Gitanas Nausėda – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gitanas Nausėda
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 maja 1964
Kłajpeda

Prezydent Litwy
Okres

od 12 lipca 2019

Pierwsza dama

Diana Nausėdienė

Poprzednik

Dalia Grybauskaitė

Faksymile
Odznaczenia
Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy Order Orła Białego
Łańcuch Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.)

Gitanas Nausėda (ur. 19 maja 1964 w Kłajpedzie[1]) – litewski ekonomista, bankowiec, nauczyciel akademicki i polityk, członek zarządu Banku Litwy w latach 1998–2000. Od 2019 prezydent Litwy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1982–1987 studiował na wydziale ekonomiki przemysłu Uniwersytetu Wileńskiego, a od 1987 do 1989 kształcił się na wydziale ekonomicznym tej uczelni[2]. Doktoryzował się w 1993 z nauk społecznych na macierzystym uniwersytecie, pracę przygotowując podczas stażu naukowego na Uniwersytecie w Mannheim (1990–1992). Staże naukowe odbywał później w Bundestagu w Bonn (1994) i w Banku Światowym w Waszyngtonie (1998)[3].

W latach 1992–1993 pracował w instytucie badawczym zajmującym się zagadnieniami z zakresu ekonomii i prywatyzacji. Od 1993 do 1994 kierował wydziałem rynków finansowych w państwowej służbie do spraw cen i konkurencji[2]. W połowie lat 90. publikował w dziale ekonomicznym dziennika „Lietuvos rytas[3]. Od 1994 związany z Bankiem Litwy, był zastępcą kierownika wydziału w departamencie nadzoru nad bankami komercyjnymi (1994–1996), dyrektorem departamentu polityki pieniężnej (1996–2000) i członkiem zarządu Banku Litwy (1998–2000)[2].

W 2000 podjął pracę w Vilniaus bankas jako doradca prezesa zarządu. W 2008, po przejęciu tego banku przez Skandinaviska Enskilda Banken i przekształceniu w SEB bankas, pozostał na dotychczasowym stanowisku[2]. W latach 2004–2009 był równocześnie doradcą prezydenta Valdasa Adamkusa[3].

Zajął się także działalnością akademicką, w latach 1987–2004 pracował w katedrze finansów Uniwersytetu Wileńskiego[3]. W 2010 zaczął wykładać w działającej na tej uczelni szkole biznesowej na stanowisku profesorskim[3][4]. Autor m.in. monografii Pajamų politika ir ekonomikos stabilizavimas z 1994[3].

W 2019 wystartował jako niezależny kandydat w wyborach prezydenckich. W pierwszej turze głosowania z 12 maja otrzymał 30,9% głosów ważnych, zajmując drugie miejsce i przechodząc do drugiej tury z Ingridą Šimonytė (bezpartyjną kandydatką wspieraną przez Związek Ojczyzny, która dostała 31,2% głosów)[5]. W głosowaniu z 26 maja dostał 65,9% głosów ważnych, pokonując tym samym swoją konkurentkę i wygrywając wybory[6]. Urzędowanie rozpoczął 12 lipca 2019[7]. W tym samym miesiącu złożył pierwszą wizytę zagraniczną w Polsce[8].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Żonaty z Dianą Nausėdienė, z którą ma dwie córki[9].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kieto ekonomisto širdį tirpdo aviečių uogienė. diena.lt, 2 kwietnia 2018. [dostęp 2018-06-29]. (lit.).
  2. a b c d Gitanas Nausėda: „Ekonomikos dėsnius bandoma pakasti po žeme“. lsveikata.lt, 29 września 2016. [dostęp 2018-06-29]. (lit.).
  3. a b c d e f G. Nausėda: pigesnės elektros už pagamintą AE žmonija kol kas nesugalvojo. delfi.lt, 14 listopada 2012. [dostęp 2018-06-29]. (lit.).
  4. Pavasario semestras: prof. G. Nausėda. tvm.lt. [dostęp 2018-06-29]. (lit.).
  5. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-19]. (lit.).
  6. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27]. (lit.).
  7. Gitanas Nausėda officially becomes President of Lithuania. bnn-news.com, 12 lipca 2019. [dostęp 2019-07-12]. (ang.).
  8. Barbara Bodalska: Nowy prezydent Litwy z wizytą w Polsce. euractiv.pl, 17 lipca 2019. [dostęp 2021-05-06].
  9. Diana Nausėdienė. 15min.lt. [dostęp 2023-09-07]. (lit.).
  10. Apdovanotų asmenų duomenų bazė. lrp.lt. [dostęp 2020-10-23]. (lit.).
  11. Prezidentui įteiktas Ukrainos valstybės apdovanojimas – Jaroslavo išmintingojo ordinas. lrp.lt, 23 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-23]. (lit.).
  12. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ № 395/2021 Про нагородження Г. Наусєди орденом князя Ярослава Мудрого. president.gov.ua, 23 sierpnia 2021. [dostęp 2021-08-24]. (ukr.).
  13. Nausėda was awarded the Romanian state award. baltics.news, 24 listopada 2022. [dostęp 2023-09-28]. (ang.).
  14. M.P. z 2023 r. poz. 923.