Henryk Zieliński (historyk) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Henryk Zieliński
Ilustracja
Henryk Zieliński, 1970
Data i miejsce urodzenia

22 września 1920
Szembruczek

Data i miejsce śmierci

6 marca 1981
Wrocław

Przyczyna śmierci

niewyjaśniona

Miejsce spoczynku

Cmentarz Grabiszyński

Zawód, zajęcie

historyk

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Rodzice

Juliusz Zieliński,
Maria Domańska

Krewni i powinowaci

wuj Bolesław Domański;
teść Zygmunt Szczotkowski;
syn Krzysztof Zieliński;
siostrzeniec Andrzej Szostek

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Henryk Franciszek Zieliński (ur. 22 września 1920 w Szembruczku[a], zm. 6 marca 1981 we Wrocławiu) – polski historyk, profesor zwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego. Żołnierz kampanii wrześniowej w 1939, ranny w bitwie nad Bzurą, jeniec oflagów i stalagów[b]. W 1944 student tajnego Uniwersytetu Jagiellońskiego i absolwent tej uczelni. W latach 1970–1972 profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Życie[edytuj | edytuj kod]

Młodość[edytuj | edytuj kod]

Henryk Zieliński jako dziecko

Henryk Zieliński był synem Juliusza Zielińskiego, nauczyciela w szkole polskiej w Zakrzewie (pow. złotowski), siostrzeńcem prezesa Związku Polaków w Niemczech, księdza Bolesława Domańskiego. Jako gimnazjalista przeszedł (od września 1935 do czerwca 1937) letni kurs II stopnia „szkoły starszych przysposobienia wojskowego” organizowany przez 64 Grudziądzki pułk piechoty. Maturę zdał w Grudziądzu (w Państwowym Gimnazjum Klasycznym im. Króla Jana III Sobieskiego) i tam też podjął służbę w podchorążówce 65 Starogardzkiego pułku piechoty (wchodzącego w skład tej samej 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty, co pułk grudziądzki), w którym w lipcu 1939 otrzymał stopień tytularnego kaprala z cenzusem[c] i tytuł podchorążego rezerwy[1].

1938–1944
jeniec Henryk Zieliński, 1944

W sierpniu 1939 otrzymał przydział do 64 Pomorskiego Pułku Strzelców Murmańskich[d][1]; oddział ten skierowany został na nadgraniczne stanowisko wyczekiwania w okolicach Łasina. Po wybuchu II wojny światowej, podczas kampanii wrześniowej walczył w stopniu plutonowego podchorążego. W bitwie nad Bzurą został ranny w rękę[e]. Szpital polowy w Sannikach, w którym go opatrzono, wkrótce przejęli Niemcy i w ten sposób trafił do niewoli[2]. Niemieccy lekarze wyleczyli jego rany[f] w szpitalu w Łodzi, skąd skierowano go do oflagu, a później do innych obozów jenieckich[b]. Usiłował z nich uciec dwukrotnie, aż dopiero wiosną roku 1944 udało mu się oszukać obozowego lekarza i 15 kwietnia 1944 został z obozu zwolniony[g][h][3].

własnoręcznie napisana przez Henryka Zielińskiego nota biograficzna z 1973 r.

Studia i praca[edytuj | edytuj kod]

Z obozu przyjechał do siostry[i] do Krakowa i podjął studia na tajnym Uniwersytecie Jagiellońskim. Kontynuował je po wojnie pod kierunkiem prof. Józefa Feldmana i prof. Kazimierza Piwarskiego. Przez pewien czas mieszkał w domu akademickim, działał w Bratniej Pomocy (przez pewien czas był wiceprezesem[j] i prezesem[k] tej organizacji); potem przez rok mieszkał u Jerzego Turowicza przy ul. Krupniczej, utrzymując się z pracy w gazecie jako korektor, a także w Państwowym Liceum Administracji Handlowej jako nauczyciel[4].

