Język yue – Wikipedia, wolna encyklopedia
Obszar | Chińska Republika Ludowa, Hongkong, Makau, Republika Chińska, Korea Północna, Korea Południowa, Wietnam, Singapur, Filipiny, Kambodża, Malezja i inne kraje | ||||
---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących | 62 221 560 | ||||
Pismo/alfabet | |||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||
| |||||
Status oficjalny | |||||
Ethnologue | 2 prowincjonalny↗ | ||||
Kody języka | |||||
ISO 639-1 | zh | ||||
ISO 639-2 | chi | ||||
ISO 639-3 | yue | ||||
IETF | yue | ||||
Glottolog | yuec1235 | ||||
Ethnologue | yue | ||||
WALS | cnt | ||||
SIL | yue | ||||
Występowanie | |||||
Dialekty yue | |||||
W Wikipedii | |||||
| |||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język yue (chiń. trad. 粵語, chiń. upr. 粤语, kantoński (jyutping): Jyut6jyu5; pinyin: Yuèyǔ) – język lub makrojęzyk (zależnie od klasyfikacji) używany w południowej części Chin, zwłaszcza w prowincji Guangdong. Niektóre z dialektów są wzajemnie niezrozumiałe. Za lingua franca służy odmiana z miasta Guangzhou (dawniej Kanton – stąd nazwa język kantoński). Dialekty yue są bardziej archaiczne niż różne odmiany języka mandaryńskiego, między innymi zachowały wygłosowe spółgłoski zwarte.
Dialekty języka yue
[edytuj | edytuj kod]Można je podzielić na pięć najważniejszych podgrup[1]:
- 1. Podgrupę yue-hai – na terenie delty Rzeki Perłowej oraz wzdłuż Xi Jiang; do tej podgrupy należą język kantoński oraz język Hongkongu.
- 2. Podgrupę qin-lian – od okolicy Qinzhou do Lianzhou
- 3. Podgrupę gao-lei – od miasta Gaozhou do półwyspu Leizhou
- 4. Podgrupę si-yi – w rejonie miast Taishan, Xinhui, Kaiping i Enping u ujścia Rzeki Perłowej
- 5. Podgrupę gui-nan – pas na wschodzie regionu autonomicznego Guangxi, obejmujący Wuzhou, Rongxian i Pobai
Języki yue mają niezwykle skomplikowany system tonalny. Jako jedyne spośród języków chińskich mają dwa szeregi tonów rozmieszczone w dwu rejestrach, górnym (55 lub 53, 35, 33, 5, 3) i dolnym (21 lub 11, 13, 22, 2 lub 22). W porównaniu do innych języków chińskich, yue są bardziej monosylabiczne. Sprawia to, że przechowały one wiele wyrazów w dawnym znaczeniu. Wyróżnia je również duża liczba zapożyczeń, szczególnie z angielskiego[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Künstler 2000 ↓, s. 302.
- ↑ Künstler 2000 ↓, s. 303–304.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- M. Künstler , Języki chińskie, Warszawa: Dialog, 2000 .