Edward Whymper – Wikipedia, wolna encyklopedia

Edward Whymper
Ilustracja
Edward Whymper w 1881
Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1840
Londyn

Data śmierci

16 września 1911

Miejsce spoczynku

Cmentarz w Chamonix-Mont-Blanc

Zawód, zajęcie

alpinista

podpis
Matterhorn – widok od strony wschodniej

Edward Whymper (ur. 27 kwietnia 1840 w Londynie, zm. 16 września 1911) – brytyjski alpinista, andynista i odkrywca, zdobywca m.in. Matterhornu w 1865 roku.

W latach 1861–1865 ośmiokrotnie atakował niezdobyty podówczas Matterhorn. W kolejnej próbie 14 lipca 1865 roku wierzchołek Matterhornu został zdobyty przez 7-osobowy zespół Edwarda Whympera, który osiągnął szczyt, wspinając się granią Hörnli. Podczas zejścia czterech uczestników wyprawy zginęło, spadając w przepaść. Na górę swego życia Whymper wszedł jeszcze dwukrotnie: w 1874 i 1895.

Jest pierwszym zdobywcą m.in. następujących szczytów i przełęczy alpejskich:

W latach 1867–1872 zdobywał góry Grenlandii, w latach 1879–1880 szczyty w Andach, a w 1901–1909 Canadian Rockies (Mount Mitchel, Mount Whymper).

Edward Whymper w latach 1879–1880 zdobył najważniejsze szczyty Ekwadoru (Chimborazo, Cotopaxi i in.), dokonał pomiarów ich wysokości i odkrył nieznane dotąd lodowce. Największe znaczenie miały jednak jego badania w dziedzinie choroby wysokościowej. W Andach udało mu się ustalić jej przyczynę i sposoby unikania.

Uchodzi również za jednego z pierwszych twórców sprzętu wspinaczkowego:

  • ok. 1860 r. stworzył „grappling hook”, pierwowzór skyhooka;
  • stosował urządzenie do ściągania liny po zjeździe – kółko stalowe i sznurek – które działa podobnie jak zjazd z repsznurem;
  • używał śpiwora z koca i namiotu perkalowego z podłogą z nieprzemakalnego brezentu (typu podobnego jak w wyprawach arktycznych).