W lutym 1948 otrzymał dyplom magistra historii[5]. Działając w Bratniej Pomocy poznał swą przyszłą żonę Annę[l], studiującą na UJ farmację. Prof. Karol Maleczyński zaproponował Henrykowi Zielińskiemu etat starszego asystenta na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie podjął pracę 15 lutego 1949. Od tego dnia, z paroletnią przerwą na początku lat 70., Henryk Zieliński aż do śmierci związany był z tą uczelnią. Niemal przez wszystkie te lata również mieszkał (wraz z rodziną) we Wrocławiu. Na UWr. podjął też studia na drugim fakultecie (prawo), jednak po dwóch latach (w 1951) z nich zrezygnował.

W 1950 obronił doktorat[m] z historii[n]. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1962. W latach 1965–1966 był dziekanem Wydziału Filozoficzno-Historycznego UWr. Tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 1971[o] – w okresie, kiedy od 1970 do 1972 roku mieszkał w Katowicach i pracował na Uniwersytecie Śląskim; piastował tam funkcję dziekana Wydziału Humanistycznego i dyrektora Instytutu Historii. Po powrocie do Wrocławia objął na Uniwersytecie Wrocławskim kierownictwo Zakładu Historii Polski i Powszechnej XX wieku[p]; funkcję tę pełnił do śmierci.

Zainteresowania naukowe[edytuj | edytuj kod]

Zainteresowania Henryka Zielińskiego początkowo kierowały się ku problematyce związanej z dziejami Polaków zamieszkujących od pokoleń na obszarach podlegających germanizacji, a które w wyniku traktatu wersalskiego nadal przypadać miały Niemcom. Niemały udział w tym ukierunkowaniu się jego zainteresowań miały losy jego własne i jego rodziny na ziemi złotowskiej[6][7].

Późniejsze jego prace coraz częściej zmierzały ku ogólniejszemu spojrzeniu na historię Polski 2. poł. XIX i 1. poł. XX wieku.

Pod koniec życia prof. Zieliński zainteresował się polską myślą polityczną XIX i XX wieku. Był inicjatorem podjęcia gruntownych badań w tym zakresie, zmierzających do wydania serii prac „Polska myśl polityczna XIX i XX w.”, z których pierwsza ukazała się w 1975.

wydane w „drugim obiegu” uzupełnienie do „Historii Polski” (wyd.1983), z niektórymi wyciętymi przez cenzurę fragmentami książki

Równocześnie pracował nad podręcznikiem „Historia Polski 1914 – 1939”. Nie dożył wydania książkowego; nagła śmierć w marcu 1981 przerwała autokorektę tej książki. Opóźnienie, które w ten sposób powstało spowodowało, że podręcznika nie udało się wydać przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, a obowiązująca cenzura nie dopuściła – mimo starań rodziny i współpracowników profesora – do umieszczenia w książce całego szeregu niewygodnych dla ówczesnej władzy informacji, które prof. Zieliński zamieścił w wersji do korekty. Nie było też wiadomo, jakie dalsze uzupełnienia zamierzał autor wprowadzić w książce na fali krótkotrwałej – i również ograniczonej – jawności okresu pierwszej „Solidarności”. Książka wydana została dopiero w roku 1983 okrojona przez cenzurę. Wycięto z niej fragment o tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow, z tekstu o wkroczeniu do Polski Sowietów 17 września 1939 pozostawiono tylko enigmatyczny akapit o „przesunięciu granic” oraz usunięto fotografię wspólnej defilady sowiecko-niemieckiej w Brześciu. Książka ukazała się w lipcu 1983 w nakładzie 100 tys. egzemplarzy; wkrótce wydawca dodrukował kolejne 100 tysięcy egzemplarzy, ponieważ cały nakład został wyczerpany. Cztery spośród ingerencji cenzury udało się współpracownikom profesora zidentyfikować i odtworzyć związane z nimi wcześniejsze zamiary autora. Te cztery uzupełniające fragmenty zostały zamieszczone na wydrukowanej dodatkowo ulotce (na ilustracji obok), którą sieć kolporterów wydawnictw podziemnych rozprowadziła wśród czytelników książki.

