French
DeutschIł-14 – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Ił-14 w polskim malowaniu rządowym przechowywany w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Konstruktor | Biuro konstrukcyjne Iljuszyna |
| Typ | |
| Konstrukcja | metalowa |
| Załoga | 4 osoby |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji | |
| Dane techniczne | |
| Napęd | 2 × silniki gwiazdowe Szwecow ASz-82T |
| Moc | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 31,7 m |
| Długość | 21,3 m |
| Wysokość | 7,8 m |
| Powierzchnia nośna | 100 m² |
| Masa | |
| Startowa | 12850 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. | 430 km/h |
| Prędkość przelotowa | 300 km/h |
| Zasięg | 1000 km |
| Rozbieg | 470 m |
| Dobieg | 480 m |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
 ZSRR  NRD  Czechosłowacja  Polska | |
| Rzuty | |
 | |
Ił-14 (ros. Ил-14) – radziecki śmigłowy samolot pasażersko-transportowy z 1950 r. zaprojektowany w biurze konstrukcyjnym Iljuszyna.
Historia[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Ił-14 to ulepszona wersja samolotu Ił-12 (następcy dwusilnikowych DC-3 i Li-2). Na przełomie 1949 i 1950 roku biuro konstrukcyjne Iljuszyna otrzymało zadanie polepszenia i unowocześnienia samolotu Ił-12. W nowym samolocie niezmieniony pozostał kadłub, usterzenie poziome oraz podwozie natomiast nowe były skrzydła (mniejsze o 3 m²), kształt usterzenia pionowego i silniki o większej mocy i mniejszym zużyciu paliwa. Zbiorniki paliwa przeniesiono z centropłata do części zewnętrznych skrzydeł. Początkowo produkowano 18-miejscową wersję Ił-14P, a w roku 1956 powstała wersja Ił-14M z przedłużonym o 1 metr kadłubem i większą liczbą miejsc pasażerskich. Produkowano także wersje transportowe (Ił-14G i Ił-14T) oraz desantową Ił-14D. Ogółem w latach 1954–1960 zbudowano 1112 sztuk, w tym 80 Ił-14P na licencji w NRD i 203 jako Avia AV-14 na licencji w Czechosłowacji. Samoloty Ił-14 używane były w komunikacji lotniczej ZSRR i państw bloku socjalistycznego (w tym w Polsce) do końca lat siedemdziesiątych. Lotnictwo wojskowe korzystało z wersji transportowej i desantowej. Samolot Ił-14 wykazywał bardzo dobre własności w lotach polarnych w Arktyce i na Antarktydzie.
Ił-14 w lotnictwie polskim[edytuj | edytuj kod]
W Polsce Ił-14 pojawił się w 1955 roku, Polskie Linie Lotnicze LOT zakupiły 6 samolotów w wersji Ił-14P mogące przewozić 14 pasażerów. Miały one następujące znaki rejestracyjne:
- SP-LNA
- SP-LNB
- SP-LNC
- SP-LND
- SP-LNE
- SP-LNF
Kolejne sześć samolotów LOT zakupił w Niemieckiej Repubublice Demokratycznej (NRD) w 1957 roku. Maszyny mogły przewozić 26 pasażerów i miały następujące znaki:
- SP-LNG
- SP-LNH
- SP-LNI
- SP-LNK
- SP-LNL
- SP-LNM
W Czechosłowacji zakupiono pasażersko-towarową Avię AV-14P, która otrzymała oznaczenia SP-LNN. W latach 1957 i 1958 samoloty produkcji radzieckiej poddano modernizacji w NRD, zwiększając we wszystkich samolotach liczbę miejsc do 26. Latem 1964 i 1965 roku wypożyczono z NRD trzy iły przystosowane do przewozu truskawek. Polskie owoce eksportowano m.in. do krajów skandynawskich[1]. Iły obsługiwały zagraniczne połączenia LOT-u do 1961 roku, kiedy to wprowadzono Iły-18, które wyparły samoloty Ił-14 na linie krajowe. Zrezygnowano tu z obecności stewardesy na pokładzie, załoga składała się tylko z dwóch pilotów i radiotelegrafisty. Na początku lat 60. we wszystkich używanych maszynach zwiększono liczbę miejsc dla pasażerów do 32. Po dekadzie latania z powodu ograniczeń eksploatacyjnych zmniejszono liczbę pasażerów do 28. Ił-14 używany był przez linię lotniczą do lipca 1972 roku. Jeden z LOT-owskich samolotów uległ rozbiciu 14 czerwca 1957 roku podczas podchodzenia do lądowania na lotnisku w Moskwie podczas burzy. Zginęło pięciu pasażerów i czterech członków załogi. W 1968 r. samoloty SP-LNB i SP-LNE zostały przerobione na samoloty aerofotogrametryczne użytkowane następnie przez Przedsiębiorstwo Usług Lotniczych Aeropol. W 1970 r. SP-LNG został przejęty przez Zarząd Ruchu Lotniczego i Lotnisk Komunikacyjnych. Równolegle do cywilnego przewoźnika również wojska lotnicze zakupiły około 20 samolotów. Ił-14 wykorzystywany był do zadań transportowych, kurierskich, do szkolenia spadochroniarzy oraz jako latająca salonka dla członków rządu.
Wersje[edytuj | edytuj kod]
- Ił-14P – podstawowa wersja produkowana od roku 1950 (także w NRD), 18 miejsc pasażerskich
- Ił-14M – wersja z przedłużonym o 1 metr kadłubem, produkowana od 1956 r., 24, a potem 28 lub 32 miejsca pasażerskie
- Ił-14G – wersja transportowa
- Ił-14T – wersja transportowa
- Ił-14D – wersja desantowa
- Ił-14S – salonka
- Avia AV-14 – oznaczenie Ił-14P produkowanego na licencji w Czechosłowacji
- Avia 14 Super – 42-miejscowa wersja produkowana w Czechosłowacji
- Ił-14FG – wersja fotogrametryczna (do wykonywania fotografii) z przedłużonym przeszklonym dziobem produkowana w Czechosłowacji
Opis techniczny[edytuj | edytuj kod]
Wolnonośny dolnopłat konstrukcji metalowej, kryty blachą. Podwozie samolotu z kołem przednim, chowane w locie. Usterzenie klasyczne. 2 silniki tłokowe w układzie podwójnej gwiazdy ASz-82 o mocy 1900 KM. Śmigła czterołopatowe.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tomasz Smolicz, Lima, Oskar – : opowiadania lotnicze., Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1985, s. 9-16, ISBN 83-08-01407-0, OCLC 499850226 [dostęp 2022-05-11].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Benedykt Kempski: Samolot transportowy Ił-14. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony, 1982. ISBN 83-11-06936-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Sylwetki samolotu na stronie Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
| Samoloty myśliwskie | |
|---|---|
| Samoloty bombowe | |
| Samoloty obserwacyjne rozpoznawcze i dowodzenia | |
| Samoloty szturmowe | |
| Samoloty szkolno-treningowe | |
| Samoloty transportowe i szybowce desantowe | |
| Śmigłowce | |
| Prototypy i konstrukcje doświadczalne |
|
.svg)
