Feliks Paweł Turski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Feliks Turski
Feliks Paweł Turski
Ilustracja
portret pędzla Konstantego Aleksandrowicza z 1788 roku
Herb duchownego
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data i miejsce urodzenia

14 stycznia 1729
Czarnocin

Data i miejsce śmierci

31 marca 1800
Kraków

Miejsce pochówku

bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie

Biskup krakowski
Okres sprawowania

1790–1800

Biskup łucki
Okres sprawowania

1771–1790

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

17 lutego 1754

Nominacja biskupia

22 kwietnia 1765

Sakra biskupia

16 czerwca 1765

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

16 czerwca 1765

Miejscowość

Torczyn[1]

Konsekrator

Antoni Erazm Wołłowicz

Współkonsekratorzy

Józef Michał Ignacy Franciszek Olędzki
Adam Wojna Orański

Dąb przed plebanią przy kościele św. Mikołaja w Międzyrzecu Podlaskim upamiętniający podpisanie Konstytucji 3 maja.

Feliks Paweł Turski herbu Rogala (ur. 14 stycznia 1729 w Czarnocinie, zm. 31 marca 1800 w Krakowie) – biskup chełmski od 22 kwietnia 1765 roku do 4 marca 1771 roku, biskup łucki w 1771, biskup krakowski od 20 listopada 1788, od 1773 proboszcz międzyrzecki, konsyliarz Rady Nieustającej[2], członek konfederacji targowickiej[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kształcił się w kolegium prowadzonym przez OO Misjonarzy w Łowiczu. Dalsze studia po 1747 odbył w Rzymie, gdzie w 1754 uzyskał stopień doktora obojga praw i przyjął święcenia kapłańskie.

W 1754 mianowany kanonikiem gnieźnieńskim i warszawskim. Przewodniczył Trybunałowi Głównemu Koronnemu od 1763 roku. Członek konfederacji 1773 roku[4]. Jako członek delegacji na Sejmie Rozbiorowym 1773-1775 był przedstawicielem opozycji[5]. 18 września 1773 roku podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów ziem zagarniętych przez Rosję, Prusy i Austrię w I rozbiorze Polski[6]. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku[7] Konsyliarz Departamentu Sprawiedliwości Rady Nieustającej w 1788 roku[8]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[9]. W 1791 odbierał od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przysięgę na wierność Konstytucji 3 Maja. W 1794 przekazał pieniądze i srebra ze skarbca katedry wawelskiej Tadeuszowi Kościuszce na potrzeby powstania. Po upadku powstania kościuszkowskiego i po wkroczeniu wojsk austriackich i pruskich do Krakowa wezwał księży diecezji krakowskiej do kontynuowania pracy duszpasterskiej w swoich parafiach. Był ostatnim księciem siewierskim na biskupstwie krakowskim mimo utraty przez biskupów krakowskich Siewierza. Musiał pogodzić się z konfiskatą dóbr kościelno-zakonnych prowadzoną przez władze austriackie. Przed plebanią w Międzyrzecu Podlaskim posadził dąb upamiętniający uchwalenie Konstytucji 3 maja. Pochowany w katedrze wawelskiej.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Krzysztof R. Prokop, Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, t. 86, 2006, s. 324.
  2. Aleksander Czaja, Między tronem, buławą i dworem petersburskim, Warszawa 1988, s. 77.
  3. Korrespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Kraiowe y Zagraniczne. 1792, no 62, s. 566.
  4. Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny, LXXIX, nr 3, 1972, s. 559.
  5. Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: Kwartalnik Historyczny, LXXIX, nr 3, 1972, s. 557, 559.
  6. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 20-48.
  7. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 527.
  8. Kalendarzyk Polityczny Na Rok Przestępny 1788, Warszawa 1788, [b.n.s]
  9. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 307.
  10. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Świętego Stanisława, Warszawa 2006, s. 178.
  11. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 212.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Bolesław Przybyszewski, "Krótki zarys dziejów diecezji krakowskiej", t.II, Kraków 1993
  • Encyklopedia Krakowa, wyd. PWN, Kraków 2000
  • Krzysztof Rafał Prokop: Sylwetki biskupów łuckich. Biały Dunajec: Ostróg: "Wołanie z Wołynia", 2001. ISBN 83-911918-7-7.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]