Gerd von Rundstedt – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gerd von Rundstedt
ilustracja
feldmarszałek feldmarszałek
Data i miejsce urodzenia

12 grudnia 1875
Aschersleben, Królestwo Prus, Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1953
Hanower, Niemcy

Przebieg służby
Lata służby

18921945

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Reichswehra
Wehrmacht

Stanowiska

Naczelny Dowódca na Wschodzie
dowódca:
Grupa Armii Południe
Grupa Armii A

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa:

II wojna światowa:

podpis
Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu i mieczami Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Order Michała Walecznego I klasy (Rumunia) Medal Wojenny (Imperium Osmańskie)

Karl Rudolf Gerd von Rundstedt (ur. 12 grudnia 1875 w Aschersleben w Saksonii-Anhalt (Prusy), zm. 24 lutego 1953 w Hanowerze) – niemiecki wojskowy, feldmarszałek.

Młodość i I wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

Do armii pruskiej wstąpił w 1893, a w 1902 dostał się do elitarnej Akademii Wojskowej. Brał udział jako oficer w I wojnie światowej w sztabie generalnym na frontach wschodnim (w Turcji) i zachodnim (we Francji). Wojnę zakończył jako major i dowódca sztabu w dywizji.

Dwudziestolecie międzywojenne[edytuj | edytuj kod]

Gerd von Rundstedt m.in. z Adolfem Hitlerem i Hermannem Göringiem w Prudniku podczas wizytacji Kraju Sudetów w 1938

W okresie międzywojennym jego znaczenie i pozycja w Reichswehrze rosły. W 1927 otrzymał stopień generała majora, w marcu 1929 generała porucznika, natomiast w 1932 został mianowany dowódcą 3 Dywizji Piechoty. W październiku 1938 uczestniczył w zajmowaniu przez Niemców Sudetów. W listopadzie 1938 odszedł w stan spoczynku, ale w sierpniu 1939 powrócił do służby.

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

W czasie kampanii wrześniowej dowodził Grupą Armii „Południe”, m.in. w bitwie nad Bzurą. 3 października 1939 stanął na czele Naczelnego Dowództwa na Wschodzie – Oberkommando Ost (Ober-Ost), które sprawowało pełnię władzy na okupowanych polskich obszarach do 26 X 1939. W kampanii francuskiej Rundstedt był dowódcą Grupy Armii „A”, która w maju 1940 odegrała istotną rolę w przełamaniu linii alianckiej obrony. 19 lipca 1940 został awansowany do stopnia feldmarszałka. W tym okresie był zaangażowany w planowanie Operacji „Lew morski”, mając dowodzić wojskami lądowymi. Gdy zrezygnowano z jej realizacji, przejął dowodzenie całością wojsk okupacyjnych i zarządzał budową umocnień nadmorskich w Holandii, Belgii i Francji.

Po wybuchu wojny z ZSRR w 1941 dowodził Grupą Armii „Południe”. Początkowo jego armia wolno posuwała się do przodu, później osiągnęła większe sukcesy, zdobywając Odessę, Kijów i Charków.

Von Rundstedt był przeciwny kontynuowaniu ofensywy w zimie, ale jego obiekcje nie zostały wzięte pod uwagę. W listopadzie przeszedł zawał serca, ale nie wyraził zgody na leczenie w szpitalu, chcąc dalej dowodzić uderzeniem na Rostów, do którego wojska niemieckie dotarły 21 listopada. Kontruderzenie radzieckie odrzuciło armię Rundstedta. Wbrew rozkazom Hitlera wycofał swoje wojska, co wprawiło Führera we wściekłość. Odwołał Rundstedta i zastąpił go generałem Waltherem von Reichenauem.

W marcu 1942 Rundstedt został wyznaczony do organizowania obrony w zachodniej Europie (obszaru operacyjnego „Zachód”). Konflikt dowódczy z Erwinem Rommlem spowodował, że bezpośrednie dowodzenie wojskami pancernymi we Francji przejął Hitler. Rommel uważał, iż siły pancerne muszą znajdować się blisko wybrzeży, by szybko zareagować na ewentualny desant; Rundstedt z kolei twierdził, iż pozbawi to wojska pancerne pola manewru i narazi je na ostrzał okrętowy. W czerwcu 1944 von Rundstedt nalegał, by zawrzeć porozumienie pokojowe z aliantami (miał nawet powiedzieć Keitlowi „Zakończcie wojnę, bando idiotów)”, Hitler usunął go i na jego miejsce mianował gen. Gunthera von Klugego. 2 lipca 1944 ponownie przeszedł w stan spoczynku. Po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 przewodniczył sądowi honorowemu badającemu sprawy oficerów podejrzanych o współudział w spisku. 9 września 1944 powrócił na stanowisko głównodowodzącego obszaru „Zachód”. W grudniu 1944 nadzorował niemieckie kontruderzenie w ArdenachOperację Wacht am Rhein. 7 marca 1945, obarczony winą za niepowodzenia został ponownie (i ostatecznie) zdymisjonowany, a jego stanowisko głównodowodzącego na froncie zachodnim objął feldmarszałek Albert Kesselring. 1 maja 1945 został pojmany przez amerykańską 36 Dywizję Piechoty. Podczas przesłuchania doznał drugiego zawału.

Po wojnie[edytuj | edytuj kod]

Gerd von Rundstedt z synem po aresztowaniu

Był oskarżony o zbrodnie wojenne w Polsce, ZSRR i na Zachodzie, ale ze względu na zły stan zdrowia przed sądem nie stanął i w maju 1949 wyszedł na wolność. W Norymberdze zeznawał jako świadek. Mieszkał aż do śmierci w 1953 w Hanowerze.

Jego jedyny syn, porucznik dr Hans Gerd von Rundstedt, w 1948 zmarł na raka.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Rundstedt, von, Gerd - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-06-24].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]