Halina Buyno-Łoza – Wikipedia, wolna encyklopedia

Halina Buyno-Łoza
Data i miejsce urodzenia

12 grudnia 1907
Łódź

Data i miejsce śmierci

13 września 1991
Wrocław

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Mieczysław Łoza

Lata aktywności

1937–1984

Halina Buyno-Łoza (ur. 12 grudnia 1907 w Łodzi, zm. 13 września 1991 we Wrocławiu) – polska aktorka i tancerka[1]. Rozpoznawalność przyniosły jej wyraziste role epizodyczne, w tym postać Anieli Kargul, żony Władysława (Władysław Hańcza) w kultowej trylogii Sylwestra ChęcińskiegoSami swoi (1967), Nie ma mocnych (1974) i Kochaj albo rzuć (1977) oraz serialu Droga (1973)[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Łodzi[3]. Od zawsze marzyła o scenie. Początkowo związała się z tańcem. Ukończyła Szkołę Rytmiki i Plastyki Janiny Mieczyńskiej[4] w Warszawie, a następnie była solistką jej zespołu. Specjalizowała się w grotesce tanecznej[5]. W wieku 27 lat porzuciła taniec dla aktorstwa. W 1937 ukończyła studia na wydziale sztuki aktorskiej w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie[4].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Karierę sceniczną zaczynała w Teatrze Miejskim w Wilnie (1937–1939) i Teatrze Miejskim w Lublinie (1945–1952). Tuż po II wojnie światowej została zwerbowana przez służby bezpieczeństwa publicznego, musiała donosić na kolegów z teatru, informować o wszelkich przejawach, wywrotowych, „antypaństwowych” nastrojów[5]. W okresie od 1952 do 1953, przez 9 miesięcy, była więziona – została wypuszczona na wolność po śmierci Stalina[4].

W latach 1953–1955 występowała w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze w spektaklach w reż. Kazimierza Czyńskiego: Szczęście Frania Włodzimierza Perzyńskiego (1954) w roli Lipowskiej, Kruk krukowi oka nie wykole Aleksandra Ostrowskiego (1955) jako Justyna Naumowna i Gwałtu, co się dzieje! Aleksandra Fredry (1955) w roli Barbary. W latach 1955–1971 była związana z Teatrem Polskim we Wrocławiu.

Zadebiutowała na ekranie w roli prostytutki w komedii Tadeusza Chmielewskiego Ewa chce spać (1957) u boku Barbary Kwiatkowskiej. Następnie pojawiła się w produkcji Zagubione uczucia (1957) i Ósmym dniu tygodnia (1958). Grała swojskie i ciekawskie, ale przyjazne kobiety „z sąsiedztwa”, w tym starszą panią w ekranizacji powieści Zofii Nałkowskiej Granica (1977) w reż. Jana Rybkowskiego, portierkę w dramacie psychologicznym Andrzeja Barańskiego Wolne chwile (1979), dozorczynię w dramacie psychologicznym Ryszarda Czekały Przeklęta ziemia (1982) i gospodynię w melodramacie muzycznym Stanisława Lenartowicza Szkoda twoich łez (1983). Była przed wszystkim obsadzana w rolach gospodyń, sprzątaczek, salowych, portierek, sąsiadek i przypadkowych kobiet.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Grób Haliny Buyno-Łozy na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu (pole 90R, grób 99, rząd 3 od pola H)

Była żoną aktora Mieczysława Łozy. Pochowana została na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu (kwatera: 90R/99/3[6])

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Halina Buyno-Łoza. FamousFix. [dostęp 2022-02-19]. (ang.).
  2. Halina Buyno-Łoza. Listal. [dostęp 2022-02-19]. (ang.).
  3. Halina Buyno-Łoza. ČSFD.cz. [dostęp 2022-02-19]. (cz.).
  4. a b c Halina Buyno-Łoza: SB wsadziły ją do więzienia. Interia.pl, 21 września 2021. [dostęp 2022-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-19)]. (pol.).
  5. a b Beata Michalik: Halina Buyno-Łoza donosiła SB. Problemy zaczęły się, gdy przyznała się kolegom. Onet.pl, 17 lutego 2022. [dostęp 2022-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-19)]. (pol.).
  6. Groby 0.9.5 [online], groby.cui.wroclaw.pl [dostęp 2023-06-15].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]