Guido Imbens – Wikipedia, wolna encyklopedia

Guido Wilhelmus Imbens
ilustracja
Państwo działania

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

3 września 1963
Geldrop, Holandia

profesor ekonomii i ekonometrii
Alma Mater

Uniwersytet Erazma w Rotterdamie

Doktorat

1991 – ekonomia
Uniwersytet Browna

Uniwersytet Stanforda

Nagrody

Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii

Multimedia w Wikimedia Commons

Guido Wilhelmus Imbens (ur. 3 września 1963 w Geldrop) – holendersko-amerykański ekonomista specjalizujący się w ekonometrii, laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii (2021).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość i wykształcenie[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 3 września 1963[1] w Geldrop, w Holandii[2]. Jego ojciec porzucił studia matematyczne, angażował jednak dzieci w naukę tej dziedziny przy pomocy zabaw[3]. Znajomi z dzieciństwa wspominają, że Guido był introwertyczny, przyjazny, skromny i utalentowany matematycznie. Interesował się grą w szachy[4].

Od 1982 studiował ekonometrię na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie. W 1986 uzyskał tytuł zawodowy M.Sc. (cum laude) z ekonomii i ekonometrii na University of Hull w Kingston upon Hull, w Wielkiej Brytanii. W tym samym roku przeniósł się, śladami Anthony’ego Lancastera, wykładowcy i mentora namawiającego go na karierę akademicką, do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował jako asystent na Uniwersytecie Browna w Providence (1986–1989), uzyskując w 1989 tytuł MA, a w 1991 Ph.D. z ekonomii[3][5].

Praca zawodowa[edytuj | edytuj kod]

Graf skierowany z czterema elementami: instrument I wpływa przyczynowo na objaśnienie X, które wpływa z kolei na skutek Y. Towarzyszy im zakłócenie Z, wpływające i na X, i Y.
Imbens i Angrist przedstawili w 1994 dowód, że zmienna instrumentalna pozwala oszacować efekt przyczynowy (typu „LATE”) w eksperymencie naturalnym, nawet pomimo obecności nieobserwowanych zmiennych zakłócających Z i nielosowej próby – gdy dostępny jest praktycznie losowy instrument I, który wpływa na objaśnienie X ale nie na skutek Y, a związek X i Y jest monotoniczny[6]. Według komitetu nagrody im. Nobla, rozwinięcie tego podejścia radykalnie zmieniło sposób, w jaki analizowane są naturalne i terenowe eksperymenty[7][8].

W latach 1989–1990 był wykładowcą Uniwersytetu w Tilburgu. W latach 1990–1997 wykładał na Uniwersytecie Harvarda w Cambridge – do 1994 jako assistant professor, następnie jako associate professor. W latach 1996–1997 był profesorem wizytującym na Uniwersytecie Stanu Arizona. Od 1997 do 2001 był profesorem ekonomii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. W 2000 był profesorem wizytującym na Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Florencji. W kolejnych latach był profesorem ekonomii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley (2002–2006), Uniwersytecie Harvarda (2006–2012), zaś od 2012 Uniwersytetu Stanforda w Stanfordzie. Od 2014 był również profesorem ekonometrii na tejże uczelni[5][9].

Jest autorem licznych publikacji naukowych, głównie w języku angielskim[5]. W czasie pierwszego roku pobytu na Harvardzie zaprzyjaźnił się ze współpracownikiem, Joshuą Angristem – według ich wspomnień, poświęcali regularnie czas na rozmowy o pracy naukowej nawet w pralni campusu[9][10]. We wspólnym artykule z 1994 opisali, pod jakimi warunkami i w jaki sposób analiza ekonometryczna (np. metoda zmiennych instrumentalnych) pozwala na oszacowanie związków przyczynowych, nawet w oparciu o nielosowe dane obserwacyjne. Pozwoliło to na upowszechnienie quasi-eksperymentalnych badań empirycznych w ekonomii, a także innych naukach społecznych i medycznych. Ich tekst zalicza się do najczęściej cytowanych publikacji ekonomicznych z lat dziewięćdziesiątych[6][7][8][9]. Rozwój takich technik przyczynił się do zwrotu empirycznego w ekonomii (tzw. credibility revolution); według analizy z 2020, proporcja preprintów ekonomicznych zgłaszanych do NBER, które korzystały z technik eksperymentalnych lub quasi-eksperymentalnych, wzrosła między 1980 a 2020 z kilku do ponad 40%[11][12].

W kolejnych latach współpracował i publikował także m.in. z Donaldem Rubinem, Davidem Cardem, Alanem Kruegerem (o ekonometrycznych narzędziach badania związków przyczynowych), oraz z żoną, Susan Athey (o zastosowaniach uczenia maszynowego we wnioskowaniu przyczynowym). Korzystając z rozwoju quasi-eksperymentalnych technik, oszacował w badaniach m.in. pozytywny wpływ edukacji na zarobki, neutralny wpływ gwarantowanego dochodu na zatrudnienie czy negatywny wpływ udziału w wojnie wietnamskiej na zarobki i śmiertelność amerykańskich weteranów – przy pomocy pomysłowych zmiennych instrumentalnych, takich jak wyniki loterii czy losowe aspekty poboru do wojska[8][9]. Według Aleksa Tabarroka, główny wkład i dziedzina pracy Imbensa to jednak teoretyczne podstawy ekonometrii[11]. Zajmował się m.in. metodą regresji z nieciągłością, techniką różnicy w różnicach, czy regresją wykorzystującą matching. Opublikował z Rubinem podręcznik rozwijający model przyczynowy Neymana-Rubina (tzw. potencjalnych rezultatów)[8].

