I Grupa Lotnicza – Wikipedia, wolna encyklopedia

I Grupa Lotnicza
I dywizjon lotniczy
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1918
	Organizacja
Dyslokacja	Warszawa
Rodzaj wojsk	lotnictwo
Podległość	Dowództwo Wojsk Lotniczych

I Grupa Lotnicza – jednostka lotnictwa wojskowego utworzona na mocy rozkazu z dnia 20 grudnia 1918 roku z siedzibą w Warszawie. Pierwszym dowódcą Grupy był kpt. pil. Roman Florer.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rozkazem Szefa Sztabu Generalnego nr 66 l.dz. 04159 z 20 grudnia 1918 powołano Dowództwo Wojsk Lotniczych z ppłk. pil. Hipolitem Łossowskim na czele, któremu podporządkowano między innymi Dowództwo I Grupy Lotniczej z m.p. Warszawa. Grupa obejmowała następujące Okręgi Generalne: warszawski, lubelski, kielecki, łódzki i posiadała w dyspozycji: 1 lotniczy batalion uzupełnień^[a], 1 ruchomy park lotniczy^[b] oraz 1 eskadrę lotniczą w Warszawie i 2 eskadrę lotniczą w Lublinie^[1].

Grupa lotnicza była organem dowódczym i organizacyjnym. W skład dowództwa grupy lotniczej wchodził: dowódca, oficer sztabu, adiutant, referent do spraw technicznych oraz 9 podoficerów lub pracowników cywilnych. Rozkazem MSWojsk. z 6 września 1919 wprowadzono nowy etat dowództwa grupy. Liczba personelu pomocniczego została w nim znacznie zwiększona^[2].

W kwietniu 1919 roku, I Grupa składająca się z trzech eskadr 1., 4. i 11., rozpoczęła działania bojowe. Operując z lotniska Dojlidy koło Białegostoku, wspierała akcję Dywizji Litewsko-Białoruskiej na Lidę i Baranowicze. Jej 8 eskadra lotnicza skierowana została do Brześcia nad Bugiem, skąd działała na rzecz dowódcy Grupy Poleskiej gen. Listowskiego. W tym czasie dowódcą I Grupy Lotniczej był mjr pil. Aleksander Serednicki.

Wszystkie sformowane w Warszawie eskadry lotnicze były słabo wyposażone w sprzęt lotniczy i służyło w nich niewielu pilotów. Zgodnie z etatem w każdej eskadrze powinno być sześć samolotów. Tymczasem tyle w chwili wylotu na front miała tylko 1 eskadra (trzy Albatros C.III, dwa Albatros C.X, jeden Hannover Roland CLII) 4 eskadra miał pięć (trzy Hannover Roland CLII, jeden Albatros C.III, jeden Albatros D.III). W składzie 8 eskadry były cztery samoloty (dwa Hannover Roland CLII, dwa Albatros D.II), natomiast 11 eskadra nie miała żadnego samolotu (ale służył w niej jeden pilot).

Eskadry I Grupy Lotniczej wzięły udział w tzw. operacji wileńskiej, zapoczątkowanej 16 kwietnia 1919 roku. Następnie stacjonujące w Wilnie eskadry I Grupy Lotniczej wykonywały systematyczne loty rozpoznawcze i nękające w kierunku Mołodeczna. W tym czasie, 15 maja utworzono Front Litewsko-Białoruski (dowódca gen. Stanisław Szeptycki) w skład którego włączono grupę

8 sierpnia 1919 roku Polacy zajęli Mińsk. 4 eskadrę przebazowano wówczas bliżej linii frontu, na lotnisko polowe położone w majątku Wańkowiczów, w rejonie Mińska. 20 września 1919 I Grupa z dowództwem w Mińsku Litewskim składała się z:

W lutym 1920 roku dowódcą grupy był mjr pil. Waldemar Narkiewicz

I dywizjon lotniczy[edytuj | edytuj kod]

Reorganizacja lotnictwa bojowego wiosną 1920 przemianowała grupy lotnicze na dywizjony oraz zniosła numerację odrębną eskadr wielkopolskich i francuskich. Wszystkie istniejące w kraju eskadry otrzymały numerację porządkową od 1 do 21 (bez 20)^[3]. W kwietniu 1920 roku przeorganizowana w I dywizjon lotniczy. Dywizjon stacjonował wtedy w Wilnie a w jego skład weszły: 1., 4. i 8. eskadry wywiadowcze^[4].

W czerwcu 1920 roku składał się jedynie z 8 eskadry wywiadowczej, bowiem 1 eskadra działała z IV dywizjonem. Operował wówczas na froncie na północ od Połocka. Dowódcą był mjr pil. Aleksander Serednicki

W maju 1921 roku I dywizjon wywiadowczy składający się z 12. i 16. eskadry wszedł w skład 1 pułku lotniczego w Warszawie^[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Lotnicze bataliony uzupełnień składały się 2-3 kompanii w których szkolono żołnierzy dla jednostek lotniczych, obsługi parków i magazynów instytucji lotniczych. Żołnierze trafiali do nich w drodze naboru z Głównego Urzędu Zaciągu oraz przeniesienia z innych rodzajów broni^[1].
↑ Zadaniem ruchomych parków lotniczych była obsługa techniczna eskadr lotniczych, tj. przechowywanie płatowców rezerwowych i ich części zapasowych, materiałów pędnych i smarów oraz remont bieżący samolotów^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Pawlak 1989 ↓, s. 30.
↑ Wyszczelski 2006 ↓, s. 154.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 45.
↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 53.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 47.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.
Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku Czci Poległych Lotników, 1933.
Krzysztof Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
Lech Wyszczelski: Wojsko Polskie w latach 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Nerito, 2006. ISBN 83-89729-56-3.

[2] Lotnicze bataliony uzupełnień składały się 2-3 kompanii w których szkolono żołnierzy dla jednostek lotniczych, obsługi parków i magazynów instytucji lotniczych. Żołnierze trafiali do nich w drodze naboru z Głównego Urzędu Zaciągu oraz przeniesienia z innych rodzajów broni^[1].

[3] Zadaniem ruchomych parków lotniczych była obsługa techniczna eskadr lotniczych, tj. przechowywanie płatowców rezerwowych i ich części zapasowych, materiałów pędnych i smarów oraz remont bieżący samolotów^[1].

[CITEREFPawlak198930-1] Pawlak 1989 ↓, s. 30.

[CITEREFWyszczelski2006154-4] Wyszczelski 2006 ↓, s. 154.

[CITEREFPawlak198945-5] Pawlak 1989 ↓, s. 45.

[CITEREFTarkowski199153-6] Tarkowski 1991 ↓, s. 53.

[CITEREFPawlak198947-7] Pawlak 1989 ↓, s. 47.

[:1-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43