W kontekście problematyki daty 17 września 1939 i okrojonej przez Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk wersji wspomnianej książki, w wydanym wiele lat po śmierci prof. Zielińskiego, w r. 2004, podręczniku szkolnym Matusika i Kochanowskiego dla liceów, użyto dwóch fragmentów książek autorstwa H. Zielińskiego do zilustrowania problemów, z jakimi borykać się musieli historycy w PRL, żeby przemycić do wiadomości publicznej informacje, które były niewygodne obowiązującej wówczas doktrynie politycznej. Jeden z fragmentów pochodził ze wspomnianej publikacji z 1983, a drugi, obszerniejszy (mniej ocenzurowany), z wydanej w 1971 „Historii Polski 1864-1939”. Ten ze starszej publikacji, wydanej w okresie gierkowskiej „odwilży”, zawierał skreślone przez cenzurę Jaruzelskiego akapity opisujące pakt Ribbentrop-Mołotow wraz z jego tajnymi protokołami i postanowieniami w nich zawartymi.

Działalność społeczno-polityczna[edytuj | edytuj kod]

Henryk Zieliński w 1950

Jako student Henryk Zieliński w manifestacji trzeciomajowej w Krakowie w r. 1946 głośno wykrzykiwał patriotyczne hasła, zaszczepione mu jeszcze w rodzinnej ziemi złotowskiej przed wojną, za co trafił na krótko do aresztu[q][8].

W roku 1949 Henryk Zieliński zapisał się do PZPR. Po latach, na publicznym spotkaniu w uniwersyteckiej Auli Leopoldina, kilka dni przed jego śmiercią, zarówno ten krok, jak i swoją działalność w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych określił słowami: „dałem się zmanipulować...”[r][9].

Henryk Zieliński, koniec lat 70.

Później prof. H. Zieliński wciąż wierzył, że możliwe są korekty panującego systemu, że da się pogodzić prawość i uczciwość ludzi z ideologią realnego socjalizmu. Wiara ta ulegała ciągłej destrukcji, najpierw po „odwilży” roku 1956, później po wydarzeniach marcowych w 1968, po inwazji na Czechosłowację w sierpniu tego samego roku, po wydarzeniach grudniowych w 1970, wreszcie po strajkach sierpniowych 1980.

Jego postawa w 1968 roku – zdecydowany sprzeciw wobec sterowanej przez władze PRL nagonki antysemickiej, wyrażony także na forum Senatu Uniwersytetu Wrocławskiego i udział w spotkaniach z protestującymi studentami – została oczywiście dostrzeżona przez SB i poskutkowała wkrótce przylepieniem mu, w zamierzeniu dyskredytującej, etykiety prosyjonisty, syjonisty albo „Żyda”[10]. Wkrótce został zmuszony do opuszczenia Uniwersytetu Wrocławskiego i wyjazdu do Katowic, gdzie właśnie tworzył się Uniwersytet Śląski. Wrócił stamtąd jednak do Wrocławia po trzech latach, kiedy profesor Kazimierz Popiołek, który go poprosił o pomoc przy tworzeniu UŚ, został zastąpiony na stanowisku rektora przez Henryka Rechowicza, wysłannika Edwarda Gierka, a równocześnie doszło do konfliktów na tle niedostatecznie proletariackich programów badawczych prof. H. Zielińskiego, i gdy otwarcie sprzeciwiał się on próbom przyjmowania na studia (bez zdawania egzaminów wstępnych) dzieci lokalnych partyjnych bonzów[11].

prof.Zieliński (z lewej), 1981

Po powstaniu Solidarności, we wrześniu 1980, czynnie włączył się w uniwersytecki ruch związkowy. Równocześnie próbował aktywizować w środowisku wrocławskich uczelni tzw. „struktury poziome” PZPR, które wydawały się wówczas dającą się zaakceptować alternatywą dla zhierarchizowanych i sztywnych oficjalnych pionowych struktur tej partii. Próby te, jak się później okazało, skazane były na niepowodzenie. W tym samym okresie był członkiem prezydium Społecznego Komitetu Odbudowy Panoramy Racławickiej i w jego strukturach działał, aby dokończyć budowę rotundy i wystawić w niej „Panoramę”[12]; zabiegi te powiodły się cztery lata po śmierci prof. Zielińskiego.

