Goli otok – Wikipedia, wolna encyklopedia

Goli otok
ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Chorwacja

Akwen

Morze Adriatyckie

Położenie na mapie żupanii primorsko-gorskiej
Mapa konturowa żupanii primorsko-gorskiej, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Goli otok”
Położenie na mapie Chorwacji
Mapa konturowa Chorwacji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Goli otok”
44°50′20″N 14°49′07″E/44,838889 14,818611
Goli otok na mapie

Goli otok (dosł. „goła wyspa”, „naga wyspa”) – wyspa o powierzchni około 4,7 km², znajdująca się w zachodniej części Chorwacji, na wschód od półwyspu Istria w Kanale Welebickim, pomiędzy wyspami Rab, Sveti Grgur i Prvić. Zbudowana jest ze skał wapiennych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wyspa do XX wieku była niezamieszkana, ale w trakcie I wojny światowej umieszczono na niej obóz jeniecki, do którego zsyłano rosyjskich jeńców z frontu wschodniego. Po II wojnie światowej reżim Tity zdecydował o stworzeniu od 1949 roku obozu dla więźniów politycznych. Wśród osadzonych znajdował się wysoki procent niegdysiejszych bohaterów narodowych i przedwojennych komunistów[1]. Ostatni więzień polityczny opuścił wyspę w 1956 roku. Później na wyspie umieszczano kryminalistów. Ostatecznie Goli otok przestała pełnić funkcję więzienia w 1988 roku. Od tego czasu jest atrakcją turystyczną.

Zwiedzanie[edytuj | edytuj kod]

Wapienna, pozbawiona roślinności Wyspa Goli robi dość przytłaczające wrażenie, gdy zna się jej przeszłość. To właśnie tu więźniowie polityczni byli skazani na ciężkie prace w kamieniołomie lub trzech, różnych fabrykach. Zwykle skazywani byli bezterminowo, stąd nie wiedzieli czy i kiedy skończy się ich udręka. Oczywiście na wyspie stosowano mnóstwo innych metod represji, które miały złamać przeciwników Tity i jego rządów. Na wyspie zachowało się kilka budynków i miejsc, które przypominają o tamtych czasach.[2]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Anke Truijen: Goli Otok – historia pamięci i niepamięci. 2011. [dostęp 2011-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-21)].
  2. Wyspa Goli. Opuszczone więzienie w Chorwacji. [online], Brate (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Božidar Jezernik Naga Wyspa. Gułag Tity, tłum. Joanna Pomorska i Joanna Sławińska, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2013, ISBN 978-83-7536-295-4.
  • Katarzyna Taczyńska Dowcip trwający dwa i pół roku.Obraz Nagiej Wyspy w serbskim dyskursie literackim i historycznym końca XX i początku XXI wieku, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2016, ISBN 978-83-7181-986-5.