French
DeutschEdward Tryjarski – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 31 marca 1923 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 23 sierpnia 2021 |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: orientalistyka, turkologia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Profesura | |
| Instytut | Polski Instytut Spraw Międzynarodowych |
| Odznaczenia | |
  | |
Edward Ignacy Tryjarski (ur. 31 marca 1923 w Warszawie[1], zm. 23 sierpnia 2021 tamże[2]) – polski orientalista, turkolog, profesor nauk humanistycznych.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Konrada[3] (1875–1934) i Wandy z Zawadzkich (1886–1930)[4]. W 1948 ukończył studia prawnicze, w 1950 studia turkologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1948–1950 pracował Studium Języków i Zagadnień Wschodnich Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, w latach 1954–1956 starszym redaktorem i zastępcą kierownika Redakcji Filologii Obcej Państwowego Wydawnictwa Naukowego. Od 1956 pracował w Zakładzie Orientalistycznym Polskiej Akademii Nauk[1]. W 1961 obronił na Uniwersytecie Warszawskim pracę doktorską Dialekt kipczacki Ormian polskich napisaną pod kierunkiem Ananiasza Zajączkowskiego. W 1966 został mianowany docentem[1].
Po likwidacji w 1969 Zakładu Orientalistyki PAN został pracownikiem Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk i pracował tam do przejścia na emeryturę w 1993[1]. W 1974 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1987 tytuł profesora zwyczajnego[1]. Pracował także w PWN, gdzie był sekretarzem i kierownikiem Pracowni Słownika Wyrazów Obcych[1].
W latach 1957–1976 był sekretarzem redakcji, w latach 1977–2004 redaktorem naczelnym Rocznika Orientalistycznego[5]. Wchodził w skład Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN, w 2009 został wybrany jego członkiem honorowym[6].
W swoich badaniach zajmował się językami tureckimi, w tym w szczególności językiem ormiańsko-kipczackim, dziejami tureckich ludów stepowych, dziejami i kulturą Ormian polskich, związkami Polski z dawnymi ludami tureckimi oraz Turcją osmańską[1].
Był mężem Marii Magdaleny z Piotrowskich (1925–2021)[4].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera T-5-8,9)[4].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Opublikował m.in.:
- Dictionnaire arméno-kiptchak; d’après trois manuscrits des collections viennoises (1968–1972)
- Hunowie europejscy, Protobułgarzy, Chazarowie, Pieczyngowie (1975 – z Krzysztofem Dąbrowskim i Teresą Nagrodzka-Majchrzyk)
- Zwyczaje pogrzebowe ludów tureckich na tle ich wierzeń (1991)
- Kultura ludów tureckich w świetle przekazu Mahmūda z Kaszgaru (XI w.) (1993)
- In confinibus Turcarum. Szkice turkologiczne (1995)
- Ormianie w Warszawie. Materiały do dziejów (2001)
- Armeno-Kipchak texts in the Alchemical treatise by Andrzej Torosowicz (17th Century) (2005)
- Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1625–1630 w języku ormiańsko-kipczackim (2010)
- Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1564–1608 w języku ormiańsko-kipczackim (2017)
- Armeno-Kipchak studies. Collected papers (2017)
Tłumaczył także literaturę piękną:
- Mahmut Makal Nasza wieś. Notatki tureckiego nauczyciela wiejskiego (1952) – ze Stanisławem Kałużyńskim
- Ali Sabahttin Wrogowie. Opowiadania anatolijskie (1953) – z Józefem Bielawskim
- W oazie i na stepie. Myśli muzułmańskiego Wschodu (1958) – z Józefem Bielawskim i Franciszkiem Machalskim
- Kobierzec z gwiazd i półksiężyców. Fragmenty z twórczości ludów tureckich (1967) – ze Stanisławem Kałużyńskim
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (15 stycznia 1955)[7]
- Order św. Mesropa Masztoca (Armenia)[8]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny. Tom IV. S-Ż, wyd. Ośrodek Przetwarzania Informacji, Warszawa 2002, s. 517.
- ↑ Zmarł Profesor Edward Tryjarski.
- ↑ Edward Ignacy Tryjarski, imię ojca: Konrad, ur. 31-03-1923 r. IPN BU 2348/1443. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie [1944] 1954–1990 [dostęp 2024-02-05].
- ↑ a b c Cmentarz Stare Powązki: TADEUSZ TRYJARSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-02-05].
- ↑ Marek M. Dziekan, „Rocznik Orientalistyczny” 1914–2014.
- ↑ Skład Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/176 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
- ↑ Matenadaran wyróżnił prof. Edwarda Tryjarskiego. „Awedis”. Nr 17, s. 4, 2013. Warszawa: Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich (FKIDOP). ISSN 2081-450X. [dostęp 2024-02-05].