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

grób Henryka Zielińskiego na cmentarzu na wrocławskim Grabiszynku
(pole 2A, rząd 21, grób 514)

Późnym wieczorem, w nocy z 5 na 6 marca 1981 prof. Henryk Zieliński wyszedł na swój ostatni spacer z psem. Wkrótce ktoś powiadomił Milicję Obywatelską, że na chodniku leży człowiek, a obok siedzi pies[13]. Podjęte pierwotnie czynności śledcze w ciągu kilkunastu godzin zostały nagle zahamowane[14]. Tylko wrocławska popołudniówka[15] napisała o „zbrodni” tak, jak mówili o tym zdarzeniu obecni na miejscu zdarzenia śledczy i prokuratorzy. Wszystkie późniejsze doniesienia przekazywały już wersję oficjalną o śmierci naturalnej. Śledztwo w końcu umorzono odrzucając wszystkie te spośród przesłanek, które nie pasowały do wersji oficjalnej, i nie podejmując tych tropów, które mogłyby doprowadzić do sprawców.

Spuścizna[edytuj | edytuj kod]

Henryk Zieliński brał udział w pracach działającej w latach 70. dwustronnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej[16] (działającej pod auspicjami UNESCO), której zadaniem było usunięcie z programów nauczania szkół polskich i niemieckich bardzo licznych niegdyś przekłamań i stereotypów.

Był również jednym z twórców planu badawczego – i zrębów realizującego ten plan zespołu historyków – dotyczącego dziejów dziewiętnasto- i dwudziestowiecznej polskiej myśli politycznej.

Oprócz licznych artykułów i recenzji w periodykach naukowych i innych czasopismach, książek i pozostałych pozycji bibliograficznych Henryk Zieliński pozostawił grupę uczniów, których część kontynuuje pracę naukową w uniwersyteckich bibliotekach i pracowniach, niektórzy nadto pełnią lub pełnili funkcje publiczne.

Uczniami i doktorantami prof. Henryka Zielińskiego byli m.in.:

