Gwiaździsta eskadra – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gwiaździsta eskadra
Ilustracja
Strona tytułowa "Wielkopolskiej Jlustracji" z 1930 z kadrem z filmu "Gwiaździsta eskadra"
Gatunek

wojenny

Rok produkcji

1930

Data premiery

10 kwietnia 1930

Kraj produkcji

Polska

Język

polski

Reżyseria

Leonard Buczkowski

Scenariusz

Janusz Meissner
Zbigniew Lasocki (dialogi)

Główne role

Barbara Orwid
Jerzy Kobusz
Stefan Szwarc

Muzyka

Tadeusz Górzyński

Zdjęcia

Antoni Wawrzyniak
Albert Wywerka

Scenografia

Stefan Norris

Produkcja

Klio-Film

Gwiaździsta eskadra – polski niemy film batalistyczny w reżyserii Leonarda Buczkowskiego. Film prawdopodobnie nie zachował się do naszych czasów[1]. Była to najdroższa polska superprodukcja filmowa z dwudziestolecia międzywojennego, a także pierwszy polski film o tematyce lotniczej[2].

Fabuła[edytuj | edytuj kod]

Film opowiada o grupie amerykańskich pilotów, którzy walczyli w szeregach armii polskiej w latach 1918-1920, podczas wojny polsko-bolszewickiej w Eskadrze Kościuszkowskiej. W filmie pojawia się wątek miłosny o uczuciu amerykańskiego pilota do polskiej dziewczyny, inspirowany prawdziwymi losami znanego amerykańskiego reżysera, ochotniczo walczącego w polskich barwach – Meriana C. Coopera.

Produkcja i premiera[edytuj | edytuj kod]

Film został nakręcony we współpracy z lotnictwem wojskowym. Sceny batalistyczne naziemne kręcono na poligonie pod Biedruskiem[3]. Do nakręcenia zdjęć powietrznych na płycie lotniska na Ławicy koło Poznania zgromadzono ponad 200 samolotów. Pierwszy raz w polskiej kinematografii nakręcono sceny batalistyczne w powietrzu, dzięki zamontowanym na samolotach kamerom, które obsługiwali między innymi Antoni Wawrzyniak i Mieczysław Bilażewski. Film niemy w Polsce miał premierę 10 kwietnia 1930, natomiast światową – w wersji udźwiękowionej – w roku 1933[2]. Nad Wisłą film był szeroko dystrybuowany. Wszystkie jego kopie zostały wywiezione lub zniszczone przez Rosjan po 1945 roku.

Katastrofa podczas zdjęć[edytuj | edytuj kod]

12 listopada 1929 roku, w czasie jednej z walk powietrznych stoczonych dla potrzeb filmu przez lotników 3 Pułku Lotniczego doszło do katastrofy. Nad lotniskiem Ławica, na wysokości około 800 metrów nad ziemią, por. pil. Eugeniusz Wyrwicki lecący samolotem Blériot-SPAD S.61C1 uderzył podwoziem w prawe górne skrzydło samolotu Potez XV pilotowanego przez por. pil. Jana Bilskiego. W wyniku kolizji skrzydło Poteza oderwało się od kadłuba, a samolot porucznika Bilskiego wpadł w korkociąg i runął na ziemię. Pilot oraz obserwator, ppor. Feliks Szczęsny Lipiński, ponieśli śmierć. Obaj lotnicy nie posiadali spadochronów. Porucznik Wyrwicki lądował przymusowo w Krzyżownikach. W trakcie lądowania samolot został rozbity. Pilot wyszedł z kraksy bez szwanku[4].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Janusz Meissner i Leonard Buczkowski na planie filmu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ kpr/ abe/: Naukowcy poszukują filmu „Gwiaździsta eskadra”. PAP - Nauka w Polsce. [dostęp 2014-08-16]. (pol.).
  2. ↑ a b Naukowcy poszukują filmu „Gwiaździsta eskadra”. pap.pl, 2012-11-27. [dostęp 2014-10-13]. (pol.).
  3. ↑ Front polsko-bolszewicki ...pod Biedruskiem. „Wielkopolska Jlustracja”. 15, s. 4-5, 10, 2 stycznia 1930. Poznań: Wydaw. Drukarnia Polska T.A.. 
  4. ↑ Dziennik Poznański Nr 263 z 14 listopada 1929 r. Kurier Poznański Nr 525 z 13 listopada 1929 r. Jerzy Pawlak, Polskie eskadry w latach 1918-1939 s. 238.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Filmy w reżyserii Leonarda Buczkowskiego
1920-29
1930-39
1940-49
1950-59
1960-69

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gwiaździsta_eskadra&oldid=71903419”