Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg – Wikipedia, wolna encyklopedia

Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1875
Kemberg, Królestwo Prus, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

10 listopada 1944
Berlin, III Rzesza

Ambasador Niemiec w Persji
Okres

od 23 czerwca 1923
do czerwiec 1931

Poprzednik

Rudolf Sommer (jako kierownik placówki)

Następca

Wipert von Blücher

Ambasador Niemiec w Rumunii
Okres

od 1931
do 1934

Poprzednik

Gerhard von Mutius

Następca

Georg von Dehn-Schmidt

Ambasador Niemiec w ZSRR
Okres

od 1934
do 22 czerwca 1941

Przynależność polityczna

NSDAP

Poprzednik

Rudolf Nadolny

Następca

zerwanie stosunków dyplomatycznych po ataku Niemiec na ZSRR

Odznaczenia
Krzyż Żelazny (1813) II Klasy Order Zasługi Orła Niemieckiego (III Rzesza)

Friedrich-Werner Graf von der Schulenburg (ur. 20 listopada 1875 w Kembergu, zm. 10 listopada 1944 w Berlinie) – niemiecki dyplomata[1]. Ambasador Niemiec w Persji (1922–1931), Rumunii (1931–1934) i ZSRR (1934–1941).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Służbę w dyplomacji rozpoczął w 1901[2]. Był niemieckim arystokratą, a od 1934 roku pełnił funkcję ambasadora Niemiec w Moskwie. Członek NSDAP od 1934. Wierzył, że możliwa jest współpraca Niemiec i ZSRR i za wszelką cenę chciał zapobiec wojnie pomiędzy nimi. We wrześniu 1939, mimo stanu wojny pomiędzy Polską a Niemcami, jako dziekan korpusu dyplomatycznego w Moskwie, pomógł ambasadorowi Polski, Wacławowi Grzybowskiemu i pozostałym członkom polskiego personelu dyplomatycznego, których immunitet dyplomatyczny po agresji ZSRR na Polskę zakwestionowały władze ZSRR, opuścić granice tego państwa[3][4].

W czerwcu 1941 roku powrócił do Berlina. Po klęsce pod Stalingradem w styczniu 1943 roku przyłączył się do organizacji antynazistowskiej planującej usunięcie führera. Obiecano mu, że w nowym rządzie obejmie stanowisko ministra spraw zagranicznych. Zamach 20 lipca 1944 roku nie udał się, a Hitler przeprowadził krwawy odwet. Schulenburg został aresztowany i stracony 10 listopada 1944.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. https://www.gdw-berlin.de/vertiefung/biografien/personenverzeichnis/biografie/view-bio/friedrich-werner-graf-von-der-schulenburg/.
  2. S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 360.
  3. Władze ZSRR utrzymywały, że państwo polskie przestało istnieć, a w konsekwencji immunitet dyplomatów polskich wygasł.
  4. Stanowisko Schulenburga (z którym Grzybowski, rzecz jasna, ze względów formalnych nie mógł utrzymywać żadnych stosunków) w sprawach ambasady RP w Moskwie we wrześniu 1939 okazało się niezwykłe i zaskakujące. Niemiec zażądał mianowicie od władz radzieckich natychmiastowego wywiązania się wobec misji polskiej z obowiązków wynikających z prawa międzynarodowego oraz uszanowania zwyczajów dyplomatycznych. Gdy Mołotow podtrzymywał swoje żądania w kwestii personelu ambasady ZSRR w Warszawie, Schulenburg zwrócił mu uwagę, że „uwolnienie” tych ludzi w najmniejszym już stopniu zależy od władz polskich, a potem dzięki swym kontaktom z Naczelnym Dowództwem Wehrmachtu spowodował ewakuację całego personelu radzieckiego (w liczbie 62 osób) poza obręb oblężonej Warszawy i przekazanie go, przez Królewiec, do ZSRR – co usunęło pretekst do dalszego przetrzymywania członków misji polskiej w Moskwie. Jest znamienne, iż przez prawie trzy tygodnie Schulenburg starał się jak najbardziej dopomóc Polakom w ewakuacji z ZSRR. W: Jerzy Łojek, Agresja 17 września 1939, Warszawa 1990, s. 75.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]