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta (25 września 1973), Złotym (12 listopada 1966) i Srebrnym (16 lipca 1954)[17] Krzyżem Zasługi oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Otrzymał także liczne nagrody i odznaczenia lokalne (wrocławskie i górnośląskie), resortowe, uczelniane oraz naukowe.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ochrzczony w kościele parafialnym w Szembruku 12 października 1920 r.; rodzicami chrzestnymi byli Weronika Zielińska z Łasina (babka noworodka) i Tomasz Serocki z Szembruka[18].
  2. ↑ a b Jako plutonowy podchorąży, czyli przyszły oficer, teoretycznie powinien być przetrzymywany wyłącznie w oflagach (niem. Offizierslager – obóz dla oficerów); w rzeczywistości przebywał w obozach zarówno dla oficerów, jak i dla żołnierzy i podoficerów, tzw. stalagach (niem. Stammlager für kriegsgefangene Mannschaften und Unteroffiziere).
  3. ↑ Roczny kurs szkolenia ukończył z wynikiem bardzo dobrym, z szóstą lokatą na 96 podchorążych.
  4. ↑ 64 Grudziądzki Pułk Piechoty przyjął nazwę „64 Pomorskiego Pułku Strzelców Murmańskich” w roku 1938.
  5. ↑ Pocisk trafił go w lewe przedramię uszkadzając kość.
  6. ↑ Operacyjnie wydobyto pocisk, ratując rękę przed amputacją. Po wyleczeniu pozostały mu blizny na ramieniu i przedramieniu i nieco ograniczona ruchomość stawu łokciowego[19].
  7. ↑ W 1944 Niemcy pozbywali się już ze swoich obozów jeńców, których stan zdrowia był niezadowalający, i zwalniali ich do domów. Pomimo odniesionej w 1939 rany, stan zdrowia Zielińskiego był dość dobry i nie kwalifikował się on (według niemieckich kryteriów) do odesłania do domu. Jeden z jeńców-kolegów Zielińskiego był jednak na tyle chory na gruźlicę, że do wypuszczenia z obozu się kwalifikował, choć – straciwszy w wyniku działań wojennych w Polsce wszystko i wszystkich bliskich – wcale nie chciał z obozu, w którym zapewnione miał zaspokojenie podstawowych potrzeb, wychodzić. Postanowił się więc zamienić z Zielińskim i stawił się z jego dokumentami na komisję lekarską, sprawdzającą stan zdrowia kandydatów do wypuszczenia z obozu. Jako „chory” Zieliński został w rezultacie zakwalifikowany do zwolnienia i legalnie wrócił do okupowanej Polski, natomiast jego kolega, zgodnie z jego własną wolą, został w obozie[3].
  8. ↑ Ograniczenie ruchomości lewego stawu łokciowego, powstałe w wyniku odniesionej rany, wraz z innymi jej skutkami ocenione zostało po wojnie przez polskich lekarzy na 35% utraty zdrowia, w związku z czym Henryk Zieliński uznany został za inwalidę wojennego.
  9. ↑ Siostra prof. Zielińskiego, Irena (po mężu Szostek), była matką ks. prof. Andrzeja Szostka.
  10. ↑ Od 1.09.1946 do 31.12.1946.
  11. ↑ Od 1.03.1947 do 1.06.1947.
  12. ↑ Była ona córką przedwojennego dyrektora kopalni Janina w Libiążu, Zygmunta Szczotkowskiego; starszym z dwóch synów małżeństwa Zielińskich jest prof. nauk med. Krzysztof Zieliński, patomorfolog.
  13. ↑ W niektórych biogramach dotyczących H. Zielińskiego podawany jest rok 1951, ale we własnoręcznie przezeń pisanych życiorysach jest 1950.
  14. ↑ Uchwała CKK z 27 maja 1955.
  15. ↑ Uchwała Rady Państwa z 9 stycznia 1971.
  16. ↑ Przed wyjazdem do Katowic kierował na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1965–1969 Zakładem Historii Polski i Powszechnej XIX i XX wieku.
  17. ↑ W archiwach IPN zachowały się dwie notatki (z października 1948 i sierpnia 1949) o tym, że podejrzewany był o przynależność w latach 1944–1945 do „nielegalnej organizacji NSZ”. Inne raporty wykazywały natomiast rzekomą przynależność w latach 1945–1947 do PSL i sympatie wobec polityki Mikołajczyka.
  18. ↑ Słowa te odnosiły się m.in. do wyznawanych przezeń we wczesnym okresie działalności poglądów, gdy np. pisał, że piłsudczyzna reprezentowała postawę zdrady w imię interesów polskiego obszarnictwa oraz obcego kapitału, albo kiedy określał działalność Wojciecha Korfantego jako zdradę, a jego samego jako agenta obcego kapitału[20].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 155.