Od 2002 zasiada w redakcji czasopisma „Econometrica”; w kadencjach obejmujących 2019–2023 jest jego redaktorem naczelnym[13][14].

11 października 2021 otrzymał, wspólnie z Joshuą Angristem, połowę Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii – za metodologiczny wkład w analizę związków przyczynowych. Drugą połowę nagrody otrzymał David Card[1].

Był stypendystą Sloan Research Fellowship (1995–1998)[15]. Jest pracownikiem naukowym National Bureau of Economic Research (od 1992)[5][16], członkiem (fellow) Econometric Society (od 2001)[17], Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (od 2009)[18], jej holenderskiego odpowiednika Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (od 2014)[5], Królewskiej Holenderskiej Akademii Sztuk i Nauk (od 2017)[19], oraz Amerykańskiego Towarzystwa Statystycznego (od 2020)[20]. W 2014 uniwersytet w St. Gallen nadał mu doktorat honoris causa[9][21].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Posiada podwójne obywatelstwo – holenderskie i amerykańskie[5].

Od 2002 jest żonaty z mikroekonomistką Susan Athey (ur. 1970), z którą ma trójkę dzieci[22]; jego świadkiem na ślubie był Joshua Angrist, z którym dziewiętnaście lat później otrzymał Nagrodę Nobla[9]. Kilka dni przed ogłoszeniem tej nagrody Athey została wybrana na przewodniczącą Amerykańskiego Towarzystwa Ekonomicznego w kadencji 2022[9].

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Guido W. Imbens. nobelprize.org. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).
  2. ↑ Koen Haegens: Nobelprijs voor ‘stille en bescheiden man achterin de zaal’ die de slimste vragen stelt. volkskrant.nl. [dostęp 2021-10-12]. (niderl.).
  3. ↑ a b Corydon Irel, Bringing hard science to economics [online], Harvard Gazette, 15 marca 2007 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  4. ↑ Twan Linders, Daphne Broers, 'Bedachtzame slimmerik' zat in Deurne op school en is nu winnaar van de Nobelprijs, „Eindhovens Dagblad”, 11 października 2021.
  5. ↑ a b c d e f The Vita of Guido Wilhelmus Imbens. stanford.edu. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).
  6. ↑ a b Guido W. Imbens, Joshua D. Angrist, Identification and Estimation of Local Average Treatment Effects, „Econometrica”, 62 (2), 1994, s. 467, DOI: 10.2307/2951620, JSTOR: 2951620 [dostęp 2021-10-14].
  7. ↑ a b Peter Fredriksson, Eva Mörk, Jakob Svensson, The Prize in Economic Sciences 2021. Popular science background [online], The Nobel Prize, 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  8. ↑ a b c d The Committee for the Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel, Scientific Background on the Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2021, Sztokholm: Królewska Szwedzka Akademia Nauk, 11 października 2021.
  9. ↑ a b c d e f g h Melissa de Witte, Ker Than: Stanford economist Guido Imbens wins Nobel in economic sciences. stanford.edu. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).
  10. ↑ Jessica Flores, 2 Bay Area researchers share Nobel Prize in economics [online], San Francisco Chronicle, 11 października 2021 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  11. ↑ a b Alex Tabarrok, A Nobel Prize for the Credibility Revolution [online], Marginal Revolution, 11 października 2021 [dostęp 2021-10-15] (ang.).
  12. ↑ Janet Currie, Henrik Kleven, Esmée Zwiers, Technology and Big Data Are Changing Economics: Mining Text to Track Methods, „AEA Papers and Proceedings”, 110, 2020, s. 42–48, DOI: 10.1257/pandp.20201058, ISSN 2574-0768 [dostęp 2021-10-15] (ang.).
  13. ↑ Past Editors and Co-editors of Econometrica [online], The Econometric Society [dostęp 2021-10-14].
  14. ↑ Past Associate Editors [online], The Econometric Society [dostęp 2021-10-14].
  15. ↑ Steve Bradt, Guido Imbens, ‘distinguished econometric theorist,’ joins faculty in July [online], Harvard Gazette, 9 lutego 2006 [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  16. ↑ Guido Imbens [online], NBER [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  17. ↑ Fellows [online], The Econometric Society [dostęp 2021-10-14].
  18. ↑ Guido W. Imbens [online], American Academy of Arts & Sciences [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  19. ↑ Imbens, Prof. dr. G.W. (Guido) [online], Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen [dostęp 2021-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-14].
  20. ↑ ASA Fellows List [online], American Statistical Association [dostęp 2021-10-14].
  21. ↑ a b Honorary Doctor of Economics [online], University of St.Gallen [dostęp 2021-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-29] (ang.).
  22. ↑ Bob Simison: Economist as Engineer. imf.org. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Guido_Imbens&oldid=73619765”