Józef Szostak – Wikipedia, wolna encyklopedia
Józef Szostak (1934) | |
pułkownik dyplomowany kawalerii | |
Data i miejsce urodzenia | 25 lutego 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 11 lutego 1984 |
Przebieg służby | |
Lata służby | od 1915 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | Szwadron Przyboczny Prezydenta Rzeczypospolitej |
Stanowiska | dowódca szwadronu |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Józef Szostak, ps. „Filip” (ur. 25 lutego 1897 w Józefowie, zm. 11 lutego 1984 w Łodzi) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 25 lutego 1897 roku w Józefowie k. Błonia, w ziemiańskiej rodzinie Antoniego i Jadwigi z domu Berger[1][2]. Przez jakiś czas uczył się w Szkole Filologicznej Ziemi Warszawskiej, następnie został przeniesiony przez ojca do warszawskiej szkoły handlowej Edwarda Rontalera. W 1915 roku zdał maturę[3][2].
Od 1915 roku walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich[3]. Od 5 lutego do 31 marca 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień starszego ułana[4]. Latem tego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie[3].
Od 16 grudnia 1922 roku był dowódcą Szwadronu Przybocznego Prezydenta RP[3]. 4 stycznia 1932 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1931–1933. Z dniem 1 października 1933 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu tytułu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do dowództwa 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie na stanowisko szefa sztabu[5][3]. 24 stycznia 1934 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[6]. 21 marca 1935 roku został przeniesiony do 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[7]. W latach 1936–1939 był kierownikiem Samodzielnego Referatu „Wschód” w Oddziale III Sztabu Głównego i współtwórcą planu „Zachód”. W lipcu 1939 roku został dowódcą 13 pułku Ułanów Wileńskich. Na jego czele walczył w kampanii wrześniowej.
Od 1940 roku w konspiracji. Od 1941 roku w Oddziale III Komendy Głównej AK. Szef III Oddziału Operacyjnego Komendy Głównej AK, Szef Operacji i I zastępca Szefa Sztabu KG Armii Krajowej. 1 października 1943 roku otrzymał awans na stopień pułkownika dyplomowanego od Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego. 4 i 5 września 1944 roku pełnił obowiązki szefa Sztabu KG AK. Po kapitulacji powstania warszawskiego dostał się do niemieckiej niewoli. Do wiosny 1945 roku przebywał w Oflagu II C Woldenberg jako jeniec nr 101402[8].
W latach 1946–1950 był dyrektorem Kopalń Glin Ogniotrwałych w Górnym Ujeździe i Jaroszowie. W latach 1950–1955 był więziony przez reżim komunistyczny kolejno w więzieniach w Warszawie, Barczewie i Iławie. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z 26 stycznia 1953 roku[8] skazany na 6 lat więzienia i 8 lat utraty praw obywatelskich. 24 lutego 1955 roku przedterminowo zwolniony z więzienia[9]. 1 lutego 1958 roku postanowieniem Sądu Najwyższego został zrehabilitowany[8]. Po opuszczeniu więzienia wrócił do Rudy Pabianickiej. Pracował w Przedsiębiorstwie Instalacji Sanitarnych nr 4 do momentu przejścia na emeryturę w 1962 roku. Pod koniec życia został członkiem honorowym Konfederacji Polski Niepodległej. W jego domu znajdowała się podziemna drukarnia. W czerwcu 1981 roku gościł u siebie przywódców KPN: Leszka Moczulskiego, Romualda Szeremietiewa i Tadeusza Stańskiego.
Zmarł 11 lutego 1984 roku w Łodzi. Został pochowany na cmentarzu parafii św. Józefa w Rudzie Pabianickiej.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 54 (18 sierpnia 1944 roku)
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[10]
- Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)[11]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1938)
- Krzyż Walecznych (sześciokrotnie)
- Srebrny Krzyż Zasługi (7 grudnia 1927)[12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[13]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[13]
- Odznaka za Rany i Kontuzje (z dwiema gwiazdkami)[13]
- Odznaka 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego[13]
- Krzyż Kawalerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b Daniel Koreś , Józef Szostak "Filip", Warszawa: IPN, 2019, s. 4–5 .
- ↑ a b c d e Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 11.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 24 stycznia 1934 roku, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 marca 1935 roku, s. 31.
- ↑ a b c Powstańcze biogramy: Józef Szostak. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2022-02-01].
- ↑ Józef Szostak: Moja służba Niepodległej. Warszawa: Instytut Historyczny nn im. Andrzeja Ostoja Owsianego, 2019, s. 404. ISBN 978-83-943994-1-2.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3126 z 30 czerwca 1921 roku Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 28, poz. 1113
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1927 r. nr 283, poz. 779 „za zasługi na polu administracji armji oraz wyszkolenia żołnierza”.
- ↑ a b c d e Na podstawie fotografii [1].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Szostak Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.33-2470 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-01-16].
- Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-11-07].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T.2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 175–177. ISBN 83-211-0758-3.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Daniel Koreś, Józef Szostak "Filip", Wyd. Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019, ISBN 978-838098-649-7, wersja zdigitalizowana.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Józef Szostak: Moja służba Niepodległej. Warszawa: Instytut Historyczny nn im. Andrzeja Ostoja Owsianego, 2019. ISBN 978-83-943994-1-2.
- Członkowie Klubu im. gen. „Grota” w Pabianicach odwiedzili mogiłę płk. dypl. Józefa Szostaka. lodz.ipn.gov.pl. [dostęp 2022-02-02].