.): Polskie prawo konstytucyjne na tle porównawczym. Warszawa: C.H. Beck, 2013, s. 377-378. ISBN 978-83-255-5261-1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]