Faza pomorska – Wikipedia, wolna encyklopedia
Faza pomorska – faza postojowa czoła lądolodu skandynawskiego podczas zlodowacenia północnopolskiego.
Wyróżnianie fazy pomorskiej opiera się przede wszystkim na kryterium geomorfologicznym, mianowicie istnieniu wyraźnego ciągu moren czołowych[1], przebiegającego przez Pomorze[2], w przybliżeniu przez okolice Myśliborza, Choszczna, Drawska Pomorskiego, Miastka i Bytowa, a dalej na wschód przez okolice Iławy, Morąga i Olsztyna[3]. Najwyższym wzniesieniem tego ciągu moren jest Wieżyca.
Moreny fazy pomorskiej kontynuują się na zachód na terenie Niemiec, gdzie fazę nazywa się tak samo (Pommern-Phase), a dalej w Danii, gdzie używa się nazwy faza Bælthav[4]. Podczas fazy pomorskiej wody roztopowe lodowca odpływały na zachód Pradoliną Toruńsko-Eberswaldzką[5].
Jako pierwszy fazę tę wyróżnił Paul Woldstedt[6].
Fazę pomorską datuje się na około 16 tys. lat BP[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Leszek Marks , Last Glacial Maximum in Poland, „Quaternary Science Reviews”, 21 (2), 2002, s. 103–110 .
- ↑ Ludmiła Roszko , Recesja ostatniego lądolodu z terenu Polski, [w:] Rajmund Galon (red.), Ostatnie zlodowacenie skandynawskie w Polsce, Warszawa: Instytut Geografii PAN, 1969, s. 65–100 , [Patrz mapę po s. 74].
- ↑ Mapa Geologiczna Polski w skali 1:500 000, Państwowy Instytut Geologiczny .
- ↑ Leszek Marks , Last deglaciation of northern continental Europe, „Cuadernos de Investigación Geográfica”, 41 (2), 2015, s. 279–293 .
- ↑ Ludwig Zöller , Die physische Geographie Deutschlands, Darmstadt: WBG (Wissenschaftliche Buchgesellschaft), 2017, s. 53, ISBN 978-3-534-74279-0 [dostęp 2023-09-05] .
- ↑ P. Woldstedt , Uber Randlagen der letzten Vereisung in Ostdeutschland und Polen und uber die Herausbildung des Netze-Warthe Urstromtales, „Jahrbuch der Preussischen Geologischen Landesanstalt”, 52, 1931, s. 59–67 (niem.).
- ↑ Józef Edward Mojski , Ziemie polskie w czwartorzędzie: zarys morfogenezy, Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny, 2005, ISBN 978-83-7372-846-2 [dostęp 2023-09-05] .