French
DeutschFructuós Gelabert – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
Fructuós Gelabert (ur. 15 stycznia 1874 w Barcelonie, zm. 27 lutego 1955 tamże[1]) – kataloński fotograf, reżyser filmowy, scenarzysta, impresario i wynalazca, pionier kina. Autor pierwszego hiszpańskiego filmu fabularnego – Sprzeczka w kawiarni (Riña en un Café, 1897). Wynalazł urządzenie do wyświetlania i kręcenia filmów o nazwie veroscop. Uważany za ojca kina hiszpańskiego[2].
Tworzył m.in. krótkie filmy dokumentujące życie codzienne, w tym wyjście robotników z fabryki (Salida de los trabajadores de la fábrica España industrial, 1897) oraz wiernych opuszczających kościół (Procesión de las hijas de María de la parroquia de Santa María de Sans, 1902)[3][4], a także kroniki wydarzeń, w tym wydarzeń sportowych – wyścigów konnych (Carreras de caballos en el hipódromo de Barcelona, 1902) oraz rowerowych (Carreras de bicicletas en el parque, 1903). Nakręcił też trwający 4 minuty film, rejestrujący życie Barcelony z dachu jadącego tramwaju (Barcelona en 1908)[5]. W sierpniu 1897 roku nakręcił Sprzeczkę kochanków, pierwszy hiszpański film fabularny[2]. Nakręcił również adaptacje utworów Àngela Guimery, m.in. Nizinę (Terra baixa, 1907)[2].
Jego ostatnim filmem była Koronczarka (La Puntaire, 1927)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Biografia Fructuósa Gelaberta w bazie IMDB. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c d Iwona Kolasińska Hiszpania. W: Kino nieme. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2010, s. 835. ISBN 978-83-242-1297-2.
- ↑ 100 years of Spanish cinema. Chichester: Wiley-Blackwell, 2009, s. 12. ISBN 978-1-4051-8419-9.
- ↑ Bernard J. Bentley: A Companion to Spanish Cinema(Monografías A). Tamesis Books, s. 4. ISBN 978-1-85566-176-9.
- ↑ Bernard J. Bentley: A Companion to Spanish Cinema(Monografías A). Tamesis Books, s. 5. ISBN 978-1-85566-176-9.