  2. ↑ Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 156.
  3. ↑ a b Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 159.
  4. ↑ Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 160.
  5. ↑ Praca magisterska pt. „Polacy i polskość ziemi złotowskiej w latach 1918–1939”, Instytut Zachodni, nr 12, Poznań, 1949.
  6. ↑ Przedmowa do „Acta Universitatis Wratislaviensis” No 543, 1981.
  7. ↑ Włodzimierz Suleja, „Henryk Zieliński”, Dolnośląska Gazeta Wyborcza, 6 marca 2001.
  8. ↑ Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 161–162.
  9. ↑ Dybalska 2005 ↓, s. 116.
  10. ↑ Włodzimierz Suleja, „Dolnośląski Marzec '68 – anatomia protestu”, Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Seria „Monografie”: tom 23, Warszawa 2006, ISBN 83-60464-00-6, s. 218–219, 238.
  11. ↑ Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 162.
  12. ↑ Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 163.
  13. ↑ Dybalska 2005 ↓, s. 115.
  14. ↑ Dybalska 2005 ↓, s. 122–123.
  15. ↑ „Wieczór Wrocławia” nr 45 (4145) z 6 marca 1981 (na str. 1 i 12).
  16. ↑ Mitglieder: Prof. dr hab. Henryk Zieliński. Polsko-Niemiecka Komisja Podręcznikowa. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  17. ↑ „Za wybitne zasługi w dziedzinie nauki” M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566.
  18. ↑ Księga metrykalna parafii w Szembruku, rok 1920, poz. 29.
  19. ↑ Juliusz Zieliński 2010 ↓, s. 157.
  20. ↑ Tadeusz Paweł Rutkowski, „Nauki historyczne w Polsce 1944-1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne”, Warszawa 2007, s. 244–245.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • „Liczba Polaków w Niemczech w latach 1918–1939 na tle systemu niemieckiej statystyki narodowościowej”; w: „Przegląd Zachodni” z.9 (1948);
    wydanie niemieckie: Die Zahl der Polen in Deutschland in den Jahren 1918-1939 auf Grund der deutschen Volkstumsstatistik, Stuttgart: Dt. Büro für Friedensfragen (1949)
  • „Polacy i polskość Ziemi Złotowskiej w latach 1918–1939” (1949)
  • „Zagadnienie powstań śląskich”; w: „Wiadomości Historyczne” nr 5 (1952) i nr 1 (1953)
  • „Położenie i walka górnośląskiego proletariatu w latach 1918–1922” (1957)
  • „Znaczenie traktatu wersalskiego dla rozwoju stosunków polsko-niemieckich”; w: „Kwartalnik Historyczny” nr 1 (1963)
  • „Polska myśl polityczna a sprawa ziem zachodnich (przed rokiem 1914)”; w: „Sobótka” nr 1-2 (1964)
  • „Historia Polski 1864–1939” (1968)
  • „Rola powstania wielkopolskiego oraz powstań śląskich w walce o zjednoczenie ziem zachodnich i niepodległą Polskę (1918-1921)”; w: Droga przez półwiecze. O Polsce lat 1918–1968. Referaty z sesji PAN i UW poświęcone 50 rocznicy odzyskania niepodległości (1969)
  • „Batalii podręcznikowej ciąg dalszy (Historia Polski w zachodnioniemieckich podręcznikach szkolnych)”; w: „Odra”, nr 10 (1973)
  • „O potrzebie i trudnościach badania polskiej myśli politycznej”; w: „Polska Myśl polityczna XIX i XX w.”, t. I: „Polska i jej sąsiedzi”, Wrocław (1975)
  • „Polska Myśl polityczna XIX i XX w.”, t.I: „Polska i jej sąsiedzi”, Wrocław (1975), (redakcja naukowa)
  • „Czy istniał model polskiego działacza politycznego (Piłsudski, Witos, Paderewski, Dmowski)”; w: Dzieje kultury politycznej w Polsce pod red. J.A. Gierowskiego (1977)
  • „Polska myśl polityczna XIX i XX wieku”, t. II: „Twórcy polskiej myśli politycznej”, Wrocław (1978), (słowo wstępne, redakcja naukowa)
  • „Historia Polski 1914–1939”, ISBN 83-04-00712-6 (1983, wyd. II 1985)

Noty biograficzne[edytuj | edytuj kod]

komentarze do not biograficznych[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tom IV Encyklopedii Powszechnej PWN ukazał się jeszcze za życia Henryka Zielińskiego.
  2. ↑ W I wydaniu Encyklopedii Wrocławia podano nieprawidłową datę śmierci – rok 1980.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Henryk_Zieliński_(historyk)&oldid